Beogradski centar za ljudska prava: Žrtve torture nezaštićene, Zaštitnik građana ćuti

„Praksa je sudova i javnih tužilaštava u Srbiji da bez izuzetka poklanjaju više poverenja iskazima policijskih i drugih službenika nego navodima građana koji tvrde da su pretrpeli torturu i onima koji su tome svedočili. Najveći broj krivičnih prijava koje žrtve torture i zlostavljanja podnose protiv službenih lica biva odbačen, a mali broj slučajeva mučenja i zlostavljanja od strane službenih lica koji dospe pred sud, završi osuđujućim odlukama“, navedeno je u saopštenju.

„Službenici za koje se utvrdi da su zlostavljali građane po pravilu ostaju na svom poslu, uprkos teškom izneveravanju javnog poverenja i kršenju ljudskog dostojanstva žrtava“, navodi centar.

Očigledno je ustručavanje i Zaštitnika građana da u pojedinim slučajevima, koji dotiču odgovornost najviših organa vlasti, utvrdi torturu i zlostavljanje ili rizik od takvog tretmana.

Kao primere naveli su slučaj izručenja kurdskog aktiviste Dževdeta Ajaza Turskoj, prebijanje građana u RTS-u marta 2019. godine i uvođenje kazne doživotnog zatvora bez uslovnog otpusta.

Ocena Zaštitnika građana u ovoj oblasti svodi se na to da u Srbiji ne postoji „sistemska“ tortura, a da su slučajevi zlostavljanja samo pojedinačni, a građani su tokom vanrednog stanja imali prilike da vide snimke koji su isplivali na društvenim mrežama gde su policijski službenici šamarali, udarali pesnicama i šutirali građane.

Građani sa mentalnim smetnjama u nemalom broju slučajeva ostaju zatvoreni u institucijama zato što nisu razvijene mere podrške u zajednici, a u nekim od institucija, zbog nedostatka osoblja, pribegava se suvišnoj upotrebi lekova.

Pozitivne stvari koje su u korist žrtava torture i zlostavljanja u Srbiji učinjene u poslednjih nekoliko godina jesu formiranje kol-centra Advokatske komore Srbije za određivanje branilaca po službenoj dužnosti osumnjičenim građanima, donošenje Zakona o besplatnoj pravnoj pomoći i formiranje Komisije za sprovođenje standarda policijskog postupanja u oblasti prevencije torture u MUP-u, navedeno je u saopštenju.