Rukovodstvo Azerbejdžana tokom poslednjih 30 godina XX veka i početkom XXI veka neposredno je vezano za ime istaknutog državnika i političara Hejdara Alijeva. Trinaest godina je, u periodu od 1969. do 1982. godine, upravljao Azerbejdžanskom Sovjetskom Socijalističkom Republikom, a od juna 1993. do decembra 2003. bio je šef države – predsednik nezavisne Republike Azerbejdžan.
Redak slučaj u istoriji predstavlja činjenica da je Hejdar Alijev upravljao Azerbejdžanom za vreme dva društveno-politička sistema. Za vreme svakog društvenog sistema on je kao državnik i političar jačao ekonomiju Azerbejdžana, uzdizao njegovu slavu i autoritet, čuvao i uvećavao njegove nacionalne interese, nacionalni mentalitet, kulturu i moralni duh.
Tokom prvog perioda upravljanja – u sovjetsko doba – on je uzdigao Azerbejdžan u svim oblastima do vodećeg mesta u SSSR-u, što je bio rezultat reformi sprovođenih u socijalno-ekonomskoj sferi i u oblasti kulture, kao i dostignuća, koja su bila rezultat dalekosežne politike, čime je postavljen čvrst socijalno-ekonomski i kulturni temelj, i baza za period državne nezavisnosti Azerbejdžana. Kako u periodu Sovjetskog Saveza, tako i u periodu nezavisnosti Republike Azerbejdžan, odano i dostojanstveno služenje svojoj Otadžbini i svom narodu predstavljalo je moto borbe i životnog ideala H.Alijeva.
Hejdar Alijev je prošao slavan životni put opštenacionalnog lidera kao državnik i ličnost visokog intelekta, znanja, iskustva i dalekosežnosti.
On se nalazio na odgovornim funkcijama, kao što su prvi sekretar Centralnog komiteta Komunističke partije Azerbejdžana, član Politbiroa Centralnog komiteta Komunističke partije Sovjetskog Saveza i prvi zamenik predsednika Saveta Ministara SSSR, 1987. godine.
Alijev, kao ličnost odlučne volje, u znak protesta protiv politike Politbiroa Centralnog komiteta Komunističke partije Sovjetskog Saveza, podneo je ostavku na dužnost koju je obavljao.
Za vreme rukovodstva Alijeva, Azerbejdžanska Sovjetska Socijalistička Republika je dostigla veliki razvoj u političkoj, ekonomskoj, socijalnoj, kulturnoj i drugim oblastima, bila je jedna od najrazvijenijih republika sovjetske države.
Povodom tragedije koja je zabeležena 20. januara 1990. on je zajedno sa običnim ljudima u predstavništvu Azerbejdžana u Moskvi izrazio protest protiv krvave politike sovjetske vlade, a 1993. godine na zahtev i po želji naroda vratio se na čelo Azerbejdžana, kojem je tada pretio gubitak nezavisnosti.
Godine 1991. Republika Azerbejdžan je stupila na put izgradnje državne nezavisnosti. Dolaskom na vlast Alijeva po drugi put 1993. godine, Azerbejdžan je, otvarajući novu stranicu svoje istorije, preduzeo korake usmerene ka ostvarivanju ideje o stvaranju demokratske, pravne i sekularne države, koja se oslanja na nacionalne i svetske vrednosti, shvatajući da samo zrela i jaka država može garantovati ostvarivanje prava svojih građana, unapređenje prosperiteta ljudi, zaštitu prava i sloboda.
Naredni koraci Alijeva onemogućili su rad destruktivnih sila, usmeren protiv državnog integriteta i državne nezavisnosti, a zemlja se spasila od krvavog građanskog ustanka koji se nad njom nadneo.
