Foto: EPA-EFE/FEHIM DEMIRZa zločine počinjene u Srebrenici 1995. godine pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju, u javnosti poznatijim kao Haški tribunal, kao i njegovim pravnim naslednikom Međunarodnim rezidualnim mehanizmom za krivične sudove, do sada je osuđeno šesnaest osoba.
Kako se navodi na sajtu Mehanizma, jedan optuženi je oslobođen krivice, a u pitanju je nekadašnji načelnik Generalštaba Vojske Jugoslavije Momčilo Perišić.
On je prvestepenom presudom osuđen na 27 godina zatvora, ali ga je Žalbeno veće Haškog tribunala oslobodilo krivice.
Pre izricanja presude preminuo je bivši predsednik Srbije Slobodan Milošević.
Suđenje protiv Miloševića počelo je 2002. ali je okončano u martu 2006. nekoliko dana nakon njegove smrti.
Jedan predmet koji je u ponovnom pretresnom postupku u toku je pred Mehanizmom – radi se i slučaju nekadašnjih čelnika Službe državne bezbednosti (DB) Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) Republike Srbije, Jovice Stanišića i Franka Simatovića.
Osuđeni su:
Radislav Krstić, Vujadin Popović, Ljubiša Beara, Drago Nikolić, Radivoje Miletić, Vinko Pandurević, Ljubomir Borovčanin, Milan Gvero, Zdravko Tolimir, Vidoje Blagojević, Dragan Jokić, Radovan Karadžić, Ratko Mladić, Dražen Erdemović, Momir Nikolić i Dragan Obrenović.
Radoslav Krstić (načelnik štaba/zamenik komandanta Drinskog korpusa Vojske Republike Srpske (VRS); imenovan za komandanta Drinskog korpusa 13. jula 1995.) – 19. aprila 2004. osuđen na 35 godina za pomaganje i podržavanje genocida, zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja. Trenutno izdržava kaznu u Poljskoj.
Vujadin Popović (potpukovnik i pomoćnik načelnika za bezbednost u Drinskom korpusu Vojske Republike Srpske (VRS) – 30. januara2015. osuđen na kaznu doživotnog zatvora za genocid, udruživanje radi vršenja genocida, zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja. 24. avgusta 2015. prebačen u Nemačku na izdržavanje kazne.
Ljubiša Beara (pukovnik i načelnik za bezbednost Glavnog štaba VRS) – 30. januara 2015. osuđen na kaznu doživotnog zatvora za genocid, udruživanje radi vršenja genocida, zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja. 24. avgusta 2015. prebačen u Nemačku na izdržavanje kazne.
Drago Nikolić (potporučnik i načelnik bezbednosti u Zvorničkoj brigadi VRS) – 30. januara 2015. osuđen na 35 godina zatvora za genocid, udruživanje radi vršenja genocida, zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja. Preminuo 11. oktobra 2015. tokom privremenog boravka na slobodi u Srbiji.
Radivoje Miletić (načelnik Odeljenja za operativno‐nastavne poslove Glavnogštaba VRS) – 30. januara 2015. osuđen na 18 godina zatvora za zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja. 4. aprila 2016. prebačen u Finsku na izdržavanje kazne.
Vinko Pandurović (potpukovnik i komandant Zvorničke brigade Drinskog korpusa VRS) – 30. januara 2015. osuđen na 13 godina zatvora za zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja. Odobreno prevremeno puštanje na slobodu 9. aprila 2015.
Ljubomir Borovnačnin (zamenik komandanta specijalne brigade policije MUP-a Republike Srpske; od10. jula 1995. komandant združenih snaga jedinica MUP‐a podređenih Drinskom korpusu VRS za učešće u srebreničkoj operaciji) – 10. juna 2010. osuđen na 17 godina zatvora za zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja. Odobreno prevremeno puštanje na slobodu 14. jula 2016. (stupilo na snagu 1. avgusta 2016.)
Milan Gvero (pomoćnik komandanta za moral, pravna i verska pitanja Glavnogštaba VRS) – 10. juna 2010. osuđen na pet godina zatvora za zločine protiv čovečnosti. Postupak zaključen 7. marta 2013. nakon Gverove smrti.
Zdravko Tolimir (pomoćnik komandanta za obavještajno-bezbedonosne poslove Glavnog štaba Vojske Republike Srpske) – 8. aprila 2015. osuđen na kaznu doživotnog zatvora za genocid, udruživanje radi vršenja genocida, zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja. Preminuo 8. februara 2016. dok je čekao prebacivanje u državu u kojoj je trebalo da izdržava kaznu.
Vidoje Blagojević (komandant Bratunačke brigade Vojske bosanskih Srba (VRS) koja je djelovala u opštinama Bratunac i Zvornik na istoku Bosne i Hercegovine) – 9. maja 2007. osuđen na 15 godina zatvora. Odobreno prevremeno puštanje na slobodu 3. februara 2012. (stupilo na snagu 22. decembra 2012.).
Dragan Jokić (načelnik inžinjerije Zvorničke brigade VRS-a koja je djelovala u opštinama Bratunac i Zvornik na istoku Bosne i Hercegovine) – 9. maja 2007. osuđen na devet godina zatvora. Prevremeno puštanje na slobodu odobreno mu je 13. januara 2010.
Radovan Karadžić (predsednik Republike Srpske) – osuđen 2019. na doživotnu kaznu zatvora za genocid počinjen na području Srebrenice 1995. godine i za progon, istrebljenje, ubistvo, deportaciju, nečovječna djela (prisilno premještanje), terorisanje, protivpravne napade na civile i uzimanje talaca.
Ratko Mladić (komandant Glavnog štaba Vojske Republike Srpske) – 8. juna 2021. osuđen je na kaznu doživotnog zatvora za genocid, progon, istrebljivanje, ubistvo, deportaciju i druga nehumana dela (prisilno premještanje) kao zločine protiv čovečnosti, za ubistvo, terorisanje, protivpravne napade na civile i uzimanje talaca kao kršenje zakona i običaja ratovanja.
Dražen Erdemović (vojnik 10. diverzantskog odreda vojske bosanskih Srba (VRS), koja je delovala severozapadno od Zvornika u opštini Zvornik) – Priznao krivicu, 5. marta 1998. godine osuđen na pet godina zatvora. Prevremeno puštanje na slobodu odobreno 13. augusta 1999. godine.
Momir Nikolić (Od jula 1995. do kraja rata, pomoćnik komandanta za bezbjednost i obavještajne poslove Bratunačke brigade vojske bosanskih Srba) – 8. marta 2006. osuđen na 20 godina zatvora. 14. marta 2014. odobreno mu je prevremeno puštanje na slobodu (stupilo na snagu 1. jula 2014. godine).
Dragan Obrenović (Od decembra 1992. to novembra 1996. godine, načelnik štaba i zamenik komandanta 1. Zvorničke pešadijske brigade Drinskog korpusa vojske bosanskih Srba (VRS); od 8. avgusta 1995. do 15. septembra 1995. i ponovo od 18. do 24. septembra 1995., vršilac dužnosti komandanta Zvorničke pešadijske brigade) – 10. decembra 2003. godine osuđen na 17 godina zatvora. Prevremeno puštanje na slobodu odobreno mu je 21. septembra 2011. godine.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
