Da li će nestati jedina park-šuma u Požegi?

Dok građani upozoravaju na to da će time nestati jedina park-šuma u Požegi, zbog čega su i protestovali početkom oktobra, lokalna vlast tvrdi da su informacije o uništavanju Borjaka „proizvoljne, netačne i zlonamerne“.

„Prvobitnim Planom generalne regulacije Požege, park-šuma Borjak je bila definisana kao najkvalitetnija zelena površina u gradu. Njeno uređenje je zasnovano na maksimalnom očuvanju i povećanju zelenila svih kategorija, kao i njegovom održivom korišćenju. Međutim, izmenama i dopunama Plana ona je ukinuta, a termini „park-šuma“ i „Borjak“ su potpuno izostavljeni iz teksta Plana i to područje je prenamenjeno u sportsko-rekreativno-turistički centar za koji su data pravila građenja“, ukazuje na problem Aleksandar Divović, predsednik UO Grupe građana „Inicijativa za Požegu“.

Uz navode da je usvojeno rešenje po kome bi trebalo da se „sanitarnom sečom stabala oslobodi prostor za izgradnju spratnih objekata, poput bungalova i restorana, do zauzetosti od čak 20 odsto prostora šume“, Divović upozorava na to da se za takvu vrstu gradnje „ne može koristiti sanitarna seča, već se šuma mora iskrčiti“ i da je izmena Plana u suprotnosti sa Zakonom o šumama.

„Na taj način ukida se jedina park-šuma na području grada i pretvara se u gradsko građevinsko zemljište, što je suprotno načelu održivog razvoja i Zakonu o zaštiti životne sredine“, ocenio je Divović i pozvao lokalnu vlast da iskaže ekološku svest i da odustane od te namere.

On navodi da se takvim izmenama povećava površina za „sportsko-rekreativno-turistički centar“, a smanjuje se zelena površina, te da ukidanje park-šume i dozvoljavanje gradnje na tom području sigurno nije, kako to predviđa osnovni tekst Plana, „maksimalno zadržavanje autohtonih vrsta, niti povećanje učešća zelenila svih kategorija, već se time zelena površina smanjuje“.

„Bez obzira na to da li lokalna vlast planira da na području Borjaka podiže širokonamenske objekte u skladu sa veoma fleksibilnim pravilima građenja datim novim tekstom Plana ili ne, činjenica je da su izmene i dopune Plana generalne regulacije, za sada, samo administrativni ekološki terorizam i da je pravo svih savesnih građana da im se usprotive“, poručio je Divović.

Za projekat lokalne vlasti, Savo Marković, koji živi u neposrednoj blizini Borjaka, kaže da je „besmislen, jer se svuda u svetu ljudi trude da posade što više drveća i da pošume što veće površine“.

– Borjak su pluća ovog grada. Ta šuma zahvata oko tri hektara, sa bazenom i sportskim terenima. Smatramo da bi u Borjaku trebalo da se urede trim-staze i sportska igrališta, postave klupe i drugi parkovski mobilijar, kako bi građani mogli što kvalitetnije da provode slobodno vreme i da uživaju u zelenilu i čistom vazduhu, a ne da se gradi lovački dom i kafana“, kaže Marković.

Dodajući da bez obzira na to što lokalna vlast tvrdi da neće biti seče stabala, on navodi da to nije moguće, jer je za gradnju potrebno da se iskrči šuma kako bi se otvorilo gradilište i izgradili pristupni putevi.

– Mi smo za to da se ta šuma obnovi, jer su stabla počela da se suše od viška vode, a ne da, kao što su oni zamislili, da dođu do besplatnog građevinskog zemljišta i da prave neku bezveznu investiciju i da, kroz nju, peru i kradu pare, ocenio je Marković.

Međutim, lokalna vlast je nedavno odbacila optužbe i navela da „ako do seče i dođe, to može biti isključivo zbog uklanjanja stabala koja su se osušila ili su sklona sušenju i predstavljaju opasnost za korisnike parka“.

„Lokalna samouprava, niti bilo koje lokalno preduzeće čiji je osnivač opština, ne planira nikakvu seču borovih stabala u Borjaku, niti uništavanje tog parka“, saopšteno je iz kabineta predsednika opštine Milana Božića, uz isticanje da će biti „posečena samo ona stabla koja su se osušila“ i da „građani mogu da budu spokojni, jer seče stabala neće biti ni u Borjaku, ni u Trećem rejonu“.

– Nekoliko stabala u tom parku, iz za sada nerazjašnjenih razloga, potpuno se osušilo i postala su opasnost po bezbednost građana. Lokalna samouprava je počela istraživanje kojim želi da utvrdi da li je uzrok ljudski faktor ili nešto drugo, zaključuje se u saopštenju kabineta predsednika opštine.

Pre nekoliko dana, na konkursu Ministarstva zaštite životne sredine, iz Zelenog fonda Srbije, poput još nekoliko lokalnih samouprava, Požega je dobila 980.850 dinara za pošumljavanje i ozelenjavanje javnih površina i obavezala se da će iz opštinskog budžeta obezbediti učešće od oko 300.000 dinara. Božić je objasnio da će taj novac biti utrošen za ozelenjavanje dečjih  igrališta, dvorišta škola i vrtića, ali i za pošumjavanje Borjaka.

– Nakon javne nabavke, očekujem da će se to brzo uraditi, jer je upravo sada vreme kada se sadi ta vrsta biljaka, rekao je Božić.

Za „Incijativu u Pogežegi“ medijsko forsiranje odluke o dodeli novca za ozelenjavanje javnih površina u tom gradu „služi kao glavni protivargument izmenama Plana generalne regulacije Požege“.

– Pomenuta odluka i saopštenja požeških naprednjaka i lokalne vlasti su providna zamena teza, kojom opštinsko rukovodstvo pokušava da skrene pažnju sa promene urbanističkog statusa park- šume Borjak. Pitamo opštinsko rukovodstvo, koje toliko mari za ozelenjavanje parkova u Požegi, zašto je opštinska Komisija za planove usvojila izmene urbanističkog plana prema kojima se jedina park šuma u gradu Borjak pretvara u gradsko građevinsko zemljište, a 20 odsto njene površine je opredeljeno za izgradnju objekata među kojima su kafana i bungalovi?, navela je „Incijativa“ i dodala da su promene urbanističkog statusa te zelene površine „samo jedan od pokazatelja krajnje nemarnog odnosa opštinske vlasti prema pitanjima životne sredine“.

– Jasno je iz svega navedenog zašto je opštinskom rukovodstvu u Požegi toliko stalo da preko sredstava iz republičkih fondova pokaže kako ima razvijenu ekološku svest i kako brine o životnoj sredini građana. Cela kampanja oko pošumljavanja je u funkciji iskupljenja, zataškavanja i prikrivanja odluka opštinske vlasti, koje su na granici prave ekološke katastrofe, a koja može doći na naplatu brže nego što svi mislimo, poručuju iz „Incijative za Požegu“.

Građani osnovali Borjak

„Prvi put stabla u Borjaku, čije zemljište je erozivno, građani su posadili 1952. godine, kako bi se zaustavilo klizište. Građani su uglavnom i održavali park, pa i sportske terene, koje su izgradili uz podršku privrede. Nije u redu da sada vlast sve to anulira i da to područje  pretvori u građevinsko zemljište na kome će se ko zna šta graditi“, poručio je Savo Marković.