Nakon što je uvrštena u listu „Milestone“ kao objekat od opšteg značaja za razvoj i istoriju elektrotehnike u svetu, hidroelektranu „Vučje“ niški Zavod za zaštitu spomenika evidentirao je kao dobro koje uživa prethodnu zaštitu.
Hidrocentrala sada je zaštićen spomenik kulture, što znači da se nikakvi radovi ne smeju izvoditi bez saglasnosti Zavoda, ali da ni na koji način ne sme biti oštećena ili uništena.
Hidroelektrana u Vučju sagrađena je svega 26 godina nakon oslobođenja od Turaka, a od 1903. godine do danas kontinuirano napaja strujom elektro-mreže Srbije. Institut inženjera elektrotehnike i elektronike IEEE uvrstio je 2005. godine hidroelektranu u listu „Milestone“ koju čine pronalasci i objekti od opšteg značaja za razvoj i istoriju elektrotehnike u svetu. Ono što ovu hidrocentralu, drugu izgrađenu u Srbiji, odvaja od ostalih, jeste autentičan kanal.
Naime, dužinom od gotovo kilometar, po ideji Đorđa Stanojevića, sagrađen je kanal koji iz reke Vučjanke sprovodi vodu do akumulativne stanice. Odatle prirodnim padom voda pada sa visine od skoro 200 metara i pokreće generatore iz vremena kada su braća Rajt izvela prvi let avionom. Inicijativu za izgradnju kanala preuzeli su leskovački industrijalci na čelu sa Đorđem Stanojevićem, tadašnjim profesorom na Velikoj školi u Beogradu.
NJegovim zalaganjem nekoliko godina ranije sagrađene su elektrane na Dorćolu i reci Đetinji kod Užica, tako da je Leskovac postao treći grad u Srbiji koji je imao električnu energiju. Ono što je specifično jeste i dalekovod koji je dužinom od 17 kilometara sprovodio struju od Vučja do Leskovca, a koji i danas radi.
Danas se struja proizvedena u hidroelektrani ne koristi isključivo za napajanje električnom energijom ovog mesta, već se ona sprovodi u električnu mrežu EPS-a i dalje raspoređuje. Hidrocentrala i prostor oko nje veliki su turistički potencijal leskovačke opštine Vučje i čitavog juga Srbije.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
