Na današnji dan pre 242 godine otkriveni Havaji

Džejms Kuk je prvi nacrtao detaljnu mapu Njufaundlenda pre svoja tri putovanja po Pacifiku. Zbog ovih svojih putešestvija postao je prvi Evropljanin koji je došao do obala Australije i Havaja i obišao Novi Zeland.

Kuk je Havaje otkrio na svom trećem putovanju, koje je trajalo od 12. jula 1776. godine do 4. oktobra 1780. Ova avantura je počela iz grada Plimuta u Ujedinjenom Kraljevstvu, a zatim se nastavila preko Kejp Tauna i Tenerifa do Novog Zelanda i Havaja.

Cilj ovog puta bio je pokušaj da se pronađe slavni Severozapadni prolaz između Atlantika i Pacifika oko severnog dela Amerike.

Njegov dolazak na Havaje pre 242 godine je prvi dokumentovani kontakt evropskih istraživača sa ovim ostrvima.

Kuk je ovaj arhipelag nazvao „Sendvič ostvrima“, u čast svog sponzora Džona Montagua, četvrtog erla od Sendviča (Earl of Sandwich prim. aut.).

Tada je ovaj pustolov prvi put otkrio svetu lokaciju ostrva i njegovo izvorno ime – Owyhee. Ovo ime je ostalo sačuvano u nazivima određenih lokacija na američkom delu pacifičkog severozapada, a među njima su i okrug Owyhee i Owyhee planine u Ajdahu.

Nakon pronalaska Havaja, Džejms Kuk je nastavio svoje putovanje ka Australiji.

Međutim, samo godinu dana nakon prve posete ostrvima, Kuk se vratio na Havaje.

Nakon plovidbe oko arhipelaga od osam nedelja, on se usidrio u zaliv Kealakekua na najvećem ostvru u arhipelagu.

Njegov dolazak 1779. godine poklopio se sa havajskim festivalom žetve polinezijskog boga Lono.

Oblik Kukovog broda, formacija jarbola i jedra podsećala je na značajne simbole koji su vezani za lik boga Lonoa. Upravo zbog ove slučajnosti veruje se da je većina havajskih domorodaca imala razlog da poistoveti Kuka i lokalnog boga Lonoa.

Ipak, mesec dana nakon dolaska na Havaje, napetost između Evropljana i Havajaca u zalivu je sve više rasla. Došlo je do velike svađe u zalivu Kealakeua, kada je nepoznata grupa Havajaca uzela jedan od Kukovih manjih čamaca.

Sam Džejms Kuk je pokušao da kidnapuje i otkupi kralja Havaja, koji se zvao Kalani’pupu. Želeći da odvede kralja, Kuk ga je vodio kroz selo, što je uzrokovalo stvaranje velike gužve na obali, kad su stanovnici Havaja pokušali da odvrate pažnju Kuku.

U trenutku kad je okrenuo leđa seljanima, oni su ga udarili po glavi, a kad je završio na zemlji nastavili su da tuku. Potom su ga kraljeve sluge izbole nožem, a ostali Havajci su njegovo telo odneli na drugu stranu naseobine, što je učinjeno i sa telima članova njegove posede.