Foto: Aleksandra PopovićDan mladosti – 25. maj, dan kad je širom bivše Jugoslavije obeležavan rođendan Josipa Broza Tita, obeležen je i danas u Beogradu otvaranjem nove izložbe u Kući cveća.
Rođendan druga Tita, povodom koga su se organizovali sletovi i svečano nosile štafete danas je isprepletan sa simbolima izložbe o smrti bivšeg doživotnog predsednika SFRJ pod nazivom „Umro je drug Tito“.
Stari i mladi, počasne delegacije i “obično” drugovi i drugarice pioniri i pionirke i danas su posećivali Titov grob prisećajući se njegove ali i svoje mladosti.
Mnogo više od “jugonostalgije”, kako se obično opisuje osećanje onih koji dolaze u Muzej istorije Jugoslavije i Kući cveća, moglo se videti među posetiocima. Neki jesu nostalgičari, neki su mnogo mlađi da bi takvo osećanje imali, ali žele da nauče više o ovom periodu i najčešće dolaze u pratnji roditelja, baka i deka koji im usput govore o svojim doživljajima iz bivše velike države.
Nova postavka u Kući cveća za sve posetioce zaista donosi nešto novo – po prvi put se na ovom mestu otkrivaju i elementi i simboli iz perioda koji okružuje smrt Josipa Broza a koji i nisu bili na liniji zvanične verzije istorije. Kritički šumovi i revolucionarni but prikazani su naslovnim stranama omladinskih časopisa koji su nosili duh revolucije i kritičke misli.
„Noć vampira“ – naslov na strani časopisa Student, kojim je metaforično opisana Titova smrt kao onoga ko živi među ljudima i posle svoje smrti, stoji nasuprot štafetama kojima se slavio život, mladost i odavala počast drugu nad drugovima.
Osoblje muzeja trudilo se da svim posetiocima približi ove simbole.
Tatomir Toroman, etnolog i autor nove postavke koja se nalazi u Kući cveća rekao je za Danas da je osnovna ideja izložbe pod nazivom “Umro je drug Tito” da prikaže simboličke odnose prema Činu Titove smrti, koji je bio najizrazitiji simbol socijalističke Jugoslavije, a samim tim i simbol celog jednog društveno-političkog poretka.
– U postavci se razlikuju tri nivoa – jedan je državni, zvanični i njega svi mi najbolje poznajemo, on je uvek bio u prvom planu ali postoji drugi nivo a to ne narodni aspekt koji je spontaniji i emotivniji.
Sada smo po prvi put uveli neke osporavajuće, kritičke sadržaje i provokacije iz perioda posle Titove smrti, oni sačinjavaju treći nivo ove izložbe. Ovi nivoi nisu jasno odvojeni već je posetiocu dato da sam prolazi kroz izložbu i formira svoj utisak, na osnovu sopstvenog iskustva, osećanja ili znanja koja ima o Titu i celom tom periodu, naveo je Toroman.
On ističe da posetioci Muzeja istorije Jugoslavije i Kuće cveća imaju različite odnose prema tom periodu, te da oni nisu samo “jugonostalgičari” i “poklonici” Josipa Broza kako se često stiče utisak iz medija, već tu ima i mlađih i starijih, onih koji su prosto radoznali ili žele da vide nešto novo.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
