U Ukrajini će ove godine vernici iz redova autokefalne pravoslavne crkve u Ukrajini slaviti Božić u isto vreme kada i njihovi sunarodnici iz Ukrajinske grkokatoličke crkve, a takođe i manji broj rimokatolika – ali 13 dana pre tih Ukrajinaca, tj. Ukrajinski Rusi, koji su deo Ukrajinske pravoslavne crkve Moskovske patrijaršije. Razlog: rat koji Rusi vode protiv Ukrajine, uz brutalnu agresiju na njenu teritoriju.
Pravoslavna crkva Ukrajine ostavila je svojim vernicima slobodu izbora datuma. Međutim, nedavna anketa pokazuje da je broj Ukrajinaca koji su spremni da prihvate zapadni datum ove godine porastao sa 26 odsto na 44 odsto.
„Mnogi Ukrajinci sada imaju tendenciju da slave Božić 25. decembra. I to je sasvim prirodno, jer je to deo našeg evropskog izbora“, rekao je Sergej Pritula, ukrajinski filantrop i televizijska ličnost, kolumnisti Vašington posta Kristijanu Kerilu.
„Uvek smo bili deo Evrope pre sovjetske vlasti, tako da je očigledno i logično da su ljudi u Ukrajini spremni i voljni da Božić proslave zajedno sa evropskom porodicom naroda kojoj istorijski pripadamo.
Prvobitna Crkva
Božić je 25. decembra za skoro sve hrišćane. Nije za svakoga: Jermenska crkva ga i danas slavi 6. januara, kada ga je slavila i prvobitna hrišćanska crkva, sve do pape Liberije.
Razlika između Rusa i Ukrajinaca nije, dakle, u datumu, on se ne menja, već u kalendaru, jer julijanski u prošlom veku i u ovom veku zaostaje 13 dana za gregorijanskim. Stoga, za one koji nisu prihvatili reformu gregorijanskog kalendara – uvedenu u Katoličkoj crkvi 1582. godine za Grigorija KSIII, po kome je i dobio ime – a koji i dalje poštuju julijanski kalendar, po julijanskom kalendaru, dolazi 25. decembar kada, prema po gregorijanskom kalendaru, to je 7. januar sledeće godine.
Katolička odluka o uvođenju gregorijanskog kalendara i brojanju godine (ponovo) od prvog dana januara uticala je, malo po malo, na ceo zvanični svet. Škotska je popustila 1660. godine, nemačke zemlje i Danska oko 1700. godine, Engleska 1752. godine, Švedska 1753. godine, Rusija i Srbija 1918. godine… Raspored letova i, još više, internet je primorao sve zemlje da prihvate gregorijanski kalendar, paralelno sa njihove tradicionalne verske kalendare ako imaju, kao jevrejski, muslimanski, kineski itd. Ali julijanski kalendar nije poseban kalendar, on samo postavlja slične datume u različite dane.
Tako su postepeno sve pravoslavne crkve prešle sa julijanskog na gregorijanski kalendar – osim Rusije i Srbije. Za ovu dvojicu kalendar je poslužio da se naglasi jaz i sa katolicima i sa državom. Odluka autokefalne pravoslavne crkve Ukrajine, formirane ujedinjenjem tri ukrajinske pravoslavne crkve pod okriljem Carigradske pravoslavne vaseljenske patrijaršije, da dozvoli proslavljanje Božića na Zapadu shvaćena je stoga kao novi izraz političkog razdora sa Ruska pravoslavna crkva, ideološki i ekonomski saveznik Putinovog režima u Rusiji, koji zločinački ratuje protiv svojih pravoslavnih civila.
Uskrs zajedno? Ne
Uostalom, Božić nije jedini praznik koji hrišćani ne mogu slaviti u isto vreme. Ista je priča i sa njihovim najvećim praznikom Uskrsom. Utvrđeno je da je Isus iz Nazareta pogubljen na krstu u petak 14. Nissana, uoči Pesaha. Po našem sadašnjem kalendaru 30. godine je bilo 7. aprila. Veruje se da je vaskrsao u nedelju 9. aprila.
Katolička crkva je predložila ostalima da svi slave Uskrs druge nedelje aprila. Oni neće, priše Jutarnji list.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.