Istina nevinih gubitnika rata

Takva istorija traje dok pobednici ne siđu sa istorijske scene. A onda na videlo izlaze istorijske činjenice koje su pamtili i pisali gubitnici rata. Gubitnici rata nisu oni koji su rat vodili pa ga izgubili, jer bi i oni, da su pobedili, pisali svoju istoriju. Najveći gubitnici rata su građani, civili, koji su u ratni vrtlog ubačeni bez svoje volje, koji su izgubili živote, živote najbližih, živote prijatelja, koji su izgubili stanove, kuće, fabrike, radna mesta, koji su u tom ludilu požara izgubili porodične fotografije, drage uspomene, čija je sudbina da nose tugu, bol i žal zbog izgubljenog, i svega onog što je moglo biti, a uskraćeno im je.

Antiratni dnevnik Gorana Sarića koji je dve ratne godine proveo u rodnom gradu Konjicu govori o poslednjem ratu više i istinitije od svih zvaničnih tumačenja kojima se deca u školskim udžbenicima spremaju za neke buduće ratove. Takozvana „nacionalna pripadnost“ u ovom Dnevniku je potpuno nebitna i nadnacionalna zbog toga što strašnu stvarnost gleda i zapisuje sa pozicije ljudskosti. LJudskost koja je bila najveća žrtva rata.

Prvo izdanje ove knjige objavljeno u Sarajevu (Gariwo 2016) svrstalo se uz najveće domete savremene bosanskohercegovačke literature koja se ratom bavila i prepoznato je u svojoj sredini kao lekovito štivo koje vraća nadu i poverenje.

Ovo izdanje, prvo u Srbiji, ima posebnu misiju. Prošle su 23 godine od završetka rata, a u ovoj sredini i dalje je vladajuće mišljenje da „Srbija nije učestvovala u ratu“, da je to bio „građanski rat“, unutrašnja stvar naroda BiH, a da je srpski narod u BiH bio, i da je i danas ugrožen. Ta ideološko-politička, nacionalistička mantra se svih ovih poratnih decenija uporno i temeljno gaji.

Tek je u oktobru 2018. godine u Beogradu priređena izložba iz Muzeja opsade Sarajeva, i to u neodgovarajućem prostoru (UK „Parobrod“), bez javne podrške vladajućih struktura. Teško je i sramotno nabrajati sve bolesne primere laži i prikrivanje Istine o ratu u BiH 1991-1995, koja „vidi trun u tuđem oku, a ne vidi brvno u svome.“

Želja srpskog izdavača ovog izdanja knjige Gorana Sarića je da u svojoj sredini doprinese negovanju sećanja na ratna stradanja običnih ljudi, sa stanovišta protivljenja svakoj ideji i ideologiji koja opravdava i inspiriše ratovanja. Svako nacionalističko opijanje vodi u mržnju i nasilje prema drugima, koje bez obzira na istorijske oblike zajednički nazivamo fašizmom.

Antifašistički karakter ove knjige, ovog antiratnog dnevnika zbog toga je neophodno štivo i istorijska čitanka za sve generacije da bi sebe i svoje bližnje prepoznavali kao ljudska bića, a ne kao pripadnike „nacionalnih žrtava“, ili, četnika, ustaša, i balija.