Slobodna Dalmacija o “zaboravljenom slučaju”: Dan kada se Mađarska umalo upetljala u rat u Jugoslaviji – jeste li znali da ih je JNA bombardovala?

Bio je to vrhunac zategnutih odnosa Srbije i Mađarske, koje su podržale Sloveniju i Hrvatsku na njihovom putu ka nezavisnosti, piše Slobodna Dalmacija.

Mađarska vlada na čelu sa Jožefom Antalom pomno je pratila krizu u Jugoslaviji i Domovinski rat, prvenstveno iz geopolitičkih razloga, ali i zbog brige za mađarsku manjinu u Hrvatskoj, koja se našla na udaru velikosrpske agresije, posebno u Baranji i istočnoj Slavoniji i Sremu.

U Srbiji je, na području Vojvodine, postojala i brojna mađarska manjina, zbog čega je Mađarska morala da bude veoma oprezna u spoljnoj politici prema jugoslovenskoj krizi.

Zbog embarga na oružje, Hrvatska je u prvim mesecima rata uvezla preko Mađarske preko potrebno oružje.

Osim toga, Mađarska se bavila i humanitarnom pomoći Hrvatskoj i primila desetine hiljada izbeglica.

U Baranjskoj županiji čak je organizovala nastavu na hrvatskom jeziku za decu iz Hrvatske.

Prvi granični incidenti između Mađarske i JNA počeli su nakon okupacije hrvatskog dela Baranje, kada su pucana na automobile na mađarskoj strani.

U septembru 1991. godine, kada su hrvatske snage osvajale karaule uz granicu sa Mađarskom, jugoslovenski avioni su ušli u vazdušni prostor Mađarske, a nekoliko njih je oborila mađarska protivvazdušna odbrana.

Nakon proglašenja nezavisnosti Hrvatske 8. oktobra, Mađarska je zauzela stav da se svaki dalji srpski napad na Republiku Hrvatsku može okvalifikovati samo kao agresija.

Antimađarsko raspoloženje u Srbiji pojačalo je i to što Mađarska nije dozvolila JNA da prenosi opremu iz Slovenije preko njene teritorije, a potom je izdala i zvanično saopštenje o zabrinutosti za položaj mađarske manjine u Hrvatskoj.

Nakon što je mađarsko Ministarstvo unutrašnjih poslova najavilo da će na dalje provokacije odgovoriti oružjem, JNA je na današnji dan 1991. godine bahato napala Barč.

Na sreću, bombe su pale na retko naseljenu periferiju grada, pa nije bilo žrtava, ali su oštećeni stambeni objekti, fudbalsko igralište i lokalno groblje.

Nakon što su vest preneli mediji, u Mađarskoj je zavladala zabrinutost.

Zvanična Budimpešta nije naoružana odgovorila na ovu provokaciju, ne želeći da se meša u rat, već je povećala broj vojnika na granici sa Srbijom.

S druge strane, još više se uključila u pomoć Hrvatima i mađarskoj manjini od najezde velikosrpske agresije.

To je činila diplomatski, materijalno, ali i nezvaničnim putem snabdevanjem oružjem, što je u velikoj meri pomoglo Hrvatskoj u borbi za nezavisnost i slobodu.