Neprihvatljivo istiskivanje religije iz društvenog života

Napominjući da su uzroci „narastajućih otuđivanja, podela i konflikata u odeljivanju čoveka od Boga“, pravoslavni velikodostojnici ocenili da je „nedopustiva tendencija radikalnog istiskivanja religije iz društvenog života u mnogim savremenim državama“.

„Nacionalističke, rasne, ideološke i religijske protivrečnosti u svetu predstavljaju opasnost za ontološko jedinstvo ljudskog roda i za svezu čoveka sa onim što je Bog stvorio. Pravoslavlje želi da uklanja unutrašnje protivrečnosti i teškoće koje za osnovu imaju nacionalizam, etnofiletizam ili ideologije. U svojoj misionarskoj misiji Pravoslavlje ne primenjuje agresivnost, ma koje vidove prozelitizma, većljubav, smirenost i uvažavanje svakog čoveka i kulturne osobenosti naroda“, navodi se, između ostalog, u zajedničkom saopštenju koje je potpisalo pet patrijarha, pet mitropolita i četiri arhiepiskopa iz svih pomesnih pravoslavnih crkava.

Oni su se u ovom zajedničkom dokumentu obavezali da će „svaka Crkva uvažavati kanonski poredak“ i podržavati „mirovne napore usmerene ka rešavanju nastalih konflikata“. Takođe su se saglasili i da je „obaveza Pravoslavlja da sačuva jedinstvo u veri otaca i predanja svetih, jedinstvo u liturgiji i vernost u sledovanju kanonskog sistema upravljanja Crkvom, rešavajući nastale probleme u međusobnim odnosima u duhu ljubavi i mira“. Takođe je „iskazana i volja za skoro rešavanje problema nastalih iz istorijskih okolnosti ili pastirskih nuždi, koja se odnose na dijasporu, sa željom da se preovladaju uticaji tuđi pravoslavnoj eklisiologiji“. Odlučeno je da se o pitanju dijaspore razmatrata 2009, kao i da se produže pripreme za sazivanje Velikog svepravoslavnog sabora.

U agencijskim izveštajima ističe se značaj skupa u Carigradu, koji je prvi svepravoslavni sastanak od 2000. godine u Jerusalimu. Posebnim uspehom smatra se dolazak poglavara patrijarha moskovskog i sve Rusije Aleksija Drugog, imajući u vidu zategnute odnose carigardske i Ruske patrijaršije. Zbog bolesti patrijarha srpskog Pavla, Srpsku pravoslavnu crkvu na skupu u Carigradu predstavljaju zamenik predsedavajućeg Svetog arhijerejskog sinoda mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije (Radović) i episkopi bački Irinej (Bulović) i bihaćko-petrovački Hrizostom (Jević).

Poglavari i predstavnici svih četrnaest pomesnih pravoslavnih crkava, koji na poziv vaseljenskog patrijarha Vartolomeja, od 10. do 17. oktobra učestvuju na svepravoslavnom skupu u Carigradu, zajedno su juče služili svetu arhijerejsku liturgiju u patrijaršijskom hramu Carigradske patrijaršije svetoga Đorđa na Fanaru. Kako javlja VIA, liturgiji su prisustvovali i predstavnici Rimokatoličke i protestantskih crkava. Skup se nastavlja simpozijumom posvećenom jubileju apostola Pavla, čiji bi učesnici do16. oktobra trebalo da posete mesta vezana za život i rad ovog apostola: Efes, Antaliju, Rodos i Krit.

Bez učešća Ruske crkve u KEC

Ruska pravoslavna crkva (RPC) suspendovala je svoje učešće u radu Konferencije evropskih crkava (KEC), saopšteno iz sedišta Ruske patrijaršije tokom vikenda. Odluka RPC objavljena je u subotu na sastanku Centralnog komiteta KEC, a kao razlog navedeno je prihvaranje molbe za članstvo Estonske pravoslavne crkve koja je jednostrano samoproglasila samostalnost, bez pristanka matične RPC. KEC je novembra 2007. prihvatila molbu za prijem u članstvo Estonske apostolske pravoslavne crkve, kao dela Carigradske patrijaršije, što je izazvalo proteste crkvene Moskve.