Beč: Monitoring služba za osobe sa invaliditetom

Liftovi, rampe, toaleti i kupatila, taktilni sistemi za slepe i informacione table su uglavnom pozitivno ocenjeni, iako ima prostora za poboljšanje.

Međutim pojedine zgrade u jednom bolničkom kompleksu su spomenici pod zaštitom države. U tim zgradama život bez barijera još nije tema.

Jedan od članova Monitoring službe koji je bio uključen u ispitivanje je naglasio da u novogradnji automatski treba imati u vidu planiranje i gradnju bez barijera.

Međutim razumevanje pojma „barijere“ ne odnosi se samo na prepreke u građevinskom smislu kao što su stepenice ili uski toaleti koji nisu prilagođeni invalidskim kolicima.

Postoje i druge dimenzije kao što su jezičke, socijalne ili ekonomske barijere. Predrasude i stereotipi predstavljaju socijalne barijere, a suviše komplikovan jezik sagovornika takođe može postati barijera.

Kako se odvija prijem u bolnici? Kako se snalaze osobe sa invaliditetom? Kako izgleda otpust iz bolnice? Kakva je komunikacija sa zaposlenima u bolnici?

Ispitivanje je pokazalo da je jezik medicinskog osoblja često komplikovan i nerazumljiv osobama sa invaliditetom. Prijavljivanje u bolnici i prozivanje pacijenata nije organizovano bez barijera, dok osobe sa psihosocijalnim invaliditetom vrlo često nisu shvaćene ozbiljno.

Neophodno je sprovesti mere koje će uticati na podizanje svesti i senzibiliteta.

Monitoring služba grada Beča nadzire primenu, podsticanje i zaštitu ljudskih prava osoba sa invaliditetom.

Ona deluje nezavisno i samostalno, a njen rad se zasniva na Konvenciji o pravima osoba sa invaliditetom Ujedinjenih nacija, prenosi Kancelarija Grada Beča u Beogradu.

Članove čine četiri predstavnika iz organizacija osoba sa invaliditetom, jedan predstavnik nevladinih organizacija iz oblasti ljudskih prava i jedan predstavnik iz naučnih krugova.

Oni biraju predsedavajućeg između sebe sa dvotrećinskom većinom. Bečka pokrajinska vlada postavlja članove Monitoring službe na period od pet godina.

Monitoring služba vodi računa o primeni Konvencije o pravima osoba sa invaliditetom. Ona informiše građane o ovoj temi, sastavlja preporuke i izveštaje, održava kontakt sa organizacijama koje rade sa osobama sa invaliditetom i prati zakone koji se tiču osoba sa invaliditetom.

Jedna od centralnih stavki Konvencije jeste pravo na život bez barijera, što se odnosi i na bolnice.

Pored Monitoring službe postoji i Monitoring odbor, nezavisan organ koji kontroliše primenu Konvencije Ujedinjenih nacija na saveznom nivou.

„Bez barijera nije čeklista, već stav. Tek kada počnemo da razmišljamo ‘bez barijera’, moći ćemo stvarno da prevaziđemo prepreke u svim dimenzijama. Počinjemo sa time da svugde uključimo osobe sa invaliditetom, da im postavljamo pitanja i da oni budu deo procesa odlučivanja“, izjavila je Kristine Šteger, predsedavajuća Monitoring odbora.

Osobe sa invaliditetom učestvuju u donošenju odluka

Fond „Socijalni Beč“ brine o starim licima, pomoći osobama sa invaliditetom i beskućnicima, takođe bavi se i savetovanjima o dugovima i primarnom zaštitom za izbeglice.

Ove godine će se prvi put formirati Savet klijenata fonda, a ukupno 9.000 klijenata odseka za pomoć osobama sa invaliditetom su glasali od 19. oktobra do 26. novembra za svoje predstavnike u savetu.

Kao demokratski izabrano telo savet će imati zadatak da zastupa interese osoba sa invaliditetom koji su klijenti fonda, saopštile je Kancelarija Grada Beča u Beogradu.

„U fondu ‘Socijalni Beč’ je učestvovanje u donošenju odluka izuzetno važno. Želimo da naši klijenti budu u centru procesa. Sa savetom klijenata smo dali veliki doprinos demokratskom delovanju“, izjavila je direktorka fonda Anita Bauer.

U septembru 2020. godine je organizovano okupljanje povodom izbora gde se 35 kandidata predstavilo biračima i vodile su se panel diskusije na različite značajne teme.

Zbog aktuelne epidemiološke situacije događaj je održan bez publike i prenosio se uživo. Savet će činiti sedam predstavnika i sedam zamenika.

Članovi su izabrani na period od pet godina, a rezultati izbora će biti objavljeni na internet strani saveta sredinom decembra.

Temelj saveta čini Konvencija o pravima osoba sa invaliditetom Ujedinjenih nacija koja je usvojena 13. decembra 2006. godine. U članu 29 se traži „učestvovanje u političkom i javnom životu“ osoba sa invaliditetom.

Projekat je od samog početka imao veliku podršku osoba sa invaliditetom. Tim koji je radio na razvoju i predstavljanju projekta sarađivao je sa krovnom organizacijom Bečkih socijalnih institucija, Interesnom grupom osoba sa invaliditetom i sa grupom od osam osoba sa invaliditetom koja je sve vreme bila uključena u proces.