Platon kao mitolog

Spektar tema seže od kosmogonija (mitovi o nastanku sveta) u Timaju do mitova o eshatološkom, onostranom, u Fajdonu.

U ovom mitološkom kompleksu dolaze do izraza i prapitanja koja se odnose na jezik.

U čemu je racionalna vrednost tih mitova i kakvo je njihovo mesto unutar Platonove filozofije?

U priručniku Platon kao mitolog: Nova interpretacija mitova u Platonovim dijalozima (Academic in Wissenschaftliche Buchgesellschaft, prvo izdanje 2014, drugo izdanje 2022), priređivači, renomirani izučavaoci Platona, Markus Janka i Kristijan Šefer ispituju izvore i strukture Platonovog sveta slika.

Filolozi i filozofi uzimaju pod lupu poznate mitove u pogledu njihovog jezika i motiva i osvetljavaju u kakvom odnosu stoji naracija sa argumentima u Platonovom delu.

Reč je o drugom izdanju ovog dela čije je prvo izdanje bilo objavljeno pre jednu deceniju kao rezultat jednog naučnog skupa na Univerzitetu u Regensburgu.

Novo, drugo izdanje izlazi, zahvaljujući angažmanu izdavača, u sasvim prerađenoj formi: kako svojim ustrojstvom, tako i lejautom, u formi esencijalno priređenog priručnika sa interpretacijama platonskih mitoloških pripovedaka.

Za proteklih osam godina, između prvog i drugog izdanja, objavljeno je više monografskih studija i zbornika o mitovima u Platonovom korpusu.

Ovakvo novo probuđeno interesovanje korespondira sa novim uvidom i fascinacijom koje Platon kao filozof ima u svojim Dijalozima, koji su koncipirani kao umetnička dela i sa pravom stoje rame uz rame sa klasicima svetske književnosti.

Još Platonov Sokrat nije samo arhetip erističke filozofije koji se sa neumornim dijaloško-dijalektičkim argumentima hrve za istinu, već je on ujedno i mitološki junak i dramski protagonist. Gadamer je Platonove dijaloge zvao „dijaloškom poezijom“.

Dakako nije jalov trud iznova ispitivati odnos logosa i mita kod Platona kao nad-dijaloškom refleksijom i detaljnom analizom pojedinačnih mitova i grupa mitova.

Lavovski deo ovog priručnika je posvećen pojmovnim temeljima mita uopšte, kao i specifičnim problemima mita u naučnom diskursu i ulozi mita kod Platona.

Ovo drugo, dopunjeno izdanje sadrži mnoga koncepcionalna preinačavanja i proširenja u odnosu na prvo izdanje.

Kao izvor informacija i instrument pri interpretaciji ovaj priručnik i dalje služi ambicioznom cilju da filozofima i klasičnim filolozima budu prvi referencijalni izvor u izučavanju mitoloških fundamenata Platonove filozofije.