Rizik od hidroelektrana na Dunavu 1Foto: Dejana Majstorović

Izgradnja sve većeg broja hidroelektrana u jugoistočnoj Evropi mogla bi izazvati neprocenjive štete po globalno važne tačke biološke raznolikosti, upozoravaju stručnjaci u međunarodnom naučnom časopisu „Pregledi obnovljive i održive energije“ (Renewable and Sustainable Energy Reviews).

Analiza tog časopisa usmerena je na reke dunavskog sliva u Sloveniji, Bosni i Hercegovini, Srbiji i Crnoj Gori, čiji sliv obuhvata i oko dve trećine hrvatskog kopna, pišu danas zagrebački mediji Duž tih reka rade čak 636 hidroelektrane, a u planu je izgradnja dvostruko većeg broja njih, dok su stanice za praćenje bioraznolikosti retke, pa je teško proceniti uticaj hidroelektrana na rečni tok, ribe i beskičmenjake, upozoravaju autori Krešimir Žganer iz Hrvatske, Helena Huđek i Martin T. Pusch iz Nemačke.

Od ukupnog broja hidroelektrana 42 njih, odnosno samo šest odsto su velike, tojest veće snage od 10 megavata, koje raspolažu sa 94 posto ukupnog instaliranog kapaciteta, dok su 72 srednje snage od jednog do 10 MW, i 522 male.

Male hidroelektrane čine 82 posto ukupnog broja, a daju samo dva odsto struje, a njihov broj se naglo povećao nakon 2000. godine.

Čak 1015 kilometara toka reka je pretvoreno u akumulacije, što potpuno menja staništa živog sveta, a na 59 hidrocentrala utvrđena su zagađenja, kaže se u analizi koju je prenela agenmcija Hina.

Većina hidroelektrana se nalazi u slivu reke Save – njih 438, a Drave 110, tako su glavni tokovi te dve reke snažno iskorišćeni za proizvodnju struje.

Na rijekama dunavskog sliva planira se izgradnja novih 1315 hidroelektrana, najviše u Srbiji i Bosni i Hercegovini, kaže se u analizi časopisa „Pregledi obnovljive i održive energije“.

Stručnjaci upozoravaju prvi regionalni pregled korišćenja hidroenergije i dostupnih izvora podataka o njenom utjecaju na okolinu za područje izvan Alpa „snažno upozoravaju da trenutni hidrološki i biološki monitoring na tim rekama nije dovoljan za procenu ekoloških utjecaja“.

U članku „Pregled brana za hidroelektrane u jugoistočnoj Europi – distribucija, trendovi i dostupnost podataka o nadzoru na primjeru višenacionalnog podunavskog sliva“ autori zaključuju da projekti hidroelektrana mogu proizvoditi ekološki prihvatljivu električnu energiju samo ako su izgrađeni na pravim mestima i uz odgovarajuće mere ublažavanja.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari