Velika narodna skupština Srba, Bunjevaca i ostalih Slovena 1918; Foto: WikipediaNa današnji dan, 31. jula 1945, pre tačno 72 godine, u Novom Sadu je doneta istorijska odluka kojom se Vojvodina, kao samostalan i nezavistan entitet, udlukom svojih legitimnih predstavnika priključuje Srbiji i Jugoslaviji.
Izaslanici Vojvodine, kao zasebnog entiteta koji je imao svoje organe vlasti, konstutuisane tokom 1943. godine, suvereno su 30. i 31. jula 1945. godine, u Novom sadu, u velikoj sali Doma kulture, održali sednicu Skupštine izaslanika naroda Vojvodine, na kojoj je doneta Odluka da Vojvodina kao autonomna pokrajina uđe u sastav Federalne Srbije u Demokratskoj Federativnoj Jugoslaviji.
Skupština izaslanika naroda Vojvodine je imala 576 članova, koji su predstavljali sve tadašnje okruge i sve vojvođanske nacije. Za odluku su glasali svi prisutni izaslanici (501 član), dok je 75 predstavnika građana Vojvodine bilo odsutno.
Prosec ulaska Vojvodine u sastav Srbije i Jugoslavije završen je tek kada je – na osnovu opredeljenja Skupštine izaslanika naroda Vojvodine, odluku potvrdio AVNOJ, kao najviši organ Demokratske Federativne Jugoslavije, na svom Trećem zasedanju, 10. avgusta 1945. godine. Jugoslavija je, očito, formalno pravno i stvarno bila garant ulaska i opstanka Vojvodine u Jugoslaviji i Srbiji.
Ovim činom su Vojvođani drugi put u svojoj istoriji doneli odluku da se Vojvodina kao zaseban entitet nastao van Srbije, ujedini sa Srbijom. Prvi put, to je urađeno 25. novembra 1918. godine, kada je Velika narodna skupština Srba, Bunjevaca i ostalih Slovena u Banatu, Bačkoj i Baranji proglasila prisajedinjenje Banata, Bačke i Baranje Kraljevini Srbiji. Istorijska činjenica, koju mnogi (veliko)srpski istoričari pokušavaju da izbegnu je da su tu Skupštinu činili praktično samo predstavnici slovenskih naroda u Vojvodini. U svakom slučaju, oba puta odluka se odnosila na prisajedinjenje Vojvodine i Srbije, za koji je preduslov bio ulazak Srbije u Jugoslaviju kao širu celinu.
Mada je u vreme raspada Jugoslavije Vojvodina, kao konstutitivni elemenat federacije, imala Ustavom garantovano pravo na samoopredeljenje do ocepljenja, Vojvodina je danas jedina federalna jedinica bivše SFRJ čiji položaj nije rešen u skladu sa istorijom, pravnim normama i prirodom odnosa Vojvodine i Srbije. Novija istorija ovih prostora nas uči da to nije dobro i mi na to podsećamo, upravo danas, kada zapostavljanje, pljačka i rasprodaja vojvođanske zemlje i imovine od strane Vučićevog režima dostižu svoj vrhunac.
Autorka saopštenja je predsednica „Vojvođanskog kluba“
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
