Onlajn diskusija: Šta nam poručuju „Politički grafiti”?

Autor knjige je kulturolog Mitja Velikonja, redovni profesor i istraživač na Fakultetu društvenih nauka na LJubljanskom univerzitetu.

Reč je o knjizi koja problematizuje grafite i street art stavljajući, kroz studije slučaja, u fokus postsocijalističke političke grafite (i ulične umetničke intervencije) na Balkanu i u centralnoj Evropi.

Pored autora, o samoj knjizi, ali i brojnim društveno-relevantnim temama, koja ona pokreće, govoriće i Ivan Čolović, politički antropolog, izdavač i pisac, Igor Štiks, pisac i politički teoretičar i LJiljana Radošević, istoričarka umetnosti i menadžerka u kulturi. Razgovor će moderirati Marija Đorgović i Simona Ognjanović, kustoskinje Muzeja Jugoslavije.

Šta politički grafiti i street art govore o društvima i zajednicama u kojima nastaju, odnosno šta nam poručuju zidovi i kako da naučimo da ih čitamo i bolje razumemo? Koji je njihov aktivistički i emancipatorski potencijal? U kojoj meri se mogu tumačiti kao osvajanje lične i građanske slobode, a u kojoj služe učvršćivanju dominantnog društvenog narativa? Da li institucionalizacija grafita i street art-a osnažuje demokratičnost ovih umetničkih i društvenih praksi ili vodi njihovoj pacifikaciji i depolitizaciji? To su neka od pitanja koja će učesnici razgovora pokušati da problematizuju koristeći „Političke grafite” kao polaznu tačku.

Kako pojašnjavaju iz Biblioteke XX vek, studijom „Politički grafiti – Primeri iz postsocijalističkih država Balkana i Centralne Evrope”, kako glasi njen pun naziv, Mitja Velikonja postavlja temelje nove interdisciplinarne nauke – grafitologije.

U prvom delu knjige, koja je dobila nagradu za najbolje naučno dostignuće Univerziteta u LJubljani za 2020. godinu, autor uvodi čitaoce u teorijske i metodološke probleme izučavanja grafita i street art-a, dok u drugom analizira pomenute primere. Ove studije slučajeva posvećene su grafitima s nacionalističkim i ekstremno desničarskim porukama mržnje, grafitima fudbalskih navijača i grafitima čije su teme Jugoslavija, osporavani heroji (Gavrilo Princip i Rudolf Majster), planina Triglav (kao politički simbol) i migranti.

Program će moći da se prati na muzejskom jutjub kanalu.

Razgovor je deo programa „Razgovori o Jugoslaviji: uvod u (post)jugoslovenske studije”, koji je Muzej Jugoslavije pokrenuo 2014. godine sa idejom da se kroz transdisciplinarni kulturološki pristup bavi analizom različitih jugoslovenskih fenomena.