Poslednjeg dana februara u Beogradu će, putem javnog nadmetanja, biti održana prva prodaja nepokretne i pokretne imovine Ugostiteljsko turističkog preduzeća „Putnik Prijepolje“ d.o.o. devet godina pošto je pokrenut stečajni postupak.
Imovina će biti prodata u tri imovinske celine, a početna cena iznosi oko 98 miliona dinara.
Najveću početnu cenu ima Hotel „Mileševo“ , odnosno skoro polovina ukupnog iznosa, 53,2 miliona dinara, odnosi se na ovaj, nekad renomirani hotel kraj magistralnog puta u Prijepolju, površine čak 4.770 kvadrata. Uz njega se prodaje i infrastruktura koju čine, kako se kaže u oglasu, bazen i sportski tereni. Uz objekat idu oprema, sitni inventar i jedno motorno vozilo. Druga celina je objekat ugostiteljstva na Jabuci, a u okviru njega nekoliko paviljona za smeštaj gostiju i vila, kao i objekat Muzeja pionira i omladine, sve to po ceni od oko 30 miliona dinara. Treća celina je Spomen-dom „Boško Buha“, sa zemljištem na više katastarskih parcela u vlasništvu „Putnika“, po ceni od oko 14,8 miliona dinara.
Da li se može prodati Memorijalni centar na Jabuci koji obuhvata i biste pionira poginulih u Drugom svetskom ratu kao i spomenik Bošku Buhi? Memorijalni centar „Boško Buha“ 1987. godine je dobio status nepokretnog kulturnog dobra od izuzetnog značaja, za koji je nadležan Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. To je status koji ima najznačajniji kulturno istorijski spomenik na ovim prostorima, manastir Mileševa iz 13. veka. Inače, od 1991. godine kada su počeli ratovi na prostoru SFR Jugoslavije Muzej pionira na Jabuci je zaključan, a eksponati su preneti su u depo Muzeja u Prijepolju. Memorijalni kompleks sa drvenim barakama koje su bile spavaonice omladincima koji su gradili prugu Beograd-Bar sedamdesetih godina prošlog veka, a koje su kasnije nazvane „paviljoni“ i služile su kao spavaonice gostima koji su posećivali Jabuku, a to su bili učenici na rekreativnoj nastavi iz mnogih krajeva Jugoslavije, u vreme ratova bio je privremeni smeštaj za izbeglice iz Hrvatske i Bosne i Hercegovine. Od kraja devedesetih godina prošlog veka beleži se samo rapidno propadanje svih objekata na Jabuci, a neki su se i urušili pod pritiskom visokih snežnih padavina karakterističnih za ovu visoravan. Od drvenih baraka, odnosno paviljona koji su nosili imena poginulih pionira iz svih jugoslovenskih republika i pokrajina jedva da je nešto ostalo.
Visoravan na mrtvoj straži
Jabuka je visoravan na 1.200 metara nadmorske visine, podjednako udaljena od Prijepolja i Pljevalja. Dakle, granica. Po čemu je (bila) poznata? Tu je ubijen Boško Buha, mladi Slavonac, slavni bombaš, iz vremena koje je negovalo sećanje na partizanske pobede. Tu mu je grob. Još krajem pedesetih godina prošlog veka pokrenuta je ideja da se na tom mestu sagradi Spomen-dom. Javile se brojne škole s prilozima. Pioniri iz sela Ivoševca u Dalmaciji, iz Kuršumlije, Kragujevca, opštine Klanjec u Hrvatskoj, Beograda, Skoplja, Celja, Mostara, Splita. Uz podršku 3.000 škola, pre 50 godina, počeo je da se gradi Spomen-dom posvećen najpoznatijem pioniru. Krajem šezdesetih pokrenuta je ideja da se na Jabuci sagradi i spomenik Bošku Buhi i da se tu svake godine sastaju pioniri iz cele Jugoslavije. I bilo tako. Memorijalni centar „Boško Buha“ sedamdesetih proširio se i postao spomenički kompleks sa bistama malih partizana iz raznih krajeva ondašnje zemlje koji su poginuli u ratu. Tu je bilo i veliko brigadirsko naselje za mlade iz svih krajeva sveta, kada se gradila pruga Beograd – Bar. Zimi, snežne padine bile su idealne za najmlađe skijaše, ali i sankaše. Učenici iz raznih krajeva Jugoslavije dolazili su na rekreativnu nastavu. Sa školom, poštom, ambulantom, restoranom, čak i malom muzejskom postavkom posvećenoj pričama o pionirima u ratu, Jabuka je pola veka bila prepuna dečje graje, radosti, pesme…
Od 2011. godine sve je pusto. Samo spomenici. Onaj posvećen Bošku je na uzvišici. Bronzana poprsja devojčuraka i dečkića skrivena među četinarima. Tu su i spomenici stradalima u Prvom i Drugom svetskom i spomenik koji su podigli članovi Saveza mladih tehničara Jugoslavije, s kraja šezdesetih.
Peticija „Sprečimo prodaju Memorijalnog kompleksa Boško Buha“
Povodom oglašene prodaje objekata i zemljišta u sklopu Memorijalnog kompleksa „Boško Buha“ na Jabuci, pokrenuta je peticija „Sprečimo prodaju Memorijalnog kompleksa „Boško Buha“, koju je do sada podržalo više od 1000 ljudi iz svih krajeva Srbije ali i drugih zemalja.
Dramska pedagoškinja Ivana Bogićević Leko i istoričarka dr Sanja Petrović Todosijević, u javnom pismu koje su uputile stečajnoj upravi „Putnika“ i nadležnima u opštini Prijepolje podsećaju da je ovaj memorijalni kompleks izgrađen zahvaljujući izdvajanju „pionirskog dinara“. U pismu se još između ostalog kaže: „U više navrata vodili smo decu iz čitavog današnjeg regiona, nekadašnje SFRJ, u dečji dom „Boško Buha“. Realizovani su brojni edukativni i stvaralački programi koji su imali nemerljiv uticaj na sazrevanje i razvoj brojnih generacija. Ovde je 1943. godine poginuo pionir, borac i narodni heroj Boško Buha, najmlađi nosilac Ordena narodnog heroja u Jugoslaviji, kao sedamnaestogodišnji dečak. Na mestu njegove pogibije 1964. godine je započeta izgradnja kompleksa koji predstavlja jedinstvenu memorijalnu celinu na prostoru Jugoslavije. Ovaj spomen kompleks kod Prijepolja ukazuje na značaj koji imaju deca kao društvena grupa u izgradnji čitave zajednice. Spomenik Bošku Buhi koji je otkriven 27. septembra 1970. godine, idejno je rešenje devojčice Jadranke Berić iz Gornjeg Milanovca koja je zajedno sa šest hiljada šezdeset devet pionira iz cele Jugoslavije učestvovala na konkursu: Kako zamišljam spomenik Bošku Buhi. Rasprodaja pionirskog muzeja i doma „Boško Buha“ na Jabuci nije samo prodaja fizičkog objekta – zgrade, to bi bila rasprodaja plemenitih ideja pacifizma, antifašizma i borbe za pravdu i jednakost“, navodi se u apelu.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
