Foto: WikipediaUprava za statistiku Monstat uspela je tokom ove godine da izgubi 50.000 zaposlenih u evidenciji, a da ih u decembru iznenada sve pronađe. Za do sada nezabeleženi propust okrivljuju neažurnost poslodavaca i službenika Uprave prihoda jer im, kako tvrde, nisu dostavljali tačne podatke, pišu podgoričke Vijesti.
S obzirom na to da u Crnoj Gori trenutno, prema novim podacima Monstata, ima oko 200.000 hiljada zaposlenih, proizilazi da su statističari “zagubili” a potom u evidenciji “pronašli” svakog četvrtvog.
Revizija podataka Monstata uslijedila je nakon napada iz opozicije da je učinak nove Vlade i smanjenje broja zaposlenih za 50.000.
Sudeći prema odgovorima na pitanja “Vijesti”, odgovornost ne vide u sopstvenim redovima, a nije poznato da li je kažnjen neko od onih koji su im dostavljali navodno netačne podatke, ili službenika Monstata koji su ih sabirali.
Zakonom su za takve propuste predviđene novčane kazne do 20.000 eura.
Monstat je početkom decembra izmenio statističke podatke o broju zvanično zaposlenih u Crnoj Gori, i to od početka godine do oktobra, navodeći da su prethodni bili pogrešni jer su dobijali netačne podatke
Međutim, “greška” nije mala, jer je, prema ranijem podatku, u avgustu radilo 145.000 zaposlenih, a sada je ta brojka narasla na 193.000, odnosno za 48.000.
Monstat je podatke ispravljao za svaki mesec od početka godine, tako da u januaru nije radilo 159.000 ljudi, već 10.000 više. U februaru je podatak promijenjen sa 157.000 na 172.000, u martu sa 154.000 na 175.000, u aprilu sa 153.000 na 177.000.
Prema novim podacima Monstata, broj zaposlenih se povećava iz mjeseca u mjesec, čak i nakon završetka turističke sezone, pa je u oktobru radilo 203.000 ljudi, odnosno 10.000 više nego u avgustu kada je špic turističke sezone i kada postoji veliki broj sezonaca koji ulaze u ukupan broj radnika.
Nema krivih, kazne do 20.000 eura
Prema Zakonu o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike, podaci koje objavljuje Monstat moraju biti tačni i pouzdani. Predviđene su i kazne do 20 hiljada evra za pravno lice, u ovom slučaju poslodavce i Upravu prihoda i carina, ako prilikom prikupljanja, proizvodnje, obrade i diseminacije statističkih podataka ne primjenjuju principe zvanične statistike o tačnosti i pouzdanosti i ako Monstatu ne daje tačne i potpune podatke.
Kazne za fizička lica koja uzrokuju greške iznose od 30 do 2.000 eura. Inspekcijski nadzor nad sprovođenjem Zakona u nadležnosti je Ministarstva finansija i socijalnog staranja.
Iz Monstata nisu odgovorili na pitanje Vijesti da li će u ovom slučaju biti kažnjeni oni koji su doprineli da se skoro godinu obmanjuje i uzmenirava javnost objavljivanjem netačnih podataka.
Podatke Monstata koriste državne institucije za pripremu raznih ekonomskih studija i planova, ali i međunarodne za utvrđivanje rejtinga države i njene perspektive.
Monstat je, kako su sada utvrdili, pogrešne podatke proteklih meseci redovno slao i Eurostatu, koji ih je objavljivao u svojim izvještajima.
Pad bio nelogičan pa naručili proveru
Dve uprave su sporazum o saradnji i razmjeni podataka potpisale 2010. godine, prema kojem Uprava prihoda i carina dostavlja podatke o broju osiguranika Upravi za statistiku do 20. u mjesecu za prethodni mesec.
”Detaljnom analizom podataka ustanovljene su nelogičnosti u istima u odnosu na kretanje ostalih makroekonomskih indikatora i uobičajenih kretanja broja zaposlenih, naročito imajući u vidu sezonski karakter. Iz navedenih razloga, Uprava za statistiku je zatražila od Uprave prihoda i carina dostavljanje ažurirane baze podataka o kretanju broja osiguranika, što predstavlja osnovni izvor podataka za statistiku zaposlenih.
Nakon uvida u prispele baze podataka za period od januara 2021. godine zaključno sa oktobrom 2021. godine, sa presekom na dan 26. novembar 2021. godine, primećene su razlike u podacima u odnosu na ranije dostavljene, naveli su iz Monstata.
Prema Monstatu, razlozi koji su doveli do odstupanja broja zaposlenih u 2021. godini su: neažurnost u dostavljanju prijava od poslodavaca, kašnjenje prilikom unosa obrazaca usljed velikog obima posla u pojedinim područnim jednicima u toku turističke sezone, kratak vremenski period između dostavljanja podataka i perioda na koji se podaci odnose.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
