U Hrvatskoj u ponedeljak počinje prvi digitalni popis stanovništva

U prvoj fazi popisivanja od 13. do 26. septembra građanima će biti omogućeno samopopisivanje kroz sistem e-Građani, dok će u drugoj fazi od 27. septembra do 17. oktobra na teren izaći popisivači.

Građani mogu da izaberu način popisivanja. Tokom prve faze, građani će moći da popišu svoje domaćinstvo i sve njegove članove. E-ispitanik će, pošto ispuni upitnik putem sistema e-Građani, dobiti jedinstvenu kontrolnu šifru koja će biti dokaz uspešno sprovedenog samopopisivanja. Šifru će pokazati popisivaču tokom terenskog popisivanja.

Pravilo kod e-popisivanja jeste da se s jednim elektronskim sertifikatom potpisuje jedno domaćinstvo.

Prema Zakonu o službenoj statistici svi podaci prikupljeni u popisu stanovništva tajni su i upotrebljavaće se u statističke svrhe.

Rezultati popisa važni su i za nacionalne manjine, jer se neka od njihovih prava ostvaruju na osnovu brojnosti utvrđene na popisu stanovništva. U toku je kampanja predstavnika srpske nacionalne manjine „Budi e-Srbin“ u okviru koje se ukazuje na važnost popisa. U delovima Hrvatske u kojima Srbi žive u značajnijem broju postavljeni su brojni bilbordi s porukom „Ne budu samo Srbin, budu e-Srbin“, a prikazuje se i televizijski spot.

Kampanju su pokrenuli Srpsko narodno veće, Srpski demokratski forum, Srpsko kulturno društvo „Prosveta“ i Zajedničko veće opština. Oni pozivaju Srbe da iskoriste prednosti elektronskog samopopisivanja svog domaćinstva i njegovih članova. Na internet stranici www. e-srbin.hr objavljeno je detaljno uputstvo za samopopisivanje, kao i prava manjina koja se ostvaruju zahvaljujući njihovoj brojnosti.

Tako se podseća da je Ustavnim zakonom propisano da se pripadnicima nacionalnih manjina, kojih ima više od 1,5 odsto u ukupnom stanovništvu, garantuje najmanje jedno, a najviše tri poslanička mesta.

Propisano je da pripadnici nacionalnih manjina u opšinama i gradovima u kojima učestvuju u stanovništvu od pet do 15 odsto imaju pravo na jednog odbornika, a ako učestvuju sa više od 15 odsto i u županijama s više od pet odsto, imaju pravo na razmernu zastupljenost u predstavničkim telima. Ako se to ne postigne, raspisuju se dopunski izbori.

Tamo gde ih ima trećinu ili više ostvaruju, medu ostalim, pravo na službenu upotrebu jezika i pisma manjine.