foto EPA-EFE/Leszek Szymanski POLAND OUTMađarski premijer Viktor Orban pokušao je danas da ublaži tenzije između svoje Vlade i SAD, tako što je izjavio da su SAD prijatelj Mađarske uprkos sankcijama koje je Vašington uveo ruskoj banci sa sedištem u Budimpešti.
U intervjuu za državni radio Orban je rekao da Internešenel investment bank (International Investment Bank – IIB), finansijska institucija pod ruskom kontrolom, preko koje bi, po oceni američkih zvaničnika, mogla da se vrši ruska špijunaža i koja bi mogla da igra „ozbiljnu ulogu u razvoju ekonomija Centralne Evrope“.
Mada je već rat u Ukrajini ograničio efikasnost banke, Orban je rekao da su je „uništile“ američke sankcije protiv nje i tri njena glavna rukovodioca.. Mađarska vlada povukla je svoje članstvo iz banke juče, dan pošto su američke sankcije uvedene.
„Operacije (banke) postale su nemoguće. Ona ne može da obavlja svoju funkciju. Mi smo odlučili da pod tim okolnostima nema više svrhe za učešće Mađarske u daljem radu banke“, rekao je Orban.
Sankcije uvedene u okviru šireg paketa usmerenog protiv finansijskih mreža dvojice najbogatijih ruskih poslovnih ljudi, a kad je reč o Mađarskoj, redak korak usmeren protiv zemlje saveznice NATO, dodatno su zaoštrile već visoke tenzije između Budimpešte i Vašingtona.
Američki zvaničnici postaju sve nezadovoljniji sa mađarskim pristupom ratu u Ukrajini, kritici sankciija uvedenim Rusiji zbog rata i nastavljanju održavanja bliskih veza sa Moskvom, što je Orbanu dalo reputaciju kao najbližeg saveznika Kremlja u Evropskoj uniji.
Sve žustrija antiamerička retorika u medijima vezanim za mađarsku Vladu i tvrdnje visokih mađarskih zvaničnika da Vašington nastoji da natera Mađarsku da uđe u rat dodatno su pogoršali tenzije i doveli diplomatske odnose na najnižu tačku u više proteklih godina, piše agencija AP.
Međutim, kako izgleda, Orban je svojim izjavama nastojao da zaustavi pogoršanje odnosa naglašavajući američki status kao NATO saveznice Mađarske i jedne od njenih najvažnijih trgovinskih partnera.
„Imamo dobre odnose sa Amerikancima. SAD su naš prijatelj i takođe naš važan saveznik“, rekao je on.
„Mi se nikad nismo složili sa sankcijama (protiv Rusije), ali ne osporavamo ničije pravo, uključujući i SAD, da uvedu sankcije ako smatraju za potrebnim“, dodao je Orban.
Orbanove pomirljive izjave usledile su posle postupaka Mađarske, koji su pojačali sporove sa Vašingtonom. A ti postupci su slanje mađarskog ministra spoljnih poslova u Moskvu na razgovore o energiji u utorak i prijem ministra spoljnih poslova Belorusije, zemlje saveznice Moskve, u Budimpešti u sredu, ocenio je Danijel Hegeduš, analitičar za Nemački Maršal Fond.
On je ocenio da je reakcija mađarske vlade na američke sankcije bila iznenađujuće umerena, što je po njemu znak da je Orban spreman da napravi ustupke da bi sačuvao odnose sa svojim najvećim saveznikom.
Mađarska predsednica Katalin Novak takođe je danas ukazala da će Mađarska odustati od povećanja tenzija zbog američkih sankcija i napisala na Tviteru da pozdravlja odluku mađarske vlade da povuče svog predsetavnika iz banke IIB.
„U senci rata u Ukrajini operacije banke izgubile su svoj značaj, potrebno je preduzeti korake koji nas dovode bliže miru“, napisala je Novak.
Uprkos protivljenju američkih i evropskih zvaničnika Orbanova vlada nastavlja da lobira protiv EU sankcija Rusiji, da održava energetske dogovore sa Moskvom i da se uzdržava od slanja oružja Ukrajini.
Analitičar Hegeduš rekao je da iako ne očekuje koreniti preokret u mađarskoj politci prema Rusiji u bliskoj budućnosti američke sankcije banci su pokazale da mađarska vlada „reaguje na pritisak“.
„Kada je suočena sa znatnim pritiskom od partnera onda reaguje“, rekao je on.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
