Dragica Premović Aleksić, direktorka novopazarskog Muzeja „Ras“, nastavlja arheološka istraživanja srednjovekovnih humki na Sjeničko-pešterskoj visoravni. Realizacija ovog projekta, koji obuhvata period od 8. do 12. veka, počela je pre više od deceniju i jedinstvena je na području Srbije.
– Reč je o istraživanju ostataka paganskih kultnih mesta za koja se na početku istraživanja mislilo da predstavljaju ostatke nekropola. Međutim, u dosad istražene 24 humke, samo u jednoj nađeni su ostaci pokojnika, dok su u ostalim otkriveni elementi paganskih rituala – žrtvenici i ostaci lomača. U svim humkama nađena je i znatna količina arheološkog materijala, pre svega keramičkog i osteološkog, ali i primeraka nakita, nožića, pršljenika, bruseva, komada žrvnjeva i drugih ličnih predmeta – objašnjava arheološkinja Premović Aleksić i ocenjuje da su „s obzirom da su ovo jedine do sada poznate srednjovekovne humke na teritoriji Srbije, rezultatima njihovog istraživanja biće popunjena velika praznina u našoj nacionalnoj arheologiji, ali i religiji i mitologiji Srba nakon dolaska na Balkansko poluostrvo, odnosno za period od 8. do početka 12. veka“.
Humke su evidentirane u skoro svakom selu na Sjeničko-pešterskoj visoravni i za konačan zaključak o njihovoj funkciji u ranosrednjovekovnoj Srbiji, potrebno je da se istraži makar po jedna koja se nalazi pored kasnijih nekropola i crkava. Ove godine istraživanje će biti rađeno na lokalitetima u selima Pružanj i Suvi Do. Ministarstvo kulture će nastavak istraživanja finansirati sa 250.000 dinara.
Kad istraživanja budu završena, rezultati će biti objavljeni u posebnoj publikaciji.
– Prilikom obrade rezultata neminovno je obuhvatanje i etničkih, mitoloških, religijskih, socijalnih i drugih aspekata srpskog naroda, koji je u periodu od 8. do 12. veka podizao humke. Objavljeni rezultati će biti skoro jedina literatura na našem prostoru za vreme koje je obuhvaćeno istraživanjem – kaže Dragica Premović Aleksić.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