Povratak Alijeva na čelo Azerbejdžana postavio je osnovu nove ideologije, čiju suštinu sačinjavaju takve opšteljudske vrednosti kao što su: nezavisnost, pravda, demokratija, nacionalni napredak, otvorenost svetu. Unutrašnja politika je bila usmerena na pružanje mogućnosti da svaki građanin Azerbejdžana ostvari pravo na slobodan život i poboljšanje sopstvenog blagostanja.
Tokom vladavine Alijeva u Azerbejdžanu je sproveden dosledan i svrsishodan rad i ostvarene su reforme u svim sferama.
Obnova nezavisnosti je Azerbejdžanu dala realne pravne osnove za integraciju suverene zemlje u međunarodnu zajednicu, izražavanje odnosa prema globalnim događajima, za predstavništvo u međunarodnim organizacijama, učešće u manifestacijama na visokom nivou koje su održavale te organizacije.
Nakon povratka Alijeva na čelo rukovodstva zemlje, zahvaljujući njegovoj politici, Azerbejdžan je za kratko vreme rešio mnoge svoje probleme, ušao je u fazu održivog razvoja, u zemlji je uspostavljena centralna vlast, proširene su spoljašnje veze, započet je proces demokratizacije, postavljen je temelj nove naftne strategije u zemlji, potpisan je „Ugovor veka“ i oživeo je istorijski Put svile.
Zahvaljujući naftnoj strategiji, čiji je tvorac Hejdar Alijev, Azerbejdžan danas posredstvom mreže izvoznih gasovoda i naftovoda igra vodeću ulogu u energetskom koridoru Istok-Zapad i u obezbeđivanju energetske bezbednosti Evrope.
Hejdar Alijev je preminuo u decembru 2003. godine, kada mu je bilo 80 godina. Azerbejdžan koji je on stvorio postao je jedna od najjačih zemalja među bivšim sovjetskim republikama. Otpočela je nova faza razvoja Azerbejdžana čija ekonomija jača. Završena je prethodna etapa u ekonomiji. Sudbina druge nezavisnosti Republike Azerbejdžan je osigurana. NJeni horizonti su jasni.
Danas Azerbejdžan, pod rukovodstvom predsednika Ilhama Alijeva, koji je ostaoprivržen političkom kursu opštenacionalnog lidera Hejdara Alijeva, predstavlja zemlju sa dinamičnim razvojem. Zahvaljujući političkim i ekonomskim reformama koje je šef države uspešno nastavio, kao i aktivnoj spoljnoj politici, Republika Azerbejdžan je postala vodeća država u regionu.
Azerbejdžan 10. maja takođe slavi 17. godišnjicu od osnivanja Fondacije Hejdar Alijev. Fondacija je u proteklih 17 godina postigla sjajne rezultate u mnogim oblastima – na polju kulture, umetnosti, obrazovanja i u mnogim drugim sferama.
Fondacija Hejdar Alijev, na čijem je čelu prva dama Mehriban Alijeva, podržava državne programe usmerene na socijalni i ekonomski razvoj u zemlji, neprestano drži u centru pažnje porodice sa niskim primanjima i ljude kojima je potrebna posebna briga, s kojima obeležava razne praznike i značajne datume. Mnogobrojne aktivnosti Fondacije podižu popularnost Azerbejdžana u svetu zbog čega zemlja uživa poštovanje svetskih razmera. Fondacija obavlja ogroman posao usmeren na promociju azerbejdžanske kulture široj globalnoj zajednici – prezentovanje muzike, tepiha, mugam umetnosti i drugih vrednosti. Delatnost Fondacije, između ostalog, takođeuključuje štampanje knjiga, pripremu muzičkih izdanja, održavanje izložbi, naučnih konferencija i simpozijuma.
Azerbejdžan dočekuje rođendan velikog vođe sa dobrim rezultatima i velikim planovima.
Azerbejdžan se priprema za veliki povratak u Karabah.
Za Azerbejdžan počinje nova era. Novo doba stvaranja, doba razvoja, doba obnavljanja teritorija oslobođenih od tridesetogodišnje jermenske okupacije.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.