Pad izvoza proizvoda Made in Vietnam

Strategija Vijetnama u borbi s drugim igračima u globalnoj areni, koja je do nedavno davala dobre rezultate, ogledala se u otvaranju ciljnih tržišta gde bi ova država mogla da predstavi kvalitetne proizvode, kao što su rukotvorine, koje Kina nije mogla da plasira.

Međutim, izvoz vijetnamskih proizvoda u velikoj meri zavisi od prodaje u SAD. Amerika je u 2009. bila najveći uvoznik proizvoda iz Vijetnama, budući da je uvozila petinu vijetnamske izvozne robe. Kompanije koje u Vijetnamu proizvode i prodaju nameštaj zabeležile su nagli pad porudžbina nakon što je opala prodaja stambenih prostora u SAD. „Veliki broj malih fabrika ima veoma ozbiljne teškoće“, kaže Majkl Gunter, menadžer u fabrici nameštaja Honaj, koja se bavi proizvodnjom garderobnih ormana. Između 20 i 25 odsto proizvoda iz fabrike Honaj transportuje se u SAD dok se ostatak izvozi u ostale delove sveta, pretežno u Evropu.

Prema procenama Svetske banke, Vijetnam je zabeležio ogromni pad izvoza. U prvih deset meseci 2009. izvoz vijetnamske robe opao je za 13,8 odsto u odnosu na isti period 2008. Ovi negativni ekonomski rezultati predstavljaju bolnu tačku Vijetnama, koji je jedna od najmlađih zemalja izvoznika u svetu. U poređenju s drugim državama u regionu kao što su Tajland i Malezija, Vijetnam ima malo iskustva s globalizacijom. Decenijama nakon okončanja Vijetnamskog rata, ekonomija u ovoj zemlji je posrtala i uglavnom opstajala zahvaljujući poljoprivredi. Pre nego što su predsednik SAD Bil Klinton i američki Senat ukinuli Vijetnamu embargo 1994, ova zemlja je bila sitan igrač na tržištu izvoznih proizvoda. Čak i nakon ukidanja embarga, Vijetnamu su bile potrebne godine da izgradi proizvodni sektor koji bi bio konkurentan, naročito kada se ima u vidu činjenica da je u blizini velikih izvoznika kao što je Kina.

Da bi se uhvatili u koštac s Kinom, veliki broj vijetnamskih proizvođača nastoji da se osloni na proizvodnju za ciljne grupe i specijalne artikle, a ne samo na konkurentnost cena ili troškova radne snage. Veliki broj vlasnika vijetnamskih fabrika kažu da troškovi radne snage čine 20 do 30 odsto troškova proizvodnje, tako da smanjenje radnika ili plata ne bi mnogo pomoglo ublažavanju posledica manje potražnje. Osim toga, mreže za transport robe mnogo su jače u Kini, što bi moglo predstavljati otežavajuću okolnost za Vijetnam.