Jezivo pikasovsko lice i sablasne kosti ruke: Kako NASA „špijunira“ svemir?

Proganjajuće „lice“ na Jupiteru i sablasna, skeletna maglina u obliku ruke samo su neka od jezivih nebeskih obeležja koja su u poslednje vreme primetile NASA misije.

Jupiterovo jezivo „lice“

Misija Juno, koja kruži oko Jupitera i nekih od njegovih najvećih satelita od 2016. godine, završila je svoj 54. bliski prelet najveće planete u našem solarnom sistemu 7. septembra.

Kamera JunoKam je snimila kovitlajuće oblake i oluje u Jupiterovim severnim regionima duž terminatora, linije koja deli dnevnu stranu od noćne strane planete, navodi CNN.

Na zabeleženim fotografijama izgleda kao da lice nalik Pikasovoj slici izlazi iz turbulentne atmosfere u fenomenu zvanom pareidolija, u kojem gledaoci primećuju lica i druge prepoznatljive objekte unutar nasumičnih obrazaca.

Tokom bliskog prolaza, Juno je letela na oko 7.700 kilometara iznad vrhova oblaka planete, gde je nizak ugao sunčeve svetlosti doprineo dramatičnoj prirodi slike.

Rendgenski zraci otkrili nebeske kosti

Iks, odnosno rendgenske zrake je prvi upotrebio fizičar Vilhelm Rentgen da bi snimio kosti šake svoje žene 1895. godine – a sada su dva rendgenska teleskopa otkrila „kosti“ sjajnog oblaka u obliku ruke koji se formirao nakon kolapsa jedne zvezde.

Oblak gasa i prašine, ili maglina, nastao je pre 1.500 godina kada je masivna zvezda sagorela svoje unutrašnje nuklearno gorivo i kolapsirala.

Maglina, poznata kao MSH 15-52, nalazi se na oko 16.000 svetlosnih godina od Zemlje.

Kako je zvezda kolapsirala, za sobom je ostavila gusti ostatak poznat kao neutronska zvezda.

Brzo rotirajuće neutronske zvezde koje imaju jaka magnetna polja nazivaju se pulsari.

Novoformirani pulsari emituju mlazove materije i energije i imaju moćne vetrove, koji su stvorili ovu posebnu maglinu.

NASA-ina rendgenska opservatorija Čandra uočila je pulsar, poznat kao PSR B1509-58, prvi put 2001.

Ovaj sjajni pulsar je primećen unutar osnove „dlana“ magline u obliku ruke. Mlaz iz pulsara može se pratiti do „zgloba“ ruke.

Mapa magnetnog polja magline

Više od 20 godina kasnije, NASA-ina opservatorija „Imaging X-ray Polarimetry Exlorer“, ili IXSPE, provela je 17 dana posmatrajući maglinu.

Ovo je najduža kampanja posmatranja svemirske opservatorije od lansiranja u decembru 2021.

Rezultati rada novog teleskopa objavljeni su u ponedeljak u časopisu „The Astrophisical Journal“.

„Podaci koje je obezbedio IXPE pružili su nam prvu mapu magnetnog polja magline“, rekao je vodeći autor studije Roger Romani, profesor fizike na Univerzitetu Stanford u Kaliforniji.

„Naelektrisane čestice koje proizvode rendgenske zrake putuju duž magnetnog polja, određujući osnovni oblik magline, kao što to čine kosti u ruci čoveka”, objasnio je on.