BETAPHOTO/MINISTARSTVO ODBRANE SRBIJE/Darimir BandaMinistar Srbije za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Nemanja Starović je danas u selu Pranjani kod Gornjeg Milanovca na državnoj svečanosti povodom 80. godišnjice spasavanja savezničkih pilota u operaciji „Vazdušni most – Misija Halijard“ ocenio da je dolazak komunista na vlast 1945. „učinio da se ovo herojske delo privremeno zaboravi“.
Na svečanosti je bio i ambasador SAD u Srbiji Kristofer Hil.
Vence su položili i predstavnici Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, Opštine Gornji Milanovac, delegacija pet država učesnica „Misije Halijard“ i Fondacije „Halijard“ sa članovima porodica učesnika te misije.
„Najveći broj avijatičara SAD u saradnji sa Jugoslovenskom vojskom u otadžbini i narodom evakuisan je sa improvizovanog aerodroma u Pranjanima tokom avgusta 1944. godine“, rekao je Starovć, saopštila je Vlada.
Ocenio je da je ta akcija bila izvanredan podvig i impresivan uspeh pogotovo što je bila duboko u teritoriji koju je kontrolisao neprijatelj.
Naglasio je da od dolaska Aleksandra Vučića na vlast i „sveopštim preobražajem koji Srbija doživljava, ova epska epizoda iz američko-srpskih odnosa dobija pravo mesto u našoj istoriji i kulturi“.
Istakao je da je operacija „Halijard“ bila je jedna od najuspešnijih spasilačkih vojnih akcija tokom Drugog svetskog rata i da se ne sme zaboraviti hrabrost ljudi koji su rizikovali sve da bi pomogli više od 500 savezničkig pilota kojima su Nemci obarali avione, tokom savezničkih akcija među kojima je bilo i bombardovanje naftonosnih polja u Rumuniji, ključnom resursu Trećeg rajha.
Predsednik SAD Hari Truman je 1948. godine posthumno odlikovao generala Dragoljuba Mihailovića najvišim ordenom SAD – „Legijom za zasluge“ (Legion of merit) zbog zasluga u borbi tokom Drugog svetskog rata, između ostalog jer su avijatičari SAD spaseni i bezbedno vraćeni prijateljskoj komandi. Orden je u maju 2005. godine uručen ćerki generala Mihailovića Gordani na svečanosti u Ambasadi SAD u Beogradu.
Po statistici ratne Jedinice SAD za spasavanje vazduhoplovnih snaga, od 1. januara do 15. oktobra 1944. godine je iz Jugoslavije prevezeno ukupno 1.152 spasenih američka avijatičara – 795 uz pomoć jugoslovenskih partizana, 356 uz pomoć četnika.
Zapadni saveznici su početkom Drugog svetskog rata podržavali četnike, ali su kasnije stali na stranu partizana Josipa Broza Tita.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
