Foto: Roman Sidelnikov / Alamy / Alamy / ProfimediaBrzinu i obim javljanja novih slučajeva groznice Zapadnog Nila teško predvideti, kaže za Danas prim. dr Snežana Medić, epidemiološkinja u Institutu za javno zdravlje Vojvodine, komentarišući činjenicu da su u Srbiji registrovana dva slučaja te infekcije.
Ona podseća da se od 2012. godine u našoj zemlji prijavljuju slučajevi groznice Zapadnog Nila, a da broj obolelih varira iz sezone u sezonu.
Prema njenim rečima, cirkulacija virusa groznice Zapadnog Nila traje od juna do novembra, a virus se održava u prirodnom ciklusu između različitih vrsta ptica selica i komaraca.
– Glavni prenosilac ovog virusa je zaraženi komarac vrste Culex pipiens, koji je odomaćen i kod nas (kućni komarac). Dinamika pojave novih slučajeva zavisi od vremenskih uslova. Naime, klimatski faktori najviše utiču na dinamiku novih slučajeva menjajući njihovu geografsku i sezonsku distribuciju kao i intenzitet cirkulacije virusa koji se prenose komarcima, a samim tim i utiču na verovatnoću pojave epidemije groznice zapadnog Nila. Visina srednje dnevne temperature, frekvencija i količina padavina, relativna vlažnost vazduha, sadržaj vode u zemljištu i brzina vetra su povezani sa rasprostranjenošću komaraca kao i preživljavanjem virusa u komarcima kao i dinamikom pojave novih slučajeva kod ljudi – objašnjava naša sagovornica.
Kako dodaje, suša takođe može dovesti do smanjenja broja komaraca i može podstaći ptice da se okupljaju oko vodenih površina, gde virus može lako da cirkuliše.
– Međutim, obilne padavine mogu isprati staništa larvi i smanjiti brojnost komaraca. Povećanje temperature okoline utiče na povećanje stope razvoja i brojnosti populacija komaraca i smanjenje perioda inkubacije virusa. Ovi faktori povećavaju stopu inficiranosti kod ptica i komaraca koji žive u blizini ljudskih naselja. Pored toga, vremenski uslovi mogu uticati na promene migracionih puteva ptica selica, koji su glavni rezervoari zaraze za virus groznice Zapadnog Nila – navodi dr Medić.
Sa druge strane, dr Medić potvrđuje da ova bolest može da ima teške posledice, ali skreće pažnju da samo mali procenat (<1%) inficiranih osoba razvija tešku (neuroinvazivnu) formu groznice Zapadnog Nila, koja se, kako ističe, može manifestovati kao upala mozga ili moždanica.
– Simptomi upale mozga ili moždanica su intenzivna glavobolja, ukočen vrat, pospanost, dezorijentisanost, koma, tremor, nevoljni grčevi, slabost mišića i paraliza. U slučaju pojave simptoma bolesti, građani treba da se jave svom izabranom lekaru. Konačnu dijagnozu bolesti postavlja specijalista infektolog nadležne bolnice na osnovu laboratorijskog testiranja uzoraka. Teške, neuroinvazivne forme bolesti zahtevaju bolničko lečenje – objašnjava ona i dodaje da se upale mozga i moždanica kao i sekvele češće javljaju kod osoba najstarije životne dobi, kao i kod osoba s oslabljenim imunitetom i hroničnim bolestima.
– Blage forme bolesti (oko 20% inficiranih) su slične gripu i manifestuju se povišenom telesnom temperaturom, glavoboljom, malaksalošću, slabošću, bolovima u zglobovima i mišićima, koja prolazi bez posledica nakon 5-7 dana. Mogu se javiti i osip na trupu i ekstremitetima, uvećanje limfnih žlezda i proliv. Lečenje je simptomatsko, u skladu sa mišljenjem ordinirajućeg lekara – dodaje naša sagovornica. U najveći broj slučajeva prođe asimtomatski.
Podsetimo, u Srbiji su u tekućoj sezoni registrovana prva dva laboratorijski potvrđena slučaja obolevanja od groznice Zapadnog Nila, u sklopu rutinskog nadzora nad groznicom Zapadnog Nila među stanovništvom AP Vojvodine.
Kako je već objavio Institut za javno zdravlje Vojvodine, pacijent je s prebivalištem na području Grada Novog Sada, dok je drugi iz Sombora i oba se nalaze na bolničkom lečenju i dobrog zdravstvenog stanja.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
