Nakon ratnih strahota s kojima su se suočavali tokom proteklih decenija, stanovnici Basre, drugog po veličini grada u Iraku, gaje nadu da će njihova budućnost biti bolja. Takvi snovi umnogome se temelje na činjenici da je ovo područje bogato izvorima nafte. Ipak, analitičari smatraju da „ratni ožiljci“ neće brzo nestati, imajući u vidu burnu istoriju ovog područja.
Tokom iransko-iračkog rata vođenog 1980-ih godina Basra je granatirana u više navrata, a grad su potom bombardovali zapadni saveznici u zalivskom ratu. Dobri poznavaoci iračkih prilika tvrde da je to bio samo uvod u probleme s kojima se suočilo 2,5 miliona stanovnika Basre, s obzirom na činjenicu da je Sadam Husein brutalno ugušio ustanak protiv njegovog režima koji je izbio na kraju zalivskog rata 1991. Iako je ovaj diktator svrgnut s vlasti 2003. kada su Sjedinjene Države izvršile invaziju na Irak, što je omogućilo britanskim trupama da uspostave kontrolu nad područjem, ubrzo se ispostavilo da je lakše pobediti u ratu nego održati mir.
Sektaško nasilje postalo je svakodnevica u državi, a skok stope nezaposlenosti učinio je da veliki broj očajnih i gnevnih ljudi postane „lak plen“ za radikalne šiitske pobunjenike u Basri. Tokom tri godine, različite milicije i kriminalne organizacije kontrolisale su pojedine delove grada, vršeći teror nad stanovništvom, zbog čega su britanski vojnici živeli u stalnom strahu od oružanih napada. Takvo stanje okončano je tek u martu prošle godine, kada je premijer Nuri Al Maliki poslao pripadnike iračke vojske da stanu na put pobunjenicima u operaciji nazvanoj „Juriš vitezova“.
Procenjuje se da je na kraju ove akcije broj „tvrdokornih“ pobunjenika u Basri sa 2.500 sveden na svega 200. Takođe, najviši britanski, irački i američki vojni zvaničnici jedinstveni su u oceni da je ta operacija umnogome poboljšala bezbednosnu situaciju u gradu. General major Endi Semon, koji je donedavno bio vrhovni zapovednik britanskih trupa u Iraku, izjavio je da se stiče utisak da je Basra tokom proteklih meseci postala „manje rizično područje od Mančestera, sudeći prema podacima o stopi kriminala“.
Izveštači iz Iraka smatraju da je naročito značajna činjenica da se stanovnici Basre polako vraćaju normalnom životu – na gotovo svakom koraku vide se našminkane žene, a muzika i filmovi koji dolaze sa Zapada ponovo su dostupni tamošnoj publici. Ali, Basra se i dalje suočava s ozbiljnim problemima, budući da je korupcija sveprisutna, a deo stanovništva živi bez električne energije, čiste vode i adekvatnog kanalizacionog sistema. Stoga, analitičari smatraju da lokalne vlasti treba da ulože dosta napora u narednom periodu da bi san stanovnika Basre o istinskoj slobodi i boljem životu postao stvarnost.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.