Napad na izbeglice na Petrovačkoj cesti tokom "Oluje": "Vidio sam kada je pogođen fićo, unutra je izgorjelo četvoro ljudi" 1Foto: EPA/SAŠA STANKOVIĆ

U cilju utvrđivanja činjenica o bombardovanju izbegličkih kolona na teritoriji Bosne i Hercegovine tokom hrvatske vojno-policijske akcije „Oluja“, Fond za humanitarno pravo FHP) objavio je podatke i delove izjava svedoka o tim događajima, koje je prikupio neposredno nakon njihovog dolaska u Srbiju.

Prenosimo deo o zločinima od 7. i 8. avgusta 1995. s obzirom na to da je potvđena optužnica Tužilaštva za ratne zločine protiv četvorice hrvatskog generala u kojoj se navodi da su naredili avionsko raketiranje kolone izbeglica na Petrovačkoj cesti kod Bosanskog Petrovca i u mestu Svodna kod Novog Grada.

Optužnica je podignuta protiv pripadnika hrvatskog ratnog vazduhoplovstva Vladimira Mikca iz Ptuja, Zdenka Radulja iz Osijeka, Željka Jelenića iz Pule i Danijela Borovića iz Varaždina zbog sumnje da su izvršili krivično delo ratni zločini protiv civilnog stanovništva u saizvršilaštvu.

FHP navodi da su izbeglice iz dva pravca prešle na teritoriju BiH – izbeglice iz Like i Dalmacije kod mesta Srba, a deo izbeglica iz Korduna i Banije kod Dvora na Uni.

Kada su kolone već bile na teritoriji BiH, hrvatski ratni avioni su ih tukli u dva navrata.

U napadu 7. avgusta na Petrovačkoj cesti kod Bosanskog Petrovca, dva aviona tipa MIG-21 ispalila su više raketa na kolonu izbeglica iz Like i Dalmacije i u tom napadu poginulo je devet civila, od kojih četvoro dece, a ranjeno je bilo preko 50.

Prema podacima FHP-a, u ovom napadu poginuli su: Darinka Drča (1927) i njeni unuci Jovica Drča (1989) i Mirjana Dubajić (1974) iz Brotinje kod Donjeg Lapca, sestra i brat Nevenka (1984) i Žarko Rajić (1986) iz Donjeg Lapca, Krstan Vuković (1951) i njegov sin Darko (1982) iz Donjeg Lapca, Branko Stjelja (1923) i njegov sin Mirko (1961) iz Nadina kod Benkovca.

Prema svedočenjima ljudi iz te kolone, u njoj nije bilo vojnih vozila ni organizovane vojske, samo ljudi koji su morali da napuste domove.

„Iz šlepera se dijelila hrana ljudima iz kolone, a iz helikoptera kruh. U jed- nom trenutku, jedan od naših oficira je viknuo onima koji su stajali okolo i čekali hranu da se moraju skloniti brzo u šumu, jer je primijetio da hrvatski avion nadlijeće iznad njih. Počeli su svi panično bježati. Neki legli u kanale, neki pod kola, kako tko. U tom trenutku, avion je izbacio bombu pravo na šleper koji se odmah zapalio. Od visoke temperature konzerve s hranom su počele da pucaju“ – S. V. (1960), vozač iz Knina (izjava uzeta 14. septembra 1995. u Centru za kolektivni smeštaj izbeglica u selu Varna, opština Šabac)

„Na izlazu iz Petrovca, kada smo odmakli jedno 7-8 kilometara, naišli su avioni. Bila su dva aviona. Bacili su bombe, one male, kasetne. Pogodili su direktno auto u koloni. Ja sam bio 100 metara daleko. U koloni nije bilo ni vojnika ni vojnih vozila. Niti je, koliko znam i koliko sam vidio bilo ikakve vojne tehnike okolo“ – S. L. (1944), iz Benkovca (Izjava uzeta 11. septembra 1995. u Centru za kolektivni smeštaj izbeglica u Dolovu, opština Pančevo).

„Kad smo bili otprilike na pet kilometara od Bosanskog Petrovca naišli su avioni. Vjerojatno su nisko letjeli tako da smo ih čuli, ali ih nismo vidjeli. Žene u šleperu su mislile da su to naši. Međutim, počeli su da pucaju po nama. Izbacivali su nekakve zapaljive rakete. Nas troje smo u šleperu sjedjeli pozadi, na samom ulazu, jer smo ušli posljednji. Ispod cerade sam vidio kada je pogođen jedan fićo odmah iza našeg šlepera. Unutra je izgorjelo četvoro ljudi“ – Đ. N. (1930), iz sela Strmica, opština Knin (Izjava uzeta 12.10.1995. u prostorijama FHP-a u Beogradu).

Prema podacima „Documente“ i „Veritasa“, 8. avgusta, u selu Svodna kod Bosanskog Novog, hrvatski avioni raketirali su kolonu izbeglica s područja Korduna i Banije, i u tom napadu poginula su tri civila: Marta Galogaža (1935), Rade Galogaža (1955) i Mile Malobabić (1953) iz Slavskog Polja.
Podnesak Republike Hrvatske o bombardovanju izbegličkih kolona

U postupku pred Međunarodnim sudom pravde u kojem je Hrvatska tužila Srbiju za genocid, profesor Mirjan Damaška, agent Republike Hrvatske je 10. septembra 2013. godine predao sudu podnesak u kojem navodi: „[…] hrvatske oružane snage zaista su preduzele određene akcije protiv srpskih mehanizovanih oklopnih kolona na teritoriji Bosne, ali čineći to nisu targetirale srpske civile”.

Ceo izveštaj FHP-a pročitajte ovde.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari