Natalitet ponovo u padu u Novoj Varoši

Godišnji budžet za novčane naknade za novorođenčad i nezaposlene porodilje premašuje 26 miliona dinara, što je znatno više nego što opštine u okruženju izdvajaju za borbu protiv „bele“ kuge.

Ali, ipak, to je nedovoljno da se zaustave negativni trendovi zbog kojih se Nova Varoš nalazi u grupi od šest opština u Srbiji sa najnižom stopom nataliteta.

Pored finansiranja različitih programa na ovom polju u zlatarskom kraju se i dalje više umire nego što se čuje plač beba.

Obeshrabruje i najnoviji podatak da je lane rođeno 16 novorođenčadi manje nego u 2019.

Statistika po pitanju rađanja dece u zlatarskom kraju bila je nešto povoljnija u poslednjih nekoliko godina, ali se ukupna slika rađanja ponovo pogoršala tokom 2020. u kojoj je rođena 91 beba.

U 2016. plač novorođenčadi začuo se u 111 lokalnih domaćinstava, 2017. i 2018.u po 100, a tokom 2019.rođeno je 107 beba.

Od 2012-2015. situacija je bila još gora, jer se jedva „dobacivala“ brojka od stotinak novorođenih beba.

Opština u poslednjih par godina ulaže ogromne napore i sredstva da statistika na polju rađanja bude povoljnija.

Zbog visokih novčanih iznosa i realizacije više projekata u oblasti populacione politike lokalna samouprava je u više navrata bila i nagrađivana i apostrofirana kao primer dobre prakse, kako od strane države, tako i udruženja koja vode bitku protiv „bele kuge“.

– Visina novčanih naknada za podsticaj nataliteta u opštini Nova Varoš je duplirana u odnosu na period od pre osam, devet godina. Tako su tokom prošle godine novorođenčad i nezaposlene porodilje iz opštinske kase dobili ukupno 25.530.000 dinara, a u, recimo 2014-toj – 8,9 miliona dinara – kaže Danijela Topalović iz opštinske službe za brigu o porodici i deci.

Ističe da novčana naknada za prvorođenu bebu iznosi 100.000 dinara, za drugo dete 200.000, treće 300.000, četvrto 400.000, peto i svako naredno 500.000 dinara.

Nezaposlene porodilje za prvo dete mogu da računaju na mesečni novčani podsticaj od 12.000 dinara, drugo 15.000, treće 18.000, četvrto 21.000, peto i svako sledeće 24.000.

Inače, iz gradske kase je lane za naknade novorođenčadima izdvojeno 19,1 milion dinara, a nezaposlene porodilje skoro 6.500.000 dinara.

U lokalnoj samoupravi su, kako tvrde, bili svesni da nešto povoljnija statistika na polju rađanja od 2016. do prošle godine, ipak, nije dugoročan pokazatelj da rode ređe nose katance, što se i potvrdilo lane kada je na svet došlo najmanje beba u poslednjih pet godina.

U opštinskom rukovodstvu ističu, međutim, da su visoka budžetska davanja i ostale aktivnosti u ovoj oblasti ublažile problem u segmentu populacione politike na lokalu i da će značajniji efekti, uz dodatnu pomoć iz republičkog budžeta, tek biti vidljivi u budućnosti.

– To je dugoročan proces koji smo mi kao lokalna samouprava pokrenuli među prvima u Srbiji. I ove godine smo u budžetu za mere podsticaja nataliteta planirali oko 25 miliona dinara, i u programu za brigu o deci i porodici nećemo ništa menjati. Ulagaćemo i dalje, jer je ulaganje u decu najveća investicija i zalog za budućnost – kaže predsednik opštine Radosav Vasiljević i ističe : – Činjenica da je lane rođeno manje beba nego u 2019. nas jeste malo poljuljala, ali je to, siguran sam, još jedna od posledica epidemije korone. Već deset meseci vlada opšta nesigurnost i strah od bolesti. Što je najverovatnije bio razlog da se mnogi naši građani zamisle i da li da u uslovima pandemije proširuju porodicu, a i kakve bi eventualno zdravstvene probleme kovid 19 mogao da izazove tokom i nakon trudnoće.

Vasiljević naglašava da interna analitika nadležnih opštinskih službi pokazuje da su dosadašnje mere imale efekta i da su pozitivni pomaci vidljivi.

– O tome svedoči podatak da se tokom 2010. u svega pedesetak kuća na teritoriji opštine čuo plač beba, dok se poslednjih poslednjih godina, sem lane, rađalo više od 100 devojčica i dečaka. Ni ovom statistikom nismo zadovoljni jer godišnje duplo više ljudi umire nego što se rodi, ali šta bi se tek desilo da kao opština ne izdvajamo ovolika sredstva za podsticaj nataliteta.To bi verovatno bila katastrofa u najavi, a građani bi nam rekli da sve pare dadosmo za izgradnju puteva, a kome, do mesta gde čak i nema mladih naraštaja – smatra Vasiljević.

Više dečaka

– Od 91 bebe rođene u prošlog godini, 56 su dečaci. Najviše novorođenčadi bilo je u julu (12), a najmanje u maju – svega dvoje. Prednjače prvorođena deca (33), dok su na začelju petorođena (jedno). Zvanična statistika pokazuje i da nešto više od trećine novorođenih beba ima prebivalište na seoskom području, dok je njih 57 u gradu – kaže Danijela Topalović iz opštinske službe dečje zaštite.