Pljevlja – između tradicije i modernih zahtjeva

Priča o rodnoj ravnopravnosti je krenula stvaranjem zakonskog okvira na nivou Republike Crne Gore, koja je Zakon o rodnoj ravnopravnosti usvojila 2007. godine i formirala institucionalne mehanizme za ostvarivanje rodne ravnopravnosti, Odbor za rodnu ravnopravnost i Odjeljenje za poslove rodne ravnopravnosti. Nakon državnog prešlo se na lokalni nivo. U Pljevljima su uspostavljeni mehanizmi za ravnopravno učešće žena i muškaraca, tako što su usvojeni odgovarajući dokumenti (Lokalni plan aktivnosti za postizanje rodne ravnopravnosti i Odluka o ravnopravnosti polova) i osnovani odgovarajući organi Savjet za rodnu ravnopravnost Skupštine opštinei Kancelarija za rodnu ravnopravnost lokalne uprave

Lokalni plan aktivnosti za postizanje rodne ravnopravnosti je razvojni dokumen, koji utvrđuje cjelovitu i usklađenu politiku opštine u cilju unapređenja rodne ravnopravnosti. Donet je za period 2010-2012. godina i pokriva brojne oblasti: obrazovanje, zdravlje, nasilje u porodici, ekonomija i održivi razvoj, politika i odlučivanje, mediji, kultura i sport. Prilikom izrade Plana vodilo se računa o tome da planirane aktivnosti budu realnei sa mogućnošću realizacije u planiranimvremenskim okvirima.

Formiran je Savjet za rodnu ravnopravnost koji ima pet članica, tri odbornice i dvije aktivistkinjeu političkim partijama. Nadležnost Savjeta se ogleda u tome da prije zasjedanja Skupštine razmatra skupštinski materijal sa aspekta rodne ravnopravnosti ina taj način daje veliki doprinos u izjednačavanju žena i muškaraca.Aktom o sistematizaciji radnih mjesta osnovana je Kancelarija za rodnu ravnopravnost, u kojoj radi jedna samostalna namještenica. Skupština opštine Pljevlja je usvojila Odluku o ravnopravnosti polova koja se odnosi na lokalnu samoupravu, lokalnu upravu, mjesne zajednice i javne službe. Odlukom je definisano da su ovi organi dužni da poštuju princip rodne ravnopravnosti i obezbijede sve uslove za ostvarivanje jednakih mogućnosti žena i muškaraca.

Na teorijskom nivou, priča o pljevaljskoj rodnoj ravnopravnosti deluje idilično, a u praksi nadležni takođe pokušavaju da sprovedu usvojeno. Zastupljenost žena uSkupština opštine ipak nije zadovoljavajuća, jer od 35 odborničkih mjesta, samo četiri su žene. Bolja je situacija sa funkcijama u lokalnoj upravi jer žene čine skoro trećinu rukovodilaca. Od ukupno 16 rukovodećih mjesta u lokalnoj upravi na pet rukovodećih mjesta su žene. Od devet preduzeća čiji je osnivač lokalna uprava na mjestima direktora/ki nalaze se dvije žene. U obrazovnim ustanovama ( dječji vrtić, 14 osnovnih škola i dve srednje ) na rukovodećim mjestima se nalaze četiri žene i to: direktorica dječjeg vrtića i tri direktorice osnovnih škola. Od zdravstvenih ustanova postoji Dom zdravlja i Opšta bolnica. Žena je na mjestu direktorke u Domu zdravlja.

Od 27 sportskih klubova koji su registrovani na teritoriji opštine Pljevlja četiri kluba su ženska,a ostali su muški sportski klubovi ili mješoviti. U Pljevljima postoji jedan lokalni štampani medij gdje je na mjestu direktora/ke žena. Od elektronskih medijama postoji javni emiter programa gdje je direktor muškarac. Od privatnih medija postoji jedan elektronski gdje je direktor/ka muškarac. Od ukupno više od 200 registrovanih nevladinih organizacija na području opštine Pljevlja, samo su dvije organizacije koje se isključivo bave ženskim ljudskim pravima.

Što se tiče jezika u upotrebi još uvijek se ne koristi rodno senzitivni jezik, nego se i za osobe ženskog pola koje se nalaze na rukovodećim mjestima ili ako treba da im se negdje istakne profesija koristi mušku rod. Služba u čijem je sastavu Kancelarija za rodnu ravnopravnost promoviše rodno senzitivni jezik i koristi ga u upotrebi, a takođe i veoma aktivno kroz aktivnosti promoviše princip rodne ravnopravnosti. Nadležni u Pljevljima se nadaju da će vremenom, kroz aktivnosti i sve pomenute institucionalne mehanizme i pravno-normativni okvir, princip rodne ravnopravnostibiti potpunoispoštovan.

Pola-pola

Prema popisu stanovništva iz 2011. godine opština Pljevlja ima 30.786 stanovnika. Odnos dva pola skoro je izjednačen. Muškaraca ima15.138 (49,17 odsto) je muškog pola, a 15.648 (50,83 odsto) je ženskog pola.