(BETAPHOTO/Leposava Milivojevic)„Budimir Lončar, diplomata, partizan, svetski državnik, moj prijatelj, preminuo je danas u Preku, mestu u kojem je rođen 1. travnja 1924.”, objavio je hrvatski istoričar Tvrtko Jakovina na svojim progilima na Facebook i mreži X.
Jakovina je autor Lončarove biografije „Budimir Lončar: od Preka do vrha svijeta“.
Lončar je bio bivši jugoslovenski i hrvatski diplomata.
Obavljao je visoke dužnosti u vreme bivše Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije. Bio je posljednji ministar spoljnih poslova SFRJ i šef hrvatske diplomatije od njenog osamostaljenja.
Savetovao je dvojicu hrvatskih predsednika – Stjepana Mesića i Ivu Josipovića.
Budimir Loncar, diplomat, partizan, svjetski drzavnik, moj prijatelj, preminuo je danas u Preku, mjestu u kojem je rodjen 1. travnja 1924. pic.twitter.com/01G8bGbVXv
— tvrtko.jakovina (@TvrtkoJakovina) September 1, 2024
Bio je posebni savetnik generalnog sekretara Ujedinjenih nacija za Pokret nesvrstanih.
U Narodnooslobodilačkoj borbi je „s ponosom učestvovao dajući svoj skromni doprinos tome da su u Hrvatskoj danas i moj Zadar, i Rijeka, Istra i ostrva, te da je Hrvatska na kraju Drugog svjetskog rata bila na pobjedničkoj strani”.
“Prošlost o kojoj govorim uključuje i poslijeratni razvoj i međunarodnu afirmaciju Jugoslavije, a time i Hrvatske, u čemu sam imao ne malog udjela. I, napokon, ta prošlost uključuje već gotovo tri decenije postojanja samostalne Republike Hrvatske u čemu sam takođe ostavio trag. Objektivni istoričari procijeniće moju ulogu u svemu tome. Zapjenjeni hajkači – ne”, ranije je govorio Lončar.
Bio je najmlađe od desetoro dece, od kojih je samo pet preživelo rano detinjstvo.
Njegov otac je bio brodovlasnik i pomorski trgovac.
Lončar je gimnaziju završio u Zagrebu i Splitu, a 1942. priključio se Narodnooslobodilačkom pokretu (NOP).
Član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) postao je 1943. na predlog svog nastavnika i odeljenskog starešine Bogdana Ogrizovića, a Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) 1945. godine.
Nakon oslobođenja Jugoslavije, bio je na službi u Jugoslovenskoj armiji, u Zagrebu je završio Vojno-političku školu, a u periodu od 1946. do 1949. godine radio je u Ministarstvu unutrašnjih poslova Narodne Republike Hrvatske, da bi 1950. godine prešao u diplomatiju.
Kao diplomata, bio je generalni konzul FNRJ i savetnik u misiji pri Organizaciji ujedinjenih nacija (OUN) u Njujorku, od 1950. do 1956; načelnik Grupe za analizu i planiranje u Državnom sekretarijatu za inostrane poslove FNRJ (DSIP), od 1956. do 1964.; ambasador SFRJ u Indoneziji, od 1965. do 1969, a potom specijalni savetnik Saveznog sekretara za inostrane poslove SFRJ, od 1969. do 1973.
Od 1973. do 1977. Lončar je bio SFRJ u tadašnjoj Zapadnoj Nemačkoj, a zatim podsekretar za politička pitanja u Saveznom sekretarijatu za inostrane poslove SFRJ (SSIP), od 1977. do 1979.
Ambasador SFRJ bio je u Sjedinjenim Američkim Državama, od 1979. do 1983. i
zamenik Saveznog sekretara za inostrane poslove SFRJ, Raifa Dizdarevića, od 1984. do 1987.
Na čelu Saveznogi sekretarijata za inostrane poslove SFRJ bio je od 1987. do 1991.
Bio je bliski saradnik saveznog premijera Ante Markovića, a u decembru 1991. godine podneo je ostavnu na položaj šefa diplomatije SFRJ.
Nakon raspada SFRJ, obavljao je dužnosti za Organizaciju ujedinjenih nacija (OUN) od 1993. do 1996. godine, a nalazio se i na mestu savetnika Centra za humanitarni dijalog u Ženevi. Od 2000. do 2010. godine, bio je savetnik predsednika Stjepana Mesića. Bio je predsednik Saveta tadašnjeg predsednika Republike Hrvatske Ive Josipovića za spoljnu politiku i međunarodne odnose.
Takođe je obavljao dužnost predsednika Diplomatskog veća Visoke škole međunarodnih odnosa i diplomatije „Dag Hamaršeld“ u Zagrebu, od 2010. do 2017. godine.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
