Dres kod koji poštuju je striktan, novi članovi moraju da promene ime ako ono nema afričke korene, brza hrana im je zabranjena isto kao i konzumiranje alkohola i cigareta a za govor mržnje prema belcima ih optužuju i pojedina udruženja za ljudska prava koja okupljaju američke crnce . Tako bi se u najkraćem u jednoj rečenici mogla predstaviti religiozna i politička organizacija koja se zalaže za stvaranje posebne države za Afroamerikance u južnim delovima SAD a sebe naziva Nacijom islama.
Iako islam smatra svojom religijom, eksperti za verska pitanja ističu, da se stavovi koje grupacija izražava u znatnoj meri razlikuju od originalnog tumačenja te religije zbog čega je zvanična islamska zajednica ocenjuje kao “pseudo islamsku”.
Nacija islama veruje da je Alah “crne boje kože” i da se otkako je stvorio sav život na planeti Zemlji na njoj kontinuirano pojavljuje u ljudskom liku te da je poslednje božje otelotvorenje bio Fard Muhamed, osnivač Nacije islama. Nacija islama propoveda da su prvi ljudi koje je na Zemlji stvorio Alah bili pripadnici plemena Šabaz koji su govorili arapskim jezikom i čiji potomci su svi Afroamerikanci. Organizacija smatra da je naučnik crne puti Jakub stvorio belu rasu. NJeni pripadnici su, tvrdi Nacija islama, veoma nasilni i s vremenom su uspeli da ostvare globalnu dominaciju u svetu. Oni su uvereni i u to da njihov osnivač, koji je svojevremeno misteriozno nestao i nikad se više ništa nije saznalo o njemu, uskoro iz svemira doleteti na Zemlju u letelici koju nazivaju “matičnim brodom” kako bi uspostavio društvo nalik utopiji. To je samo jedan od stavova zbog koga kritičari Naciju islama karakterišu kao ekstremističku organizaciju koja veruje u sopstvenu “rasnu superiornost”. Jedna od grupacija koja izražava veoma negativan stav o Naciji islama smatrajući je rasističkom je i Nacionalno udruženje za unapređenje prava Crnaca, nevladina organizacija koja se bori za emancipaciju Afroamerikanaca.
Nacija islama je nastala u Sjedinjenim Američkim Državama ali podružnice ima i u drugim zemljama sveta. U svojim redovima u ovom trenutku ima oko 50 hiljada članova. U početku belcima nije bilo dozvoljeno da pristupe organizaciji i članstvo je bilo rezervisano samo za Afroamerikance. U međuvremenu, Nacija islama je dozvolila ulazak u članstvo i belcima. Na Fejsbuku postoji stranica Nacije islama za evropsku regiju, koja ima i sekciju za Srbiju. Inače, pod terminom Afroamerikanci, Nacija islama ne smatra samo crnce poreklom iz Afrike već i afričke Arape, Azijate, američke Indijance i tako dalje. Drugim rečima, sve sem onih koji imaju belu boju kože i potiču iz Evrope.
Pored kritika da širi rasne predrasude prema belcima veoma česte su i tvrdnje da Nacija islama širi antisemitizam i anti-LGBT retoriku. Poznavaoci navode da je organizacija prihvatila muslimanski identitet kako bi crnačkom stanovništvu mogla da ponudi alternativu američkoj mejnstrim kulturi u kojoj hriščanstvo ima centralnu ulogu. Nacija islama hrišćanstvo u potpunosti odbacuje smatrajući ga “alatom belačkog rasizma” i tvrdi da “njegovo učenje nema racionalnu i naučnu osnovu”.
Aktivisti Nacije islama koji su na odsluženju kazni u američkim zatvorima veoma su vični u regrutovanju novih članova među zatvorenicima. Organizacija je ustrojena centralistički i zasniva se na vojnički uređenoj hijerarhiji. Postoji i paravojno krilo Nacije islama, zaduženo da obezbeđuje članstvo, skupove i imovinu organizacije, koje deluje pod imenom “Plod islama”.
Osnivač Nacije islama je Valas Fard Muhamed, koji se u julu 1930. godine obreo u američkom gradu Detroitu gde je svoje ideje počeo da propagira među afroameričkim stanovništvom. Tvrdio je da je u SAD došao iz Meke da Afroamerikance vrati “njihovim originalnim verskim korenima”.
Zvanično tumačenje Nacije islama je da je Muhamed rođen u Meki 26.februara 1877. goodine kao sin oca crnca i majke belkinje. Sa druge strane, Federalni istražni biro (FBI) je svojevremeno saopštio da su otisci prstiju pokazali da je pravi identitet Farda Muhameda onaj koji pripada Valiju Fordu, inače belcu koji je robijao tri godine zbog trgovine drogom u zatvoru San Kventin. Iz zatvora je pušten godinu dana pre pojave Farda Muhameda u javnosti. Osporavajući tvrdnje FBI Nacija islama je zauzela stav da su otisci prstiju koje je obelodanila ta agencija lažni i da ne pripadaju Muhamedu.
Druga tvrdnja je da je Fard bio pripadnik Hrama maurske nauke u Americi, čije je pravo ime Dejvid Ford. Hram maurske nauke je osnovao Dru Ali koji je verovao da Afroamerikanci potiču od Maura iz severne Afrike i da je islam njihova izvorna religija. Poznavaoci tvride da je Fard Muhamed u određenoj meri doktrinu Nacije islama zasnovao na osnovu verovanja koja je promovisao upravo Dru Ali. Tvrdi se da je Dejvid Ford pokušao da preuzme vođstvo u organizaciji proglasivši se za reinkarnaciju Dru Alija, ali u tome nije uspeo te je navodno promenio ime i kao Fard Muhamed osnovao Naciju islama.
