Iza scene: Istorija vojnog školovanja u Srbiji

Zanimljivih je da je Vojskа Srbije vrata ženama oficirima otvorila 2011 godine. Žene su ravnopravne pripadnice Vojske Srbije od 2006. Godine.

Ostalo je zabeleženo da je 2017 potporučnik Vojske Srbije Mirjana Novaković diplomirala na Američkoj osnovnoj pešadijskoj obuci za mlade lidere u Fort Beningu, u američkoj državi Džordžiji.

Činjenica je da vojni poziv privlači mnoge mlade ljude, a da je promocija najmlađih oficira VS jedan od načina da se i promoviše i za mlade učini atraktivnim.

Ne treba zaboraviti ni dugu i zanimljivu istoriju vojnog školovanja kod nas.

Naime, od sticanja autonomnog statusa u okviru Turskog carstva 1830. godine u Kneževini Srbiji je bilo više pokušaja da se osnuje visoka vojna škola, piše na zvaničnoj internet stranici Vojne akademije.

U decembru 1837. godine počela je sa radom Vojna akademija, ali je ova škola već posle šest meseci prestala sa radom.

Nekoliko godina kasnije Ilija Garašanin, koji je bio zadužen za Garnizonu vojsku, predložio je da se osnuje Artiljerijska škola i na taj način unapredi vojna sprema Kneževine Srbije.

Državni Savet je usvojio taj predlog, a knez Aleksandar Karađorđević ga je odobrio 18. marta 1850. godine. Artiljerijska škola je prva vojna visokoškolska ustanova u Srbiji, čije tradicije danas čuva Vojna akademija u Beogradu.

Posle srpsko-turskih ratova 1876-1878. godine Kneževina Srbija je na Berlinskom kongresu, 1878. godine, međunarodno priznata kao nezavisna i suverena država.

Iskustva iz rata i uvećanje državne teritorije nametali su potrebu da se Artiljerijska škola reorganizuje. Ministar vojni, đeneralštabni potpukovnik Jovan Mišković, odredio je komisiju koja je izradila „Projekt Zakona za ustrojstvo Vojne akademije“. Narodna skupština je usvojila Zakon o ustrojstvu Vojne akademije, a knez Milan Obrenović ga je potvrdio 30. januara 1880. godine.

Vojna akademija je radila neprekidno sve do Balkanskih ratova, 1912. godine. Rad je prekinut i tokom Prvog svetskog rata, a onda još jednom, u Kraljevini Jugoslaviji, izbijanjem Aprilskog rata 1941. godine.

U toku Drugog svetskog rata, odlukom Vrhovnog štaba Narodnooslobodilačke vojske i Partizanskih odreda Jugoslavije od 21. novembra 1944. godine, osnovana je Vojna akademija Demokratske Federativne Jugoslavije. Dvogodišnje školovanje počelo je februara 1945. godine.

Naređenjem Generalštaba JA od 31. jula 1945. godine, Vojna akademija je rasformirana kao opštevojna akademija i odlučeno je da pitomci nastave školovanje u posebnim Vojnim učilištima po rodovima. Do septembra 1945. godine formirana su Vojna učilišta, a nastava u njima započela je novembra 1945. godine.

U 15 Vojnih učilišta, raspoređenih na čitavoj teritoriji DF Jugoslavije, školovanje je trajalo od 14 meseci do dve godine. Tradiciju Vojne akademije nastavilo je Pešadijsko vojno učilište.

Školovanje u Pešadijskom vojnom učilištu je, 1949. godine, produženo sa dve na tri godine. Nakon toga, naziv Pešadijsko vojno učilište je promenjen u Škola za aktivne pešadijske oficire, a zatim u Škola aktivnih oficira. Konačno, 1952. godine, škola je dobila naziv Vojna akademija JNA.

Vojna akademija JNA školovala je oficire svih rodova Kopnene vojske. Da bi naziv više odgovarao nameni, Vojna akademija JNA je 1964. godine preimenovana u Vojnu akademiju KoV.

Školovanje u Vojnoj akademiji KoV je, 1966. godine, produženo sa tri na četiri godine. Naporedo sa Vojnom akademijom KoV, razvijale su se i ostale vojne akademije vidova, rodova i službi. Do izbijanja građanskog rata na prostoru bivše SFR Jugoslavije vojne akademije su radile bez većih promena u organizaciji.

Od 1991. godine oficiri rodova školuju se u Vojnoj akademiji, a oficiri službi u Vojno-tehničkoj akademiji.

Vojna akademija je visokoškolska obrazovna i naučno-istraživačka institucija koja već više od 170 godina predstavlja istorijski zapis našeg naroda i stratešku komponentu snage srpske države u poslednja dva veka.

Studijski programi Vojne akademije koncipirani su tako da svojim kadetima, budućim oficirima, daju sva potrebna znanja i veštine koje im omogućavaju da postanu komandiri u jedinicama Vojske Srbije.

Studijski programi pružaju potrebna akademska i stručna znanja, sa dobrom merom teorije i prakse, i podstiču buduće oficire da se razvijaju kao ličnosti.

Zato se u Vojnoj akademiji stiče široka lepeza predmeta: od vojne istorije, psihologije i sociologije, preko matematike, fizike, mehanike, elektrotehnike, programiranja i veštačke inteligencije, do taktike, vojne topografije, naoružanja, komandovanja i rukovođenja i mnogih drugih. Kadeti izučavaju dva strana jezika, a časovi fizičkog u kombinaciji sa jednom od borilačkih sekcija na Vojnoj akademiji.

Vojna akademija, kao akreditovana naučnoistraživačka organizacija, posebno neguje naučni rad nastavnika, saradnika, kadeta i studenata, koji se odvija kroz realizaciju projekata iz osnovnih, razvojnih i primenjenih istraživanja u tehničko-tehnološkom i društveno-humanističkom obrazovno-naučnom polju, piše na internet stranici Vojne akademije.