Prvi smeštaj za studente na Balkanu

Ovaj objekat specifične namene sagrađen je između 1927. i 1928. godine, mada se na nekim mestima može pronaći i podatak da je to bilo oko 1930. Zemljište za gradnju poklonila je Opština beogradska, a dom je podignut prema projektu ruskog arhitekte Georgija Pavloviča Kovaljevskog.

Studentski dom sagrađen je na inicijativu kralja Aleksandra I Karađorđevića, po kome je i dobio naziv. Kralj je u pismu Rektoru izrazio brigu o dobrim a siromašnim đacima iz svih krajeva zemlje koji studiraju na Beogradskom univerzitetu, pa je namerio da podigne „kuću u blizini njihovih budućih škola“. „Nada mi je da će oni, oslobođeni na taj način svakodnevnih materijalnih teškoća, dobiti više pregnuća da se temeljno spreme za poslove kojima se misle odati. Voleo bih da ta kuća bude što prostranija i da već od jeseni zatrešti od veselih glasova naših mladića“, naveo je kralj u pomenutom pismu.

Na izgradnji doma za studente najveći broj radne snage činili su osuđenici, kojih je bilo oko 50. Osuđenici su radili na istovaru šljunka i peska, a zanimljivo je da su dobijali platu, kao i novac za prevoz. Postavljanju kamena temeljca prisustvovao je i lično kralj Aleksandar I. Kada je objekat podignut, upravu je dobio Beogradski univerzitet. Međutim, samo nekoliko godina kasnije dom je predat na upravu Ministarstvu prosvete, što je izazvalo tada niz političkih i drugih istupa studenata i univerzitetske vlasti.

U dom je prve godine primljeno 490 studenata koji su ispunili zahtevane uslove. Primljeni su mogli biti državljani Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, kao i oni koji su živeli van granica Kraljevine, a u drugom redu bili su „ostali Sloveni“. Prednost prijema imali su „oni koji su pokazali odličan uspeh u naukama, besprekornog su vladanja i sirotog su stanja“. Studenti stariji od 27 godina nisu imali pravo na smeštaj u ovom domu.

Postoje i pretpostavke da je ova zgrada pre Drugog svetskog rata bila i sedište Regularne Velike lože Jugoslavije, prve samostalne masonske organizacije koju je osnovao Đorđe Vajfert. Tokom rata, odnosno 1941. godine, studentske sobe preuzela je nemačka vojska za svoje potrebe. Kasnije, po završetku rata studentski dom preimenovan je u „Lola“, kako je i ostalo do skoro.

Objekat je svoju prvobitnu i specifičnu namenu zadržao i do danas. „Kralj Aleksandar I“ danas je studentski dom prve kategorije, koji useljava najuspešnije studente Univerziteta u Beogradu, a predstavlja ujedno i zaštićeno kulturno dobro.  Potkrovlje zgrade renovirano je u luksuzne apartmane koji su namenjeni programima međunarodne razmene studenata i profesora. U letnjem periodu, kada nema studenata, ovaj dom pretvara se svake godine u hostel. Iako je od skoro vraćen prvobitni naziv, ovaj studentski dom još je među građanima poznat kao „Lola“.