Ikonografsko blago u Podlokanju

Obilazeći “ Muzej naivnih ikona“ u Podlokanju Grujić je istakao da je u očuvanju kulturne baštine Vojvodine i Srbije bitno pomoći i u razvijanju privatnih muzeja. „Na primeru ovog “ Muzeja naivnih ikona“ u vlasništvu Milivoja Bate Klepića nalazi se pravo ikonografsko blago, za koje mi kao resorni sekretarijat zadužen i za oblast kulturnog nasleđa i zaštite moramo pronaći načine da ga podržimo. Osim toga, potrebno je pomoći ovakvim privatnim licima i da organizuju međunarodne konferencije na ovu temu, jer je i to dobar način promovisanja naše ikonografske baštine „, naveo je Grujić.

Po rečima Milivoja Bate Klepića, sekretar za kulturu i javno informisanje “ Pokrajinske vlade“ izrazio je razumevanje i spremnost da se zajedničkim snagama promoviše sadržaj “ Muzeja naivnih ikona“ . „Kao vlasnik ovog objekta, dužan sam da naglasim da je Podlokanj moje rodno mesto i zato sam tu, a po profesiji sam galerista i sve je to dovelo do toga da danas ovde imam više od 100 ikona, od kojih je 60 restaurirano“, kazao je Klepić.

Bogatu kolekciju muzeja čine radovi vrhunskih majstora savremene srpske umetnosti, među kojima se nalaze i slike i skulpture naivnih i marginalnih umetnika. Posebno mesto u zbirci pripada “ naivnim“ ikonama, od kojih ikone na staklu datiraju s kraja 18. veka do 1900. godine. Ikone su nastale na teritoriji Banata, u seoskoj sredini, a u senci vodećeg baroknog slikarstva. One predstavljaju dokument o nacionalnoj i kulturnoj svesti seoskog stanovništva u drugoj polovini 19. veka. Osim toga Klepić poseduje i više od 100 malih skulptura i oko deset velikih, dok je muzejski prostor bogat grnčarijom, gde se na policama muzeja nalazi više od 400 eksponata.

U arheološkom nalazištu Majdan preliminarna arheološka istraživanja obavljena su 1996, kad je dokumentovan severni zvonik “ Velike crkve“ . Nakon urađenog projekta 2003, pristupilo se sistematskom arheološkom istraživanju. Od 2003. do 2015. godine otkriveni su ostaci triju crkava i ostaci temelja manastirskih objekata. Sem navedenih crkava istraženo je 850 grobova.

Grobovi pripadaju tzv. “ Belobrdskoj kulturi“ i potiču iz druge polovine XI i prve polovine XII veka, datiranih na osnovu nalaza nakita u grobovima. Ostaci najstarije crkve pripadaju ovom razdoblju, dok se ostaci manastirskog kompleksa i druge dve crkve pripadaju razdoblju od XIII do XV veka. Lokacija na kojoj je lokalitet je u vlasništvu “ Opštine“ Novi Kneževac. Zvonko Nedeljković, nosilac projekta iz “ Zavoda za zaštitu spomenika kulture“ u Subotici, napomenuo je da su arheološka istraživanja završena i da je sada na redu konzerviranje prostora, ograđivanje i restauracija nekih delova crkve, da bi se sve to moglo predstaviti publici na pravi način.

Dejan Radičević, profesor na “ Filozofskom fakultetu“ u Beogradu na odseku za arheologiju, rekao je da je Majdan poseban arheološki biser, jer ova lokacija ima rano srednjovekovnu hrišćansku tradiciju. U 11. veku je Čanadir na ovoj lokaciji smestio grčke monahe, da bi ovaj manastir kasnije u 14. i 15. veku prešao u rimokatoličku veru i tako je trajao do 16. veka i najezde Turaka. Danas ovaj objekat predstavlja najstariji hrišćanski lokalitet u severnom delu Vojvodine, jer je stariji i od Arače. Slaviša Grujić napomenuo je još da su nakon 14 godina rada završeni veliki poslovi na ovom arheološkom lokalitetu, za koje je “ Pokrajinska vlada“ izdvajala sredstva.