Putin u istoj situaciji kao nekada Staljin: Ruskim vojnicima predaja najlakši način da prežive

Ovim je predviđeno da svaki ruski vojnik koji se “dobrovoljno preda“ bude osuđen na kaznu od tri do 10 godina zatvora.

To označava početak novog poglavlja u dugoj i brutalnoj istoriji povratka ruskih zarobljenika u svoju domovinu, piše za Mokovski tajms (The Moscow Times) Viktor Davidof (Davidoff), sovjetski disident i nezavisni novinar.

Sovjetski lider Josef Staljin očekivao je da će njegov napad na Finsku 1939. godine biti “trodnevni rat“.

Ali, posle tri meseca borbi, Sovjetski Savez još nije pobedio.

I na Staljinovo iznenađenje, oko 6.000 ljudi se predalo, uključujući komandante i komesare.

Posle primirja, Staljin je odlučio da čitavoj vojsci održi lekciju.

Više od 500 bivših ratnih zarobljenika je streljano, a skoro svi ostali poslati u gulag. Samo je 450 preživelo.

Zarobljenici poslati u gulag bili su srećnici.

Zatvorske kazne su smatrane činom „milosrđa“, pošto je Krivični zakonik tih godina predviđao smrtnu kaznu „za predaju koja nije izazvana uslovima borbe“.

Prvih meseci nakon napada nacista u junu 1941. bili su katastrofa za Crvenu armiju.

Do kraja godine zarobljeno je 3,3 miliona vojnika i oficira Crvene armije.

Nemačka komanda je bila potpuno nespremna za ovaj priliv, a zatvorenici su živeli na otvorenom okruženi bodljikavom žicom.

Bilo je lako pobeći, ali se nije imalo kuda.

Zarobljenici koji su nekako uspeli da se vrate u Sovjetski Savez smatrani su krivima.

Ako je bivši zatvorenik mogao da dokaže da je ranjen ili ostao bez oružja ili municije pre nego što je zarobljen, vraćen je da se bori.

Ostali su poslati u gulag.

Staljin je 1943. godine stvorio specijalne logore za „izdajnike domovine, špijune i teroriste“.

Uslovi su tamo bili još gori nego u drugim logorima, a bivšim zarobljenicima suđeno je za „izdaju“ – prebegavanje u korist neprijatelja.

Standardna kazna je bila 25 godina.

Do kraja rata 1945. godine, 1,8 miliona bivših ratnih zarobljenika vratilo se kući iz zatočeništva.

U Sovjetskom Savezu, svi vraćeni zatvorenici završili su u specijalnim filtracionim logorima i mnogi su bili angažovani na obnovi onoga što je uništeno tokom rata.

Dok su bivši ratni zarobljenici služili kaznu, oni su bili pod istragom.

Istražitelji su utvrdili kako su se predali i kako su se ponašali u nemačkim logorima.

Posebna pažnja je bila posvećena svima koje su saveznici oslobodili.

Sada, ratni zarobljenici više nisu bili osumnjičeni za špijuniranje za Nemačku, već za SAD i Ujedinjeno Kraljevstvo.

Prema istoričarima, oko pet odsto ratnih zarobljenika suđeno je za „izdaju domovine“.

To može izgledati kao mali procenat, ali radilo se o desetinama hiljada muškaraca.

Oni koji su pušteni bez optužnice stavljeni su pod nadzor tajne policije i imali su poteškoća da dobiju obrazovanje ili posao.

U to vreme sve prijave za posao su uključivale pitanje: „Da li ste bili ratni zarobljenik?“

Vrlo malo se zna o sovjetskim zarobljenicima tokom prvih borbi u Avganistanu, koje su počele u decembru 1979.

Oni jednostavno nisu postojali: avganistanski mudžahedini su streljali zarobljenike na licu mesta.

Vladimir Bukovski, prognani sovjetski disident, naporno je radio da ubedi vlasti SAD da nateraju mudžahedine da poštuju bar neka od pravila rata.

Godine 1986, službenica Fridom hausa (Freedom House) LJudmila Torn otišla je u Avganistan u pokušaju da ubedi terenske komandante da dozvole sovjetskim zarobljenicima da odu u SAD.

Uspela je da izvuče desetak ratnih zarobljenika iz Avganistana.

Vojnik Nikolaj Rižkov se sastao sa sovjetskim ambasadorom u Vašingtonu Anatolijem Dobrinjinom, koji mu je lično dao garancije imuniteta po povratku u Sovjetski Savez.

Devet dana po dolasku kući, Rižkov je uhapšen i osuđen na 12 godina po istoj staljinističkoj optužbi za „izdaju domovine“.

Zarobljenici koji su se vratili nakon završetka rata u Avganistanu početkom 1989. više nisu bili u opasnosti jer su zatvoreni logori za političke zatvorenike.

Ali, do samog kraja Sovjetskog Saveza, njihova prava su bila ograničena, a nisu mogli ni da studiraju, ni da dobiju pristojan posao.

Putin je danas u istoj situaciji kao Staljin 1939.

I on je računao na „trodnevni rat“ i nije očekivao da će se njegovi vojnici predati na stotine.

Četiri dana nakon početka rata, 200 ruskih vojnika je zarobljeno, a do marta je bilo 562 zarobljenika.

Nema zvaničnih podataka ni sa jedne strane, ali je verovatan broj oko hiljadu.

Za ruske vojnike, predaja je najlakši način da ostanu živi, tim pre što im je, psihički, prilično lako: „neprijatelj“ govori njihovim jezikom.

Kako će vojni sudovi tumačiti zakon, još nije poznato. U izvesnom smislu, predaja je uvek dobrovoljan čin: čovek bira između života i smrti.

Iz ovoga je, međutim, jasno jedno: osim straha, Putin nema načina da motiviše svoje vojnike da se bore.

I to je jasan znak da on ne može da dobije ovaj rat.