Jugoslovenskom izvozu bile otvorene sve pijace sveta

Ovu izjavu prenosi predratno Vreme pre tačno 80 godina, 10. marta 1938. godine. Izjava je deo ekspozea tadašnjeg premijera Jugoslavije, koja je u tom trenutku strahovala od rata.

U ekspozeu o spoljnoj politici, predsednik Vlade Stojadinović pozicionira Jugoslaviju u dramatičnoj istorijskoj sitaciji slično kao i danas srpski političari – konceptom “i jedno i drugo”.

“Stara prijateljstva su sačuvana, nova stečena, a Jugoslavija nije okružena neprijateljima”, rekao je tada premijer, a prenosi Vreme.

Kao glavni ciljevi se navode “prijateljska saradnja sa svim zemljama Evrope”, iako je rat na pomolu. Premijer podržava dobre odnose sa Velikom Britanijom i Francuskom, ali i sa”naprednim Nemačkim Rajhom”. Za odnose sa fašističkom  Italijom premijer kaže da je sporazum između dve zemlje dobro zasnovano političko delo i da ga ne treba menjati. Samo mesec dana pre anšlusa Austrije, prvi čovek Vlade pohvalio je i jugoslovensko – bugarski savez.

Događaji narednih osam godina pobili su gotovo sve njegove tvrdnje.

List istog dana donosi i vest reviziji državljanstva Jevreja u tadašnjoj autoritarnoj Rumuniji.

Vreme prenosi i specifičan spor koji je sproveden protiv jednog predsednika opštine. On je optužen da je – ženskaroš. On se  optužbu potpuno odbacio i pravdao se time da politički protivnici namerno hoće da mu smeste, pa su ga prijavili da ima nedostojanstvene odnose sa jednom seljankom.

Celokupno izdanje može da se čita na linku Narodne biblioteke.

Predratna Pravda piše o “ugaonom kamenu” spoljne politike Engleske. On simbolizuje podelu Evrope na dva tabora, a to je Pariz – London, dok je sa druge strane Berlin – Rim.

Mladenovac je pre 80 godina imao velike planove za razvoj, vidi se iz teksta Pravda od pre osam decenija. Naime, reporter piše da je izradnjom pruge do Niša Mladenovac postao napredni trgovački centar. Seoske dućandžije počele su da otvaraju prodavnice briže železničkoj stanici kako bi primile putnike.

Toliko su optimistični bili Mladenovčani da su se, naravno zbog brojnih najava, nadali i putu do Carigrada. Naime, prema tadašnjim planovima, put od Beograda do Carigrada trebalo je da zaživi u potpunosti, a da Mladenovac postane veliki turističko – trgovinski centar. Plan je bio da bude i centar Šumadije.

Celokupno izdanje može da se čita na linku Narodne biblioteke.

List Danas svakoga dana prelistava glavne vesti na današnji dan pre 80 godina, tačnije 1938. godine. Predmet analize su dnevni listovi Vreme i Pravda, koji danas ne postoje. Ideja jeste da se čitaoci vrate u prošlost, da sa vremenske distance vide kako su izgledale vesti, ali i kako su novinari, pa i sami sugrađani, razmišljali u Srbiji u turbulentnom periodu između dva rata i pred sam početak Drugog svetskog rata. Pored političkih vesti, objavljivaćemo i društvene, ekonomske, ali i vesti iz domena zabave i sporta.

• Projekat je realizovan u saradnji i uz materijal iz digitalne arhive Narodne biblioteke Srbije i Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković“.