Nakon nastanka, broj sledbenika Nacije islama rastao je veoma brzo. Sve veći broj pristalica okupljao se na sastancima koje je Fard Muhamed održavo tri puta sedmično. Dosta njih je pre ulaska u Naciju islama bilo u redovima Hrama maurske nauke u Americi. Muhamed je napisao i dva priručnika koji objašnjavaju doktrinu i ideologiju Nacije islama.
Fard Muhamed misteriozno nestaje 1934. godine bez da je prethodno obavestio sledbenike ko će biti njegov naslednik. Proširile su se glasine da se preselio u Evropu ili da ga je ubila policija ili bivši sledbenici. Tokom 1932. godine Muhamed je jednom od svojih saradnika, Elaju Pulu dao veća ovlašćenja proglasivši ga vrhovnim ministrom Nacije islama i preimenovao ga u Elaju Muhameda. Pul je tako, pod novim imenom, nakon nestanka osnivača organizacije preuzeo njeno rukovođenje.
Ilaja Muhamed je tvrdio da je Fard Muhamed poslednja u nizu reinkarnacija Alaha u ljudki lik i da se posle povlačenja sa čela organizacije “vratio u svoje carstvo”. Sa druge strane, tvrdio je da je njega imenovavši ga za svog naslednika ovlastio da bude “njegov glasnik na zemlji”.
Ilaju Muhameda, koji je preminuo 1975. godine, na čelu Nacije islama je zamenio njegov sin Volas Muhamed. Pod njegovim rukovodstvom Nacija islama odbacuje doktrinu koju je razvio osnivač Fard Muhamed i približava se sunitskoj varijanti islama. U novembru 1976. godine organizacija menja ime u Svetska zajednica islama na zapadu.
Tri godine kasnije grupa tvrdokornih pristalica linije koju je začeo Fard Muhamed predvođena Luisom Farakanom osniva nedeljni list “Fajnal kol” a potom 1981. godine obnavlja Naciju islama pod originalnim imenom. Luis Farakan postaje njen vođa i na toj poziciji je do danas.
Rukovodstvo organizacije sačinjavaju uglavnom muškarci ali je tokom devedesetih i nekoliko žena došlo na visoke polložaje. Prva žena ministar u Naciji islama postala je Ava Muhamed, postavši starešina džamije u Džordžiji.
Od svojih članova Nacija islama zahteva striktnu heteroseksualnu monogamiju i podstiče seksualnu apstinenciju pre braka. Članovi koji žele da se udvaraju o tome moraju da obaveste svog nadređenog u hijerarhiji. Muškarci za koje se utvrdi da su tukli svoje žene privremeno se isključuju iz organizacije. Na razvod se ne gleda blagonaklono ali nije zabranjen. Nije zabranjeno ni sklapanje brakova sa onima koji nisu u članstvu organizacije ali se očekuje da partneri budu samo Afroamerikanci. Kontrola rađanja je kritikovana kao “pokušaj belog establišmenta da smanji natalitet crnaca”. Farakan je izjavio da podržava abortus u slučajevima silovanja i incesta. Istopolni odnosi se osuđuju kao nemoralni.
Iako spada u red organizacija koje promovišu takozvani crnački nacionalizam Nacija islama se ne libi da po pitanju “rasnog separatizma”, koji se zalaže za stvaranje posebnih država i “nemešanje rasa” u njihovim okvirima, sarađuje sa belim rasistima i krajnjim desničarima. Tako je 1961. godine lider Američke nacističke partije Džordž Linkoln Rokvel prisustvovao mitingu Nacije islama u Vašingtonu a potom naredne godine i na skupu u Čikagu. Vođa neonacističke grupacije Beli arijevski otpor Tom Mecger je po nekim tvrdnjama donirao novac Naciji islama i podržao njene separatističke ciljeve. Nacija islama je takođe svojevremeno podržala britansku krajnje desničarsku organizaciju, Nacionalni front. Nacija islama je zajednički istupala protiv rata u Zalivu sa ekstremno desnim Larušističkim pokretom. Sa druge strane, pojedine bele rasističke organizacije Naciju islama smatraju svojim neprijateljem pa su tako pripadnici grupacije “Skinhedi Četvrtog Rajha” planirali Farakanovo ubistvo.
Nacija islama je često optuživana i zbog antisemitskih stavova. Farakan je osamdesetih godina judaizam nazvao “prljavom religijom” a tezu da su Jevreji izabrani Božji narod nazvao “smešnom” insistirajući da tu ulogu ima crna rasa.
Ministar zdravlja u Naciji islama Abdul Alim Muhamed optužio je Jevreje lekare da crnicima daju injekcije koje sadrže AIDS a pre dve godine visoko pozicionirani rukovodilac te organizacije je izjavio da Jevreji dobijaju drugačiju vakcinu za kovid nego drugi ljudi.
Tokom američkih predsedničkih izbora Farakan je izrazio simpatije prema Donaldu Trampu naglasivši da će “Tramp pomoći da se crni Amerikanci odvoje od “bele Amerike”.
Nacija islama sarađuje i sa jednim od najvećih religioznih kultova u svetu Sajentološkom crkvom sa kojom je organizovano više zajedničkih nastupa u gradovima širom SAD. Brojni članovi Nacije islama studiraju dijanetiku i pohađaju kurseve sajentologije.
Istaknuti pripadnici Nacije islama bili su i poznati borac za prava crnaca u Sjedinjenim Američkim Državama Malkolm X kao i slavni bokser Muhamed Ali.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.