Dok pojedini političari tvrde da je uspeo njihov poziv sunarodnicima na bojkot popisa u Sandžaku i u opštinama sa pretežno albanskim stanovništvom na jugu Srbije, iz Republičkog zavoda za statistiku navode da organizovanog odbijanja građana da se popišu nije bilo.
Iz Republičkog zavoda za statistiku navode da je slabiji odziv zabeležen jedino u opštini Preševo, gde je popisano 10 odsto manje osoba od predviđenog broja. Snežana Lakčević, načelnica Odseka za popis stanovništva Republičkog zavoda za statistiku, kaže za Danas da su u Zavodu zadovoljni odzivom stanovništva na popis i da smatraju da organizovanog bojkota nije bilo.
Večeras u 20 časova zvanično se završava popis stanovništva Srbije, jer tada prestaje terenski rad popisivača. Ipak, oni koji iz nekog razloga nisu popisani u preteklih 15 dana moći će da se jave popisnoj komisiji na teritoriji svoje opštine i da zakažu termin za 16, 17. ili 18. oktobar. Broj telefona na koji se mogu dobiti sve informacije o popisu je 0800335599.
– Prema poslednjim podacima koje smo izneli u četvrtak, popisano je oko 7,2 miliona građana i nešto više od 3,1 milion stanova. Bilo je sporadičnih odbijanja ljudi, ali u zanemarljivom broju. Organizovanog bojkota, uprkos pozivima, nije bilo, osim u nekoliko sela sa pretežno albanskim stanovništvom – naglašava Lakčević.
Sa druge strane, prema podacima iz opštinskih popisnih komisija, u Preševu i Bujanovcu većina Albanaca bojkotovala je popis, i to ne samo građani, već i popisivači. Od ukupno 71 popisivača opštine Preševo, obuku je prošlo 23 Albanca. Međutim, samo njih 12 je podiglo popisni materijal, dok su preostalih 11 popisivača poslušali poziv političara na bojkot popisa, pa se, iako su prošli obuku, nisu pojavili u popisnoj komisiji, dok je samo jedan učestvovao u radu komisije. U opštini Preševo je, prema navodima komisija, u prvih 10 dana popisano oko tri odsto stanovništva, a zabeleženo je svega desetak slučajeva da su popis prihvatili i Albanci što je „zanemarljiva činjenica“.
Dragoljub Filipović, predsednik Popisne komisije u Preševu, kaže da je bilo verbalnih incidenata u selu Muhovac, gde živi oko 4.000 Albanaca, ali da „većih problema nije bilo, osim što Albanci nisu želeli da učestvuju u popisu“. On navodi da su formulari za popis štampani na srpskom jeziku, ali da je postojalo uputstvo i na albanskom, tako da to ne može biti razlog za bojkot.
Bojkot popisa je, prema oceni predsednika Opštine Preševo Ragmija Mustafe, u potpunosti uspeo.
– Osnovni razlog za bojkot popisa u Preševu je nemogućnost da se popiše i više hiljada stanovnika, koji su nakon ratnih događanja 1999. napustili ovu opštinu i sada žive na Kosovu ili se nalaze na privremenom radu u zemljama Evropskoj uniji – navodi Mustafa.
U opštini Bujanovac popisano je blizu 40 odsto stanovništva i to uglavnom Srba, dok su Albanci i ovde bojkotovali popis iz istih razloga kao i u Preševu. Od 160 popisivača, popisni materijal je preuzelo njih 83, i to 81 Srbin i dva pripadnika romske nacionalne zajednice. I u bujanovačkoj opštini bilo je sporadičnih slučajeva popisa Albanaca. Nijedan od oko šest hiljada stanovnika najvećeg albanskog sela na jugu Srbije – Velikog Trnovca, nije učestvovao u popisu.
– Bojkot je uspeo, a razlozi su poznati. Država Srbija na to mora da reaguje, kako bi se, pre svega, stvorila mogućnost da budu popisani svi stanovnici, uključujući i one Albance koji su morali prinudno da se isele – rekao je za Danas predsednik Skupštine opštine Bujanovac Jonuz Musliju.
Istovremeno, čelnici Bošnjačkog nacionalnog veća (BNV) saopštili su da se za deset dana popisa odazvalo samo 18,4 odsto Bošnjaka u Sandžaku i da su „sve ostalo falsifikati“ i pohvalili svoje sunarodnike za „masovno bojkotovanje popisa, jer su shvatili da je ovo istorijski trenutak i nisu podlegli pritiscima i ucenama režimskih poslušnika“.
Snežana Lakčević, načelnica Odseka za popis stanovništva Republičkog zavoda za statistiku, negira navode čelnika BNV i ističe da je „samo u Novom Pazaru za prvih 12 dana popisano oko 80.600 građana“.
– To je više od 80 odsto ljudi, tako da nema reči o bojkotu stanovništva. Navode onih koji tvrde drugačije ne bih komentarisala – kaže Lakčević.
Zvanični podaci nadležne komisije govore da je u šest sandžačkih opština u Srbiji za deset dana popisano oko 170.000 osoba, najviše u Novom Pazaru – 80.626 ljudi i 22.726 domaćinstava.
Lakčević: Nepopisani na svoju štetu
– Ne želim da ulazim u razloge poziva na bojkot, niti da ih ocenjujem, ali moram da naglasim da svi koji se nisu popisali, to su učinili na svoju štetu. Popis predstavlja statistički zbir podataka, čiji je jedini cilj da državi da precizne podatke o ključnim problemima – kolika je nezaposlenost, koliko je ljudi pismeno ili nepismeno, da li raste starosna granica stanovništva, imaju li struju, vodu… – navodi Snežana Lakčević, načelnica Odseka za popis stanovništva Republičkog zavoda za statistiku, dodajući da ti podaci treba da pomognu državi u kreiranju socijalne politike i pomognu građanima u rešavanju problema, „što je ključni zadatak popisa“.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.