Postojeći poštanski kapaciteti daleko nadilaze potrebe, ali je država propisala obavezne poštanske usluge koje moraju da se ispune prema građanima. Tako jedna poštanska jedinica mora da zadovolji potrebe pet hiljada stanovnika, što znači da ima šalter gde se obavlja prijem pismonosnih pošiljaka, paketa, ali i da obavlja takozvani mali platni promet.
Postojeći poštanski kapaciteti daleko nadilaze potrebe, ali je država propisala obavezne poštanske usluge koje moraju da se ispune prema građanima. Tako jedna poštanska jedinica mora da zadovolji potrebe pet hiljada stanovnika, što znači da ima šalter gde se obavlja prijem pismonosnih pošiljaka, paketa, ali i da obavlja takozvani mali platni promet. Za širu dostavu, na području poštanske jedinice, obaveza je da se obavi za dva dana, a u najširem rejonu, znači najudaljenijim selima – za sedam dana. U uslovima znatno smanjenog poštanskog saobraćaja poštanska mreža, ovakva kakva je, neracionalna je i skupa, a primeri iz razvijenih zemalja pokazuju da se do smanjenja troškova može doći uvođenjem privatne inicijative na principu franšize. Privatnik, naravno, hoće da zaradi i zato traži načine da obavlja više poslova, pored poštanskih. U sadašnjim uslovima 70 odsto troškova poštanskog saobraćaja čini radna snaga. Zbog toga jedan od puteva reforme i jeste formiranje franšiznih, takozvanih ugovornih pošta. Iako je bilo predviđeno da se u Srbiji otvori 400 ugovornih pošta, do sada je to učinjeno na 172 mesta – kaže Zoran Jokić.
U Mačvanskom okrugu ima 57 poštanskih jedinica sa svega 20 odsto ugovornih pošta. U nekim selima pošte su jedine službe, ali se takvi objekti moraju održavati i omogućavati svakodnevni rad. U Pošti Šabac, u osam opština Mačvanskog okruga, zaposleno je 429 radnika koji nastoje što efikasnije da pruže poštanske usluge ali i da budu profitabilni. Da bi se što efikasnije uskladile ove dve obaveze, nužna je suštinska reforma, i to uvođenjem privatne inicijative po kontrolom pošte Srbije. Međutim, iako se radi o državnoj službi, sve više se pojavljuje problem nelojalne konkurencije.
– Osnovni prihodi ostvaruju se od pismonosnih pošiljaka do 20 grama, kao i od novčanog prometa. Državne ustanove, javna preduzeća, međutim, umnogome ne poštuju Zakon o poštanskim uslugama koji je donet 2005. godine. Zapravo, formiraju se, ili su formirane, službe koje se bave rezervisanom poštanskom uslugom koju država na osnovu ovog zakona garantuje Pošti Srbije. Procenjuje se da se u Mačvanskom okrugu, mimo RJ PS „Šabac“, prenese i uruči između 170.000 i 200.000 pošiljaka rezervisanog servisa. Upravo je od tih prihoda zakonodavac predvideo da se izdržavaju i neracionalne poštanske jedinice. Subvencija mora da se pruži tamo gde objektivno nema mogućnosti za zaradu. U gradu je lako dostaviti uplatnice, odnosno obavljati naplatu, ali šta sa selima koja su dvadesetak kilometara udaljena od grada ili varošice, a mi smo dužni da ostvarimo personalnu dostupnost pošiljke prema svakom građaninu. Rešenje za navedeni problem je primena i poštovanje donetog Zakona o poštanskim uslugama, kao što je to u drugim zemljama – smatra Jokić.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
