Foto: Matea Milošević / Univerzitetska biblioteka Svetozar MarkovićList Vreme je na današnji dan pre 80 godina pisao o tada malom prigradskom naselju Novi Beograd, koje je odlukom Državnog saveta zaštićeno od rušenja. U listu Pravda istog dana našao se zanimljiv tekst o plemenu u kome ljudi uopšte nisu govorili.
List Vreme pisao je o najmlađem prigradskom naselju u Beogradu, čiji su se stanovnici brinuli kako će im izgledati budućnost.
Novi Beograd je 1940. godine bio malo naselje sa svega sedam paralelnih ulica.
Prema pisanju lista Vreme, na mestu nekadašnjih pašnjaka i šumaraka zemljište su kupovali građani koji su želeli da se okuće ali da uz to potroše što manje novca, pa su tako prva imanja kupljena za samo 12 dinara po metru kvadratnom.
Ubrzo, to je postalo naselje sa 3.000 stanovnika koje se ubrzano razvijalo, ali uz razvoj dolazili su i česti sporovi sa Beogradskom opštinom. Sporovi su konačno rešeni odlukom Državnog saveta da dozvoli gradnju na ovom delu Beograda.
„Periferija Novi Beograd još uvek predstavlja neku vrstu čardaka ni na nebu ni na zemlji: pripada ataru Beogradske opštine, Komesarijatu savske policije, sudovima i Poreskom odeljenju u Zemunu, a Okružnom sudu Sremske Mitrovice“, piše u listu Vreme.
Novi Beograd se naročito izdvajao od ostalih periferija svojim bezimenim ulicama, po ugledu na Ameriku – paralelne ulice su se jedna od druge razlikovale samo po brojevima.
Prema pisanju lista Vreme, nije samo to neobično, jer ulice u ovom naselju su se razlikovale od drugih i po tome što nisu imale svoje parne i neparne strane.
„I na to su se stanovnici Novog Beograda navikli. To će se popraviti jednom, kad reše mnoga važnija pitanja, sem ako ne odluče da ovo sačuvaju kao staru tradiciju svojih imanja“, objašnjeno je u listu Vreme.
Još jedan problem sa kojim se Novi Beograd suočavao jeste i to što u njemu nije živelo mnogo dece, pa samim tim nije bilo nijedne osnovne škole, a ona deca koja su živela na ovoj teritoriji morala su da odlaze u škole u susedna mesta, ističe se tekstu iz Vremena.
Celokupno izdanje može se čitati na sajtu Narodne biblioteke.
List Pravda pisao je o poznatom američkom geografu Ferdinandu Ekstonu koji je u prašumama Brazilije otkrio pleme urođenika koje se sporazumeva samo mimikom lica i pokretima tela.
Prema pisanju lista Pravda, susedno indijansko pleme objasnilo mu je da se to pleme naziva Kuragava, što znači „morski puževi“.
„Ljudi iz ovog plemena nemaju uopšte nikakvog govora. Neobično je razvijena kod njih grimasa, kojom potpuno zamenjuju govor“, ističe list Pravda.
Pripadnici plemena Kuragava su se nalazili na „najnižem stepenu ljudske kulture“.
Preko dana bi bili potpuno nagi, da bi se prehranili išli su u lov i ribolov, a muškarci i žene su živeli odvojeno jedni od drugih.
Kako piše list Pravda, za ovo pleme je karakteristično i to što nisu religiozni, niti se klanjaju bilo kakvim bogovima. Ipak, ono što ih najviše izdvaja od ostatka sveta jeste to što život provode u potpunoj tišini.
Više o tome možete pročitati na sajtu Narodne biblioteke.
„List Danas svakoga dana prelistava glavne vesti na današnji dan pre 80 godina, tačnije 1940. godine. Predmet analize su dnevni listovi Vreme i Pravda, koji danas ne postoje. Ideja jeste da se čitaoci vrate u prošlost, da sa vremenske distance vide kako su izgledale vesti, ali i kako su novinari, pa i sami sugrađani, razmišljali u Srbiji u turbulentnom periodu između dva rata i pred sam početak Drugog svetskog rata. Pored političkih vesti, objavljivaćemo i društvene, ekonomske, ali i vesti iz domena zabave i sporta.
Projekat je realizovan u saradnji i uz materijal iz digitalne arhive Narodne biblioteke Srbije i Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković“.“
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
