Na lokalitetu srednjovekovnog naselja Arača, između Novog Bečeja i Miloševa, u toku su radovi na obnovi ostataka monumentalne crkve.
Konkretno, reč je o restauratorsko-konzervatorskim radovima a paralelno se rade arheološka iskopavanja, objašnjava za Danas rukovodilac projekta Svetlana Bakić, stručnjak Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika. Prema njenim rečima, obnova predviđa rekonstrukcija kape zvonika, dve apside na istoku, delove kamene plastike, čišćenje svih površina od mikroflore i ostalih uzročnika degradacije i zaštita od dalje degradacije,.
– Na osnovu projektne dokumentacije konkurisali smo kod Ministarstva kulture i dobili sredstva za početak radova na obnovi Arače, koji se odnose na čišćenje i zaštitu originalne kamene dekoracije sa figuralnim i floralnim ornamentima koji potiču iz 13. veka i koji su najugroženiji. Takođe, pripremljena je aplikacija za IPA program prekogranične saradnje sa Mađarskom u vidu projekta EDICT koji je prihvaćen i čija realizacija je počela u martu ove godine a završava se juna naredne godine. Ovim projektom su predviđeni konzervatorski radovi na šest stubaca unutar crkve. Radi realizacije svih radova, Opština Novi Bečej je finansirala izgradnju pristupnog puta kroz atar, od regionalnog puta Novi Bečej – Novo Miloševo do Arače, u dužini od pet kilometara – precizira Svetlana Bakić.
Prema njenim rečima, glavni projekat će biti završen kada se dobiju još neki podaci posle čišćenja zidova. Radovi na Arači su početi praktično 2010. godine, kada je Bakićeva započela istraživačke radove i izradu projektne dokumentacije. Sredstva za to dalo je Ministarstvo kulture. Arheološka iskopavanja početa su iste godine i njih je finansirao Pokrajinski sekretarijat za kulturu i informisanje.
– Uradila sam nekoliko segmenata projekta – detaljno tehničko snimanje postojećeg stanja ostataka zidova i izrada tehničke dokumentacije postojećeg stanja, zatim projekat idealne rekonstrukcije crkve u 14. veku, što je urađeno na osnovu svih prikupljenih podataka iz literature, naše dokumentacije, obilaska mađarskih spomenika koji su iz iste stilske grupe, tragova na sačuvanim zidovima koji sadrže mnoštvo podataka o elementima konstrukcije. Zatim je urađen idejni projekat za sadašnju obnovu – objašnjava Bakićeva.
Prema njenim rečima, arheološka iskopavanja se izvode u saradnji Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture i Muzeja Vojvodine, a rukovodilac iskopavanja je Nebojša Stanojev. Arheološki radovi se izvode ispred zapadne fasade i u delu severnog krila nekadašnjeg konaka. Nađeni su ostaci kapije i odbrambenog rova i to je vredan nalaz. U ovom projektu su stručnjaci Zavoda za zaštitu spomenika kulture iz Zrenjanina dobili da vršne stručni nadzor. Sarađuje se i sa Nacionalnim savetom Mađara oko celokupnog projekta obnove Arače, kao i stručnjacima iz Kečkemeta. Vrednost ovih radova je oko 3,5 miliona dinara.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
