Arheolozi Muzeja Vojvodine i njihove nemačke kolege sa Instituta za praistoriju i ranu istoriju iz Kila nastavili su istraživanja arheološkog lokaliteta Borđoš kod Novog Bečeja, kao I lokalitet Prečka koji predstavlja neolitsko naselje potiske culture. Cilj ovogodišnje kampanje je istraživanje naselja oko centralnog Borđoša, određivanje njihovih oblika i veličina, kao i utvrđivanje međusobnih veza. Praktično, paralelno se istražuju starčevačko i potisko naselje, za koje se pretpostavlja da su stari oko 8.000 godina.
– Od prošle godine, nemački tim čine čak dvojica profesora sa Instituta iz Kila. Dr Robertu Hofmanu, koji sa nama sarađuje od početka istraživanja, pridružio se dr Martin Furholt, takođe doktor nauka. Prvenstveno su nam bila interesantna neolitska naselja. Od nekoliko koliko smo rekognoscirali u prethodnim istraživanjima, ovog puta smo izvršili geomagnetno snimanje ukupno tri naselja, uređajem koji su nam opet ustupile naše kolege iz Nemačke. Ono što je iznenađujuće i za nas, ali i za naše nemačke partnere, jeste naselje na Prečki, objašnjava Aleksandar Medović, arheobotaničar i kustos Muzeja Vojvodine, vođa srpskog tima.
Istraživanja naselja na Prečki započeta su prošle godine, najpre manjim geomagnetnim snimanjima, a zatim i daljim arheološkim iskopavanjima na osnovu dobijenih nalaza. Do sada je utvrđeno da je starčevačko naselje površine od 20 hektara, ali granice još uvek nisu utvrđene.
– Radimo na dva lokaliteta koja su veoma bliska, jedno starčevačke, drugo potiske kulture, koja se nalaze na mikroregionu i nama je cilj da utvrdimo ne samo kako je izgledao život u vreme kada su naselja postojala, nego i da pokušamo da rekonstruišemo kontinuitet života, odnosno demografski razvoj ovog regiona kroz vreme. Novi Bečej se očigledno nalazi na izuzetno bitnoj raskrsnici, praistorijskoj raskrsnici na Tisi. Svi putevi u praistoriji su vodili velikim rekama. Jedna od poznatih ruta je išla preko Dunava i baš ovde kod nas u Vojvodini su se delila dva kraka. Jedan je išao dalje Dunavom, a drugi gore Tisom. Sa arheološkog stanovišta nama je to veoma interesantno, jer želimo da utvrdimo kako su se razvijali trgovački odnosi, navodi Medović.
Materijal za knjigu
Rezultate trogodišnjih istraživanja ovi arheolozi planiraju da pretoče do kraja godine u knjigu. Ističu da dalja istraživanja zavise od finansijskih sredstava. Geomagnetnu prospekciju najsavremenijim uređajem, kakav praktično do sada nije korišćen u Srbiji, i ove godine su finansirali Nemci, dok je ostatak istraživanja finansiran iz republičkih sredstava.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.