Vandalizam i ulična umetnost

Išarani su murali velikana domaćeg glumišta Slobodana Aligrudića, pesnika i novinara Branislava Brane Petrovića, kao i poznatog srpskog dramaturga Slobodana Novakovića. Preko njihovih likova sprejom je napisano „Keba“, a sve se dogodilo nekoliko dana nakon privođenja ovog pevača na informativni razgovor u Bezbednosno-informativnu agenciju. Iako su crteži „očišćeni“ u najkraćem roku, ostaje gorak ukus u ustima zbog vandalskog čina uništavanja uličnih umetničkih dela koja fasadama mnogih zgrada u centralnim gradskim ulicama daju artističke tonove.

Grobarski treš romantizam organizovana je navijačko umetnička grupa iz Beograda, a na njihovom fejsbuk profilu stoji opis „gerilski neprofitni projekat satirično-umetničkog karaktera“. U izjavi za Danas, rekli su nam da ne veruju da ovaj vandalizam ima bilo kakve veze sa organizovanim navijačima Crvene Zvezde, već pretpostavljaju da je to individualni čin nekog, kako su rekli, „umobolnika iz ko zna kojih pobuda“.

– Išarano je tri murala i svi su popravljeni u ekspresnom roku. Murali stoje već dve godine, ulepšavaju Beograd i Dorćolci i Beograđani ih vole – kažu iz GTR uz poruku „i pre i posle Kebe, umetnost“.

Sportske, glumačke, muzičke legende ovekovečene su u ljubavi mladih ljudi prema Jugoslovenskom sportskom društvu Partizan. Samo neke od navijačkih legendi kluba, sa crno-bele strane Topčiderskog brda, čiji su se likovi našli na muralima su Duško Radović, Mija Aleksić, Bora Todorović, Tanja Bošković, zatim igračke legende fudbalske i košarkaške sekcije Stjepan Bobek, Aleksandar Đorđević, Petar Borota, Milan Galić, Dragan Mance, kao i muzičke veličine poput Nade Knežević, Zorana Kostića Caneta, Srđana Gojkovića Gileta i svetskih muzičkih superstarova Edija Granta, Džoa Stramera i Moriseja iz benda Smits. Ovo, nažalost, nije prvi put da se prema muralima ovih „gerilaca“ odnosi necivilizacijski, sa nepoštovanjem i primitivizmom. Naime, u decembru prošle godine mural sa likom Džordža Orvela, u prolazu od Terazija ka Domu Sindikata i Trgu Nikole Pašića, išaran je od strane nepoznatih huligana, najverovatnije pripadnika neke neonacističke organizacije. Preko Orvelovog lika tada je iscrtan kukasti krst uz natpis „Viva la Franco!“. Takođe, joše jedan primer nerazumevanja umetničkog izražavanja GTR grupe imali smo, takođe u decembru, 2015. godine kada je mural sa likom DŽoa Stramera, na platou ispred Filozofskog fakulteta, prekrečen na zahtev doskorašnjeg dekana, tog fakulteta, Vojislava Jelića. Primera radi, crtanje Stramerovog murala u Londonu bio je povod da se napravi celodnevna ulična zabava. Umesto da se neobična umetnička kreativnost podrži, jer je svakako neuporedivo bolje noževe i palice zameniti sprejevima i likovnim rekvizitima, grafit je uklonjen, ali potom i ponovo nacrtan na jednoj od fasada u ulici Braće Jugovića. I mada je Beograd grad koji ljudi često upoređuju sa Berlinom po alternativnom duhu, Berlin ipak ima daleko ozbiljnije razvijenu strit art kulturu, ali crteži poput ovih približavaju naš grad modernim svetskim metropolama na najpozitivniji način.