foto EPA-EFE/ZOLTAN BALOGH HUNGARY OUT„Negativni stavovi novih generacija ne iznenađuju, kada uzmemo u obzir politički kontekst u Evropi, koji odlikuje pomeranje političkog spektra u desno“, ističe za Danas Mirko Medenica, pravnik i istraživač, komentarišući veliko istraživanje koje je objavio Gardijan – da su mladi više protiv imigracije nego starije generacije u nekim delovima Evrope.
Istraživanje pokazuje da se stavovi prema migraciji sve više zaoštravaju pre izbora za Evropski parlament u junu.
„Te generacije su odrastale i žive u vremenima kriza i neizvesnosti, u poslednjih petnaestak godina imali smo ekonomsku krizu, pandemiju, od 2022. i rat na kontinentu“, objašnjava Medenica.
Inače, analiza u celoj EU otkriva da u nekim zemljama, obično onima u istočnoj Evropi, negativan stav prema imigraciji češće imaju generacija Z ili milenijalci nego generacija X ili baby boomeri.
Nalazi dolaze pre očekivanog porasta potpore krajnje desničarskim strankama na izborima za Evropski parlament u junu te nakon nedavnih nacionalnih izbora u Holandiji, Finskoj, Švedskoj i Francuskoj, na kojima su mladi u neviđenom broju glasali za nacionaliste i evroskeptike stranke.
U celoj Evropi, baby boomeri su još uvek generacija koja će najverovatnije imati antiimigracijska stajališta, ali u nekim državama članicama milenijalci, oni rođeni između 1980. i 1997, i generacija Z – nakon 1997. – imaju jednako negativan ili još negativniji stav prema migrantima koji dolaze izvan EU.
Analiza se temelji na generacijskim anketnim podacima koje je objavio Eurobarometar.
U anketi se ispitanici širom Evrope pitaju imaju li negativne osećaje o imigraciji izvan EU, raščlanjujući rezultate prema generaciji Z, milenijalcima, generaciji X – onima rođenima između 1965. i 1980. – i baby boomerima – između 1946. i 1964. godine.
Medenica primećuje da veliki deo političkih elita olako je, u vremenima krize, ukazivao na migrante kao glavni problem – lakše je izaći na kraj sa njima, nego zauzdati korporacije, pojačati regulaciju finansijskih tržišta, staviti interese ljudi ispred interesa profita.
„U takvoj atmosferi, ne čudi da dobar deo mladih svoje strahove i nesigurnost izražava kroz negativan stav prema migrantima“, naglašava Medenica.
Kako dodaje, jedan od primera ovakvih praksi je problem dostupnosti stanovanja, što je čest slučaj, pogotovo u velikim evropskim gradovima, a mladi ljudi su najviše izloženi.
„Ponovo su „krivci“ veliki broj migranata, ali se prenebregava činjenica da se tržište stanova uveliko korporativizuje. Nedavno istraživanje je pokazalo da je u velikim holandskim gradovima, gotovo četvrtina stanova u vlasništvu kompanija, koje ih izdaju sa ciljem maksimizacije profita, a veliki broj građana ne može da plati rentu“, primećuje Medenica.
On navodi da je zanimljiv i slučaj zemalja istočne Evrope koje su u EU.
„Uzmimo za primer Mađarsku, gde antimigrantski stavovi dominiraju, iako sama Mađarska ima zanemarljiv broj migranata. U isto vreme više od milion Mađara je migriralo u zapadne delove EU. Mađari sada žele da zaštite tu svoju privilegiju da mogu da rade i žive recimo u Nemačkoj, oni na migrante van EU gledaju kao na konkurenciju“, naglašava Medenica.
Prema njegovom mišljenju, pitanje migracija je pre svega klasno pitanje.
„Kao i većina stvari, uzroci problema običnih ljudi širom kontinenta su isti kao i uzroci koji dovode migrante u Evropu, podele i animoziteti samo nas udaljavaju od rešavanja problema. Nadam se da će ova svest preovladati“, zaključuje Medenica.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
