Oficiri sa četiri rozete ponovo u Vojsci Srbije

Kako navodi portal Balkanska bezbednosna mreža, vojska se odlučila da ponovo uvede te činove jer je procenjeno da je potrebno smanjiti broj oficira u činu majora, kao i zbog „kvalitetnog vođenja kadra kroz službu“.

Činovi kapetana prve klase, i njegovog mornaričkog ekvivalenta – poručnika bojnog broda, tradicionalno su korišćeni na ovim prostorima tokom 20. veka a ukinuti su posle formiranja Vojske Srbije, nakon osamostaljenja Crne Gore 2006. godine.

Reč je o četvrtom po redu oficirskom činu koji se tradicionalno označavao se četiri rozete, odnosno sa četiri zvezdice u vreme JNA.

Procena je da će dodatni čin da se povoljno odrazi na kadrovsku piramidu, odnosno model po kojem se postepeno kroz karijeru smanjuje broj oficira u višim činovima. Bazu piramide čine oficiri sa početnim činom potporučnika i zatim se postepeno piramida sužava prema vrhu na kojem su generalski činovi.

U obrazloženju promene zakona naglašeno je da će se sa dodatnim činom izbeći da pojedine starešine provedu duži vremenski period u jednom činu.

„Sada je veliki broj ‘starih’ kapetana dobio viši čin. Primetno je da je na listi imena oficira koji su u kasnim tridesetim ili ranim četrdesetim godinama ostali kapetani. Na primer, jedan pilot MiG-29 sada već ima 41 godinu i jedan je od novih kapetana prve klase avijacije. U normalnim okolnostima, oficir može da za sedam do devet godina od promocije u čin potporučnika postane kapetan prve klase odnosno poručnika bojnog broda“, navodi se u tekstu.

Taj portal podseća da su u tradiciji na ovim prostorima postojala četiri niža oficirska čina – potporučnik i poručnik i zatim kapetani druge i prve klase kako su nazivane starešine u Srbiji, Kraljevini SHS i Jugoslaviji. U Drugom svetskom ratu partizani su 1943. godine uveli čin kapetana, a 1952. uveden je čin kapetana prve klase (i mornarički ekvivalent čin poručnika bojnog broda).

Deo promena u VS tokom njenog preformiranja i reforme 2006/7. godine bio je prelazak na model sa tri niža oficirska čina. Četvrti čin ukinut je po Zakonu o VS koji je usvojen 11. decembra 2007. i primenjivao se od 1. januara 2008. godine.

Od tada su postojala samo tri čina i sada je vraćen četvrti, pa tako VS sada ima 167 kapetana prve klase i osam poručnika bojnog broda.