Novim predlogom zakona o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštava predviđeno je gašenje Opštinskog suda i Opštinskog javnog tužilaštva u Gornjem Milanovcu i još 11 opština. Vladin predlog iritirao je Milanovčane, u dobroj meri i zbog toga što je došao baš u godini kada milanovački sud navršava 200 godina od osnivanja (1808. godine Karađorđevim ukazom osnovan je Rudnički magistrat na Rudniku).
Blizina velikih centara, Kragujevca, Čačka i Beograda, učinili su da se svaka „racionalizacija“ koju sprovodi republička vlast prelomi uglavnom preko leđa malih sredina.
– U poslednjih deset godina Gornji Milanovac ostao je bez nekoliko izuzetno značajnih ustanova i institucija, što je učinilo da se, u kadrovskom smislu, u opštinu ne vrati skoro dve hiljade visokoobrazovanih mladih ljudi – kaže predsednik opštine Dražimir Marušić, podsećajući da racionalizacija u zdravstvu i školstvu tek predstoji.
To što se Milanovac u poslednje vreme sve češće nalazi na meti raznih reorganizacija (nedavno je zaprećeno i gubitkom registarskih oznaka GM) mnogi tumače gubitkom „svojih“ ljudi u vlasti. Nakon poslednjih lokalnih izbora vlast je pripala koaliciji Pokret za opštinu Gornji Milanovac (nastao na temeljima OO SPS) i Demokratske stranke, a postizbornu koaliciju podržao je i Opštinski odbor Nove Srbije, tako da je vlast ostala kompatibilna republičkom vrhu, ali je Milanovac ostao bez republičkog poslanika i svog čoveka u Vladi ili bar blizu Vlade.
Interese opštine koja se prostire na 836 kvadratnih kilometara i ima više od 50.000 stanovnika koji žive u 63 naseljena mesta sada zastupaju samo (ne)moćne lokalne strukture i medijski poslenici, mada je i njih sve manje. Privatizacija lokalne televizije je poništena, a tridesetak zaposlenih na sudu pokušava da naplati zarade koje im nisu isplaćene deset meseci.
U žižu medijske javnosti Gornji Milanovac je dospevao i kao „prvi, u potpunosti gasifikovan grad u centralnoj Srbiji“, po kapitalnim, milionski vrednim investicijama poput sistema za prečišćavanje otpadnih voda, ili po projektima realizovanim zahvaljujući pomoći Vlade Kraljevine Norveške (izgradnja sanitarne deponije, projekat „Uzgoj svinja – norveški model“…). Kasnije, mnogo više zahvaljujući političkim previranjima i smenama.
Iako je Milanovac nekada slovio za privredno čudo, strateški pravac budućeg razvoja baziran je na razvoju turizma. Prioritet u ponudi jeste spomen-kompleks u Takovu i Muzej Drugog srpskog ustanka, kao i razvijen seoski turizam.
– Milanovac je, kao retko koja varoš u Srbiji, od svog osnivanja (ukazom kneza Aleksandra Karađorđevića 1853. godine) imao sve oznake grada – urbanistički plan razvoja, opštinsko načelstvo, crkvu, fudbalski klub… Ali, nije imao stanovništvo. Danas ima stanovništvo, ali iz godine u godinu gubi atribute grada, neretko se čuje među Milanovčanima.
Uprkos uloženim naporima opštinskih struktura (bivših i sadašnjih), Gornji Milanovac ipak ostaje grad iz kojeg radije odlaze nego što se u njega vraćaju. Bar mladi i obrazovani ljudi.
Nekad i sad
Dobar imidžgrada pod Rudnikom nekada su gradila i uspešna preduzeća koja su manje-više prebrodila tranzicioni period. Neka su nestala, poput Dečjih novina, od kojih je ostala samo uspomena na izdavačkog giganta. Druga su izgubila ime, kao PIK Takovo i Zvezda“ (danas Swisllion Takovo i Zvezda Helios), treća su ojačala (Metalac). U senci nekada velikih društvenih preduzeća, poslednjih godina se razvijaju manje privatne firme podignute na tradiciji (i više-manje proizvodnim programima) svojih prethodnika.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.