Foto: EPA-EFE/OLEG PETRASYUKNakon što je Ukrajina u drugoj polovini 2022. godine ostvarila značajne teritorijane dobitke, porasle su nade u Kijevu, ali i među saveznicima za daljim ovogodišnjim uspesima širom prve linije odbrane duge hiljadu kilometara.
Takva očekivanja podstaknuta su zapadnim naoružanjem, uključujući najsavremenije tenkove i projektile dugog dometa.
Ali dosadašnji dobici su mali, budući da se poboljšana ruska odbrana pokazala efikasnom, a svaki zamah stvoren na jugu i istoku izgleda da je za sada usporen, piše Radio Slobodna Evropa (RSE).
Vreme postaje vlažno zbog čega će tlo biti blatnjavo pa će biti otežano kretanje sa teškom opremom, iako bi niske temperature s vremenom trebale očvrsnuti zemlju i poboljšati mogućnosti upravljanja kako se zima približava.
Ukrajinski predsednik Volodimir Zelenski rekao je 31. oktobra da su nerealna očekivanja uspeha, ali da su daleko od prve linije ukrajinske snage smanjile rusku vojsku u Crnom moru.
Ukrajinski vrhovni zapovjednik general Valeri Zalužni govorio je o „ćorsokaku“ u ratu.
Prva linija kod Hersona
Mesecima nakon što je ogromna brana Kahovka dignuta u vazduh, što je katastrofa za koju su se zaraćene strane međusobno optuživale, prva linija duž reke Dnjepar koja teče jugozapadno u Crno more slabo se pomerala.
No, sredinom oktobra pojedini ruski vojni blogeri su izvestili da su ukrajinske snage formirale mali mostobran na istočnoj obali.
Iz Rusije je tada rečeno da su osujetili pokušaj Ukrajine da pređe Dnjepar. Kijev nije izneo nikakve detalje.
Linija na jugu
Karte sa informacijama o borbama na prvim linijama pokazale su da je početkom juna Rusija ojačala sa dodatnim vojnicima svoje položaje duž južne linije odbrane.
Ubrzo nakon toga, ukrajinski vojnici probili su prvu liniju odbrane južno od grada Velyka Novosilka u prvom poznatom proboju kontraofanzive.
Tokom narednih meseci, Ukrajina je ostvarila dalje dobitke u istom području i takođe južno od grada Orihiv.
Ukrajina je izvestila o snažnom otporu dok napreduje, uključujući pretnju da je zemljište teško minirano.
Napredak se još uvek dešava nekih 80-90 kilometara od Azovskog mora, gde vojni analitičari kažu da ima za cilj prepoloviti rusku vojsku i prekinuti linije snabdevanja do Krima, poluostrva koji je Rusija aneksirala 2014. godine.
Istočna linija kod Andivke
Razoreni grad Avdiivka koji se nalazi u blizini ukrajinskog Donjecka koji je pod ruskom kontrolom, žestoko je bombardovan još od samog početka invazije.
Preratno stanovništvo od 30.000 ljudi smanjilo se na oko 1.500 jer civili beže od raketnih napada, granatiranja i zračnih napada, kao i od kopnenih bitaka koje su se pojačale poslednjih sedmica.
Ruske snage počele su okruživati grad, baš kao što su učinile sa Bahmutom ranije ove godine. I dok je Ukrajina obećala da će braniti Avdiivku, opskrbne linije ulaze i izlaze pod pritiskom.
Istočna linija kod Bahmuta
Nakon krvavih borbi, ruska plaćenička skupina Vagner tvrdila je krajem maja da su zauzeli Bahmut.
Bila je to jedina značajna pobeda koju je Moskva ostvarila otkako su ruske snage napustile predgrađa Kijeva i potom se povukle oko Harkova na severu i Hersona na jugu krajem 2022. godine.
Hiljade vojnika s obe strane poginulo je u iscrpljujućim borbama koje su Bahmut pretvorile u ruševine. Njegovu stratešku važnost pojedini vojni analitičari su dovodili u pitanje.
Uprkos tome, Ukrajina je uložila značajne resurse u vraćanje teritorija oko Bahmuta, te je stigla do južnih i zapadnih rubova grada.
Istočna linija kod Kupijanska
Ostatak prve linije, koja se proteže severno do granice s ruskom regijom Belgorod, nije se značajno pomjerio mesecima, iako je Kijev zabilježio veliko pojačavanje ruskih napada u blizini grada Kupianska kojeg drži Ukrajina.
Iza neprijateljskih linija
Zapadni saveznici Ukrajine snabdeli su je projektilima većeg dometa koji imaju sposobnost da pogode ciljeve iza ruskih linija unutar ukrajinske teritorije. Nekoliko napada je zabeleženo, no detalji su često nejasni i obe strane ih spore.
Iako bi napadi mogli poremetiti rusku logistiku i odbrambene sposobnosti, teško je proceniti hoće li značajno promeniti tok rata.
Ukrajina je 13. septembra napala suhi dok u krimskom gradu Sevastopolju, domu ruske crnomorske flote koju Moskva koristi da demonstrira snagu na Bliskom istoku i Mediteranu i za blokadu ukrajinskog pomorskog izvoza.
Vojni analitičari i vlasti u Kijevu rekli su da je Ukrajina teško oštetila veliki desantni brod i napadnu podmornicu.
Oko sedam dana kasnije, ukrajinski raketni napad pogodio je sedište ruske mornarice na Crnom moru u Sevastopolju.
Sredinom oktobra ukrajinske su snage po prvi put upotrebile ATACMS rakete dugog dometa koje su isporučile Sjedinjene Države, te oštetili aerodrome u blizini Luganska na istoku Ukrajine i u Berdiansku na Azovskom moru koji se nalaze pod kontrolom Rusije.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
