Opština Novi Pazar i Merc corps udruženim finansijskim sredstvima započeli su radove na uređenju gradskog parka koji bi trebalo da dobije letnju pozornicu s pratećim sadržajima. Ovdašnji park okružuju tri bedema iz turskog doba. Na dva odavno rade ugostiteljski objekti, zbog čega je i ranijih godina stručna javnost negodovala, ukazujući na ugrožavanje ambijentalne celine.
Opština Novi Pazar i Merc corps udruženim finansijskim sredstvima započeli su radove na uređenju gradskog parka koji bi trebalo da dobije letnju pozornicu s pratećim sadržajima. Ovdašnji park okružuju tri bedema iz turskog doba. Na dva odavno rade ugostiteljski objekti, zbog čega je i ranijih godina stručna javnost negodovala, ukazujući na ugrožavanje ambijentalne celine. Na trećem, severozapadnom bedemu, trebalo bi da bude letnja pozornica, ali na tom prostoru se nalazi stara izvidnica, odnosno kako je neki zovu – Kula motrilja.
Benzinska pumpa kraj Petrove crkve
Novopazarska opština je bogata kulturno-istorijskim nasleđem hrišćanske i islamske kulture čiji se mnogobrojni spomenici nalaze i na listi svetske kulturne baštine. Nije ovo prvi put da stručnjaci podignu glas protiv izgradnje objekata bez valjane projektne dokumentacije i potrebnih dozvola koje definišu uslove pod kojima može da se gradi u blizini kulturno-istorijskih spomenika. Pre nekoliko godina ista situacija se događala s izgradnjom benzinske pumpe u blizini Petrove crkve koja važi za najstariji spomenik hrišćanske kulture na Balkanu, ali i izgradnje kafića na jugozapadnom delu tvrđave. Zakon precizno definiše na kojoj udaljenosti od spomenika kulture mogu da se grade objekti i od kakvog materijala, ali to ostaje mrtvo slovo na papiru. Zbog takve izgradnje, pre par godina od svetskih zvaničnika stiglo je upozorenje da ovdašnji kulturno-istorijski spomenici mogu da budu skinuti s liste svetske kulturne baštine.
Stara izvidnica visoka je 15 metara, ima četiri balkona, male kružne puškarnice razmeštene na tri zidna nivoa. U literaturi piše da je služila za osmatranje i odbranu utvrđenja, ali i da nije dovoljno istražena i proučena i da su zbog toga podaci o njoj oskudniji nego o drugim spomenicima. Prema slovu zakona kompleks gde je smešten novopazarski park definiše se kao nepokretno kulturno dobro – spomenik kulture od velikog značaja za Srbiju.
Pre desetak dana na tom prostoru počeli su građevinski radovi, što je i bio povod da reaguje kraljevački Zavod za zaštitu spomenika kulture i da nadležnim službama uputi zahtev da se radovi zaustave. Isti zahtev upućen je investitoru, opštini Novi Pazar, i izvođaču, Građevinskom preduzeću Amiga iz Kraljeva.
– Investitor, opština Novi Pazar, nije dobio mere tehničke zaštite, niti saglasnost na projekat i angažovanje ovog građevinskog preduzeća. Sve što se sada radi na toj lokaciji bespravno je – kaže za naš list Gordana Tošić, arhitekta u Zavodu za zaštitu spomenika u Kraljevu, i napominje da je u toku procedura za podnošenje krivične prijave protiv investitora i izvođača radova.
– Nismo protiv unošenja novih sadržaja unutar tvrđave i oživljavanja tog prostora, već protiv bespravnih radova. Razlog je jednostavan i potpuno opravdan, treba prethodno obaviti arheološka istraživanja i posle toga Zavod izdaje uslove pod kojima se mogu obavljati investicioni radovi. Cilj nam je da tvrđava živi, ali prvo da istražimo sve pa tek da razgovaramo o sadržajima koji bi je afirmisali – kategorična je Tošićeva. Naglašava da je investitor sa značajem i vrednošću samog spomenika upoznat na osnovu generalnog urbanističkog plana.
Kako Danas saznaje, predstavnici Zavoda za zaštitu spomenika iz Kraljeva u Novom Pazaru trebalo bi da razgovaraju s čelnicima opštine Novi Pazar o novonastalom problemu u gradskom utvrđenju.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.