Privatni preduzetnik iz Novog Pazara, Nail Redžović, pre sedam godina počeo je da gradi benzinsku pumpu u neposrednoj blizini Petrove crkve iz 9. veka, koja je 1979. godine proglašena kulturno-istorijskim dobrom od izuzetnog značaja i nalazi se na Uneskovoj listi svetske kulturne baštine.
Privatni preduzetnik iz Novog Pazara, Nail Redžović, pre sedam godina počeo je da gradi benzinsku pumpu u neposrednoj blizini Petrove crkve iz 9. veka, koja je 1979. godine proglašena kulturno-istorijskim dobrom od izuzetnog značaja i nalazi se na Uneskovoj listi svetske kulturne baštine. Kada je počela izgradnja benzinske pumpe reagovali su Srpska pravoslavna crkva, deo odbornika tadašnjeg saziva lokalne skupštine i Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Kraljeva. Izgradnja benzinske pumpe u neposrednoj blizini ovog kulturno-istorijskog spomenika, na početak je vratila priču o ugrožavanju kulturno-istorijskog nasleđa u novopazarskom kraju. Zbog divlje gradnje u njihovoj neposrednoj blizini, već nekoliko godina preti opasnost da budu skinuti sa liste svetske kulturne baštine.
Najstarija očuvana crkva u Srbiji
Petrova crkva je najstariji očuvani hrišćanski objekat u Srbiji i pripada zaštićenom spomeničkom kompleksu Sopoćani i Stari Ras. Međutim, preciznih podataka o vremenu njene izgradnje nema. Stručnjaci kao vremensku odrednicu koriste 9. vek, od kada datiraju njeni temelji i osnova. U njoj je rodonačelnik loze Nemanjića, Stefan, primio pravoslavlje, ali se i 1196. godine na Saboru odrekao prestola u korist sinova Vukana i Stefana (Prvovenčanog). Nakon toga Stevan Nemanja se zamonašio i dobio ime Simeon. U Petrovoj crkvi je kršten i Rastko Nemanjić, potonji sveti Sava.
Zbog narušavanja ambijentalne celine i ugrožavanja same crkve, investitoru je naloženo da obustavi radove i „zemljište vrati u prvobitno stanje“. Ovih dana se ispostavilo da je sve to bilo mrtvo slovo na papiru, jer je prema procenama izgrađeno više od 70 odsto objekta i pratećih sadržaja. Problem izgradnje benzinske pumpe u blizini Petrove crkve ponovo je aktualizovala Jedinstvena srpska lista – SRS-DSS-NS-SPS.
Investitor tvrdi da za izgradnju ima potrebnu dokumentaciju, a predstavnici Jedinstvene srpske liste to osporavaju i pozivaju se na odluke Zavoda za zaštitu spomenika kulture iz Beograda i Vrhovnog suda Srbije. Radomirka Rajević, predstavnica ove političke grupacije i u prošlom mandatu članica Opštinskog veća, tvrdi da nije tačno da investitor Redžović ima potpunu dokumentaciju i saglasnost Republičkog zavoda na osnovu koje mu je izdata građevinska dozvola jer je „još 2001. godine taj isti Zavod odbio zahtev da omogući uslove zato što je izgradnja objekta počela u zoni zaštite“.
Priča o izgradnji benzinske pumpe u blizini Petrove crkve počinje da se komplikuje od Opštinskog odeljenja za urbanizam, koje je izdalo privremenu građevinsku dozvolu, koristeći mišljenje Zavoda za zaštitu spomenika iz Kraljeva da „može da se gradi manja benzinska pumpa bez pratećih sadržaja, ali da se projekat da na saglasnost Republičkom zavodu“. Ova republička institucija je rekla svoje, a i nadležni republički inspektor je 2002. godine naredio ovdašnjem Odeljenju za urbanizam da poništi rešenje i nabrojao sve ono što nedostaje za izdavanje takvog dokumenta. Opštinska služba je tek 2005. godine donela odluku kojim poništava dispozitiv svog rešenja kojim se traži saglasnost na projekat Republičkog zavoda. Te iste godine Vrhovni sud Srbije poništio je sve odluke. Novu dozvolu vlasnik objekta u izgradnji dobio je u oktobru prošle godine i radovi su nastavljeni. Krajem maja ove godine, ponovo se oglasio Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Beograda i novom odlukom zabranio sve radove, a u pravnoj poruci opštinskoj upravi naložio da poništi rešenje.
– Za izdavanje dozvola za izgradnju u zoni zaštite nije nadležna opština, već Ministarstvo infrastrukture uz obaveznu saglasnost Zavoda iz Beograda – pojašnjava za naš list Rajevićeva. Jedinstvena srpska lista je pozvala nadležne državne organe i institucije da „preduzmu mere iz svojih nadležnosti“, da se radovi obustave i zemljište vrati u prvobitno stanje i da se preispita delatnost lica koja su učestvovala u nezakonitim radnjama. Okružnom tužilaštvu u Novom Pazaru podneta je krivična prijava protiv NN lica koje je izdalo dozvolu za izgradnju benzinske pumpe na nekoliko stotina metara od Petrove crkve.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.