Istorijski arhiv iz Požarevca otvorio je u ćuprijskom muzeju Horeum Margi – Ravno izložbu iz svog bogatog fundusa o kazneno-popravnim zavodima u Srbiji, na temu Požarevački kazneni zavod 1853 – 1918. godine gde su bili utamničeni i mnogi viđeni ljudi iz Srbije.
Naime, u požarevačkom kazamatu boravili su: Svetozar Marković, Vasa Pelagić je preminuo u zatvoru, zatim Branislav Nušić, Đura Jakšić, koji su politički osuđenici, dok je kod žena poznata Ilka, koja pokušala atentat na kralja Milana.
– Mi smo jedini arhiv u Srbiji koji je preuzeo arhivsku građu zatvora, odnosno u ovom slučaju KPZ Zabela u Požarevcu. Projekat je podeljen na tri faze s obzirom na obilje dokumentacije i tema. To vreme karakteristično je po teškim ubistvima, bilo je takvih i žena osuđenica, ali i maloletnika, kazala je prilikom otvaranja postavke direktorka Istorijskog arhiva u Požarevcu dr Jasmina Nikolić.
Na 30 panoa izloženo je 200 arhivskih dokumenata na kojima se progovara o kaznenoj politici u tadašnjoj Srbiji, životu i radu osuđenika, osuđeni politički zatvorenici, kao i ženama osuđenicama.
– Ćuprija je svakako bila preteča među kazneno-popravnim ustanovama u Srbiji. Plan je da predstavimo izvršenje kaznenih sankcija u Pomoravlju u 19. i 20. veku. Prvi podaci o Ćupriji pojavljuju se iz 1860. i 1865. godine u pisanim dokumentima o izmeštanju maloletnika i žena u Požarevac, ističe upravnik KPZ Ćuprija Vladica Božilović. Inače, u toku je rad na monografiji 1918 – 1945. o zatvorima u Srbiji, koja je nezamisliva bez materijala požarevačkog Istorijskog arhiva.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
