foto: A. D. M.Osamdeseta godišnjica Novosadske racije obeležena je danas kod spomenika „Porodica“ na Keju žrtava racije u Novom Sadu.
Polaganjem venaca, počast nevino nastradalim žrtvama odali su predstavnici Grada, skupštine Vojvodine, ambasadori Izraela i Nemačke, predstavnici ambasada Mađarske, Crne Gore, Bugarske i Sjedinjenih Država, kao predstavnici Jevrejske opštine Novi Sad i saveza jevrejskih opština Srbije i romskih udruženja.
Gradonačelnik Novog Sada Miloš Vučević rekao je da Novi Sad „već osam decenija krvari sa svojim nevino stradalim sugrađanima“, i da „tugu nosi svakog dana, časa i na svakom koraku“, naglasivši da je Novosadska racija bila „najsurovije organizovano ubijanje nevinih i nezaštićenih ljudskih bića“, uz napomenu da se „ta svirepost ne može niti shvatiti niti prihvatiti“.
„Ne smemo prestati da se sećamo iako to sećanje boli. Zato tome moramo učiti našu decu, iako nije lako pričati o smrti i stradanjima onima koju su na početku životnog puta. Takve tuge ne smeju da se utapaju u zaboravu, jer nas one uče i opominju da budemo bolji“, rekao je Vučević.
On je najavio da će biti pokrenuta inicijativa da Novosadska racija uđe kao lekcija u udžbenike i zvaničan školski program Srbije, i najavio i pokretanje inicijative za izgradnju memorijalnog centra, objasnivši da je potrebno da se napravi „jedno mesto na kojem bi bila sabrana sva svedočanstva, uspomene i činjenice, na kojem će se učiti istina o fašističkim zločinima nad Srbima, Jevrejima i Romima, i negovati sećanje na žrtve Novosadske racije“.
U poslanici patrijarha Porfirija, koju je pročitao vikarni Episkop toplički Jerotej, navodi se da „u Bačkoj uz radost Božića sećamo i nevino postradalih žrtava januarskog pogroma“, koji je sproveden u Čurugu, Žablju, Mošorinu, Šajkašu, Loku, Đurđevu, Vilovu, Gardinovcima, Gospođincima, Temerinu, Titelu, Novom Sadu, Srbobranu i Starom Bečeju naglasivši da je uz Jasenovac, Mauthauzen, Aušvic, Treblinku, Bergen-Belzen, Dahau i Majdanek, „razlika samo u trajanju i demonskoj produktivnosti ubica“, te da „druge razlike nema“, navodi se u poslanici.
„Mi pravoslavni Srbi nikada mađarski narod nećemo prepoznavati u likovima zločinaca Janoša Tota, Geze Batorija, Đule Zomborija, Mikloša Nađa, Šandora Kepira nego ga prepoznajemo kroz besmrtne likove junaka kao što su Pal Teleki, Lajoš Dunafalvi, Endre Bajči Žilinski, koji su spasili Kovilj, Nadalj i živote suseda u Budisavi, Bačkom Gradištu i drugim mestima“, istkao je patrijarh Pofirije.
Pomen u ime Srpske pravoslavne crkve održali su vikarni episkop toplički Jerotej i vikarni Episkop mohački Damaskin, dok je u ime Jevrejske zajednice pomen služio Rabin Srbije Isak Asiel, uz pratnju horova saborne crkve „Sveti Georgije“, Uspenske crkve „Antifon“ i jevrejske opštine „Hašira“.
Nakon minuta ćutanja i polaganje venaca kod spomenika „Porodica“, Dunavom je u znak sećanja takođe pušten venac, a pomen je održan i kod spomen table na novosadskoj plaži „Štrand“.
Novosadska racija jedan je od najstrašnijih zločina koji se dogodio tokom mađarske okipacije. Od 4. do 29. januara 1942. godine u Novom sadu i okolnim mestima, više od 4 i po hiljade Srba, Jevreja, Roma i drugih, na zverski način je ubijeno i bačeno pod led Dunava i Tise.
Više informacija iz ovog grada čitajte na posebnom linku.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